Praca zdalna w dobie pandemii

Pandemia COVID-19 zmusiła wiele przedsiębiorstw w Polsce i na świecie do przejścia na pracę zdalną. Było to spowodowane potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom przed nieznanym dotąd zagrożeniem. Z badań Centralnego Instytutu Ochrony Pracy wynika, że przed pandemią – w grudniu 2019 roku – w Polsce jedynie 7% pracowników pracowało w trybie zdalnym, w trakcie pandemii (na przełomie kwietnia i maja 2020 roku) było to aż 59%.

Chociaż technologie, komunikatory, i social media umożliwiają nam pracę zdalną, ułatwiają życie i kontakt, mogą skutkować przeciążeniem informacyjnym. Ciągłe wideokonferencje, maile, telefony służbowe narażają pracowników na przebodźcowanie, a w konsekwencji na będący źródłem napięć stres cyfrowy.

Negatywne skutki pracy zdalnej

Do negatywnych aspektów wykonywania pracy zdalnej należą m.in.:

• brak równowagi cyfrowej w czasie pracy i po pracy,
• zacieranie granicy między życiem zawodowym i osobistym (związane z samodzielnym organizowaniem i planowaniem pracy),
• spadek produktywności i kreatywności,
• dekoncentracja, problemy ze skupieniem na zadaniu,
• obniżenie wydajności pracy,
• spadek satysfakcji z jej wykonywania.

Ciągłe bycie online naraża pracownika również na wypalenie zawodowe, pogorszenie nastroju i kondycji psychofizycznej, depresję, pogorszenie więzi społecznych, stres utrudniający codziennie obowiązki zawodowe i rodzinne. Dla przedsiębiorstwa konsekwencją może być większa rotacja pracowników i zwiększona częstotliwość zwolnień lekarskich.

Związane z korzystaniem z technologii czynniki stresogenne to przebodźcowanie, czyli przeciążenie nadmiarem informacji, nieprzerwana wielozadaniowość, korzystanie z programów wymagających stałej aktywności człowieka, co powoduje utrudnienie w robieniu regularnych przerw, zbyt duża ilość aplikacji i komunikatorów, ciągłe rozproszenie przez dzwonienie, wibracje, powiadomienia i przypomnienia.

Ostatnie miesiące szczególnie pokazały, że pracowników należy wspierać również od strony kondycji psychofizycznej, poprzez zapewnienie pakietu świadczeń wspierających zdrowie fizyczne i psychiczne. Wiele firm wprowadza dobre praktyki mające na celu pomoc i odciążyć pracownika. Może to być tak zwany cyfrowy detoks, wyłączenie poczty poza godzinami pracy czy redukcja komunikacji mailowej.

Firmy takie jak Facebook, Apple czy Google wykorzystują również aplikacje pilnujące screen time`u, narzędzia minimalizujące liczbę otwartych kart czy ograniczające dostęp do niektórych stron/platform.

Równowaga cyfrowa

Lepszym sposobem pomocy niż stosowanie ograniczeń i blokad powinna być jednak edukacja pracowników i budowanie świadomości na temat technologii cyfrowych, ich działania i wpływu na człowieka.

Duże znaczenie ma tutaj Digital Wellbeing czyli zadbanie o równowagę cyfrową przez określenie dokładnych godzin pracy i zapewnienie zdrowego balansu między życiem realnym i wirtualnym. Coraz więcej firm decyduje się na warsztaty online z wellbeing oraz szkolenia z zakresu zarządzania pracą, rozsądnego korzystania z technologii, poprawy zdolności koncentracji, organizowania własnego czasu i miejsca pracy.

Na rynku dostępne są liczne programy Digitall Wellbeing takie jak TeamResilience, Garmin International czy Johnson&Johnson WorkplaceRespons, które uczą jak mądrzej i zdrowiej zarządzać swoją pracą i technologiami cyfrowymi w środowisku pracy. Pozwalają być bardziej skupionym i produktywnym, a jednocześnie umieć spędzać jakościowy czas z rodziną i bliskimi po pracy.

Każdy przedsiębiorca powinien również zastanowić się, jak jeszcze mógłby pomóc swoim pracownikom – jak ich odciążyć z pewnych obowiązków, które mogą stanowić dla nich dodatkowe źródło stresu. Może to być pomoc w zapewnieniu opieki dla dzieci młodym rodzicom w godzinach pracy zdalnej, pomoc w prowadzeniu księgowości dla osób pracujących na B2B, czy możliwość skorzystania z porady psychologa.

Kluczem do zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników jest zmiana ich nawyków, budowanie świadomości, reorganizacja środowiska pracy i ochrona czasu pracowników.

Istotne jest także stworzenie przyjaznej kultury organizacyjnej, w której pracownik czuje się częścią firmy, a jego dobre samopoczucie i poczucie przynależności przekłada się na efektywną pracę.