Bezpieczne przystanie dla oszczędności w niepewnych czasach

11 października 2016

Posiadanie oszczędności jest nie tylko przyjemnością i efektem ciężkiej pracy, ale również wyzwaniem. Warto pamiętać, że liczy się nie tylko uzyskiwana stopa zwrotu, ale przede wszystkim bezpieczeństwo zgromadzonych środków.Każdy z nas powinien posiadać określoną pulę oszczędności, zapewniających bezpieczeństwo i stabilność finansową. Podstawą jest tzw. fundusz bezpieczeństwa, pozwalający pokryć nasze półroczne lub nawet roczne koszty utrzymania, w przypadku zupełnej utraty dochodów. Jest to jednak absolutne minimum, powyżej którego również powinniśmy dążyć do zgromadzenia płynnych środków finansowych zabezpieczających naszą przyszłość. Niezależnie od tego, czy są to oszczędności całego życia, czy też zaledwie niewielka suma zgromadzona przez nowożeńców, zawsze powinniśmy dążyć do minimalizacji ryzyka, na które środki te są wystawiane.

Lokaty i konta bezpieczne tylko do pewnej sumy

Mówi się, że nasze pieniądze najbezpieczniejsze są w banku. Owszem, jest to prawda, ale tylko pod pewnymi warunkami. Ostatnie upadłości niektórych banków spółdzielczych oraz Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo Kredytowych pokazały, że obywatele nie do końca zdają sobie sprawę z ryzyka, na które się narażają. Każdy, nawet najstarszy i najbardziej stabilny bank może kiedyś stanąć na skraju upadłości. Jeżeli ona faktycznie nastąpi, zgromadzone w tej instytucji oszczędności również są zagrożone. W celu zabezpieczenia obywateli powołana została specjalna instytucja – Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Gromadzi on rezerwy przeznaczone na zabezpieczenie depozytów w sytuacji bankructwa banku, tym samym chroniąc pieniądze oszczędzających osób. Ochrona ze strony BFG posiada jednak swoją granicę, a jest nią kwota 100 tys. euro, której równowartość przeliczona na polskie złote podlega ochronie. Jeśli nasze oszczędności są mniejsze, nie mamy się czego obawiać, ale jeśli zgromadziliśmy w jednym banku większą kwotę, powinniśmy zwrócić na ten problem uwagę. Zalecanym rozwiązaniem jest podzielenie oszczędności pomiędzy kilka banków, tak by kwota zgromadzona w każdym z nich mieściła się pod parasolem ochronnym BFG. W przeciwnym wypadku postępujemy lekkomyślnie i niedbalstwo to może się któregoś dnia zemścić.

Wybieraj tylko pewne inwestycje

Oprócz gromadzenia oszczędności, powinniśmy je również inwestować, aby ich wartość przyrastała zgodnie z zasadą procentu składanego. Niemal każdego dnia jesteśmy kuszeni różnymi zachętami do powierzenia naszych środków instytucjom, których rzetelność trudno jest zweryfikować. Przypadek spółki Amber Gold jest tylko jednym z bardziej jaskrawych przykładów nietrafionych inwestycji ostatnich lat. I nie chodzi tu nawet o fakt, że podmiot ten oszukał swoich depozytariuszy, ale o szerokie grono osób, które nie przeprowadziły prawidłowej oceny ryzyka, przed powierzeniem swoich środków oszustom. Już na stosunkowo wczesnym etapie rozwoju tej spółki, łatwo było znaleźć wiele sygnałów ostrzegawczych, zapowiadających przyszłą katastrofę. Dlatego też podczas inwestowania naszych środków musimy mieć pewność, że są one bezpieczne. Nie chodzi o unikanie samego ryzyka rynkowego, gdyż ono jest wkomponowane w sens niektórych typów inwestycji. W końcu kupując akcje danej spółki chcemy się troszczyć tylko o zmiany kursu, których będziemy uczestnikami, a nie o sam fakt, czy dana spółka, jak i Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, nie znikną z dnia na dzień z naszymi pieniędzmi.

Dywersyfikuj swój portfel

Nawet dziecko wie, że nie powinno się trzymać wszystkich jajek w jednym koszyku. Podobna zasada działa w świecie oszczędności i inwestycji. Posiadając kapitał, który chcemy chronić i pomnażać, nie powinniśmy trzymać się tylko jednego rodzaju aktywów. Niezależnie od naszej wiedzy i umiejętności w danej dziedzinie, zawsze istnieje ryzyko wystąpienia niespodziewanego zdarzenia, które błyskawicznie wpłynie na sytuację i pomniejszy wartość posiadanych przez nas środków. Co ważne, nie jest to tylko zasada inwestycyjna. Wspomniałem już wcześniej, że większych oszczędności nie powinno się trzymać w tylko jednym banku. Jeżeli chcemy zakupić nieruchomość pod wynajem, również lepiej jest tak zarządzać środkami, aby nie być narażonym na wystąpienie ryzyk płynących z tego samego kierunku, np. budowy uciążliwej i hałaśliwej trasy przy danym osiedlu. Z kolei zaangażowanie kapitału w jeden typ obligacji powoduje, że w wypadku niewypłacalności spółki lub innego typu emitenta, najprawdopodobniej pozostaniemy z niczym. Umiejętne pomnażanie kapitału też jest sztuką, wymagającą nie tylko wiedzy na temat możliwości uzyskania najwyższej możliwej stopy zwrotu, ale również znajomości ryzyk czyhających na nasz portfel.

Trzymaj się pewniaków, ale szukaj też nowości

W niepewnych czasach powinno się wracać do pewnych i sprawdzonych rozwiązań. Do takich z pewnością zaliczyć można długoterminowe strategie inwestycyjne, których skuteczność jest potwierdzona i utrzymuje się od lat na wysokim poziomie. Przykładem jest chociażby podejście dywidendowe, nastawione na długoterminowe, najczęściej wieloletnie, posiadanie akcji danej spółki. Celem inwestora jest nie tylko korzyść płynąca ze wzrostu ceny akcji, ale przede wszystkim regularnie wypłacana dywidenda, zasilająca następnie portfel inwestycyjny. Podobnie jak łatwo można wskazać spółki rozwijające się nieprzerwanie od wielu dekad, podobnie można znaleźć inwestorów pomnażających w ten sposób swoje środki. Trzymając się sprawdzonych typów inwestycji, warto również próbować nowości, jeśli przekonani jesteśmy, że mogą one być dobrym i bezpiecznym rozwiązaniem. Dzięki otwartości na pojawiające się do jakiś czas rozwiązania, możemy wydzielić niewielką część kapitału i spróbować nowego produktu lub nowego rynku, który być może z czasem stanie się dla nas głównym polem finansowej aktywności.

Myśl, myśl, myśl!

Posiadanie oszczędności przekraczających bieżące potrzeby nasze i naszej rodziny powoduje konieczność umiejętnego zarządzania tymi środkami. Z jednej strony musimy wiedzieć, że są one bezpieczne i nie grozi nam ich utrata nawet w najbardziej pesymistycznym scenariuszu, a z drugiej powinniśmy poszukiwać takich okazji inwestycyjnych, które pozwolą nam na pomnożenie kapitału z zadowalającym skutkiem. Mądre łączenie tych dwóch aspektów wymaga doświadczenia, ale przede wszystkim przenikliwości i umiejętności dostrzeżenia tego wszystkiego, co dopiero wyłania się zza inwestycyjnego horyzontu. Jeśli jednak potraktujemy zarządzanie kapitałem z należytą uwagą, żadne niebezpieczeństwo nie powinno zagrozić naszym oszczędnościom.