Finanse pod kontrolą: 5 dobrych celów finansowych na ten rok

Końcówka lub początek nowego roku jest zazwyczaj czasem podsumowań i okresem, w którym planujemy kolejne dwanaście miesięcy. Nie inaczej jest w przypadku finansów, gdzie zamyka się rok obrotowy, kończy się realizowanie budżetów i przygotowuje się plany na przyszły czas.Podobnie przedstawia się sytuacja w finansach osobistych. Oceniamy, co i jak udało nam się zrealizować w ciągu minionego roku i patrzymy w przyszłość w kierunku kolejnych wyzwań. Dobrze jest wyznaczyć sobie konkretne cele, które będziemy chcieli osiągnąć w nadchodzących miesiącach. Dzięki temu zyskamy motywację do zmian, jednocześnie zmierzając w wyznaczonym przez siebie kierunku. W dzisiejszym tekście podpowiadam kilka celów, które wydają się dobrym pakietem propozycji na ten rok.

Cele finansowe – zasada SMART

Dobry cel powinien cechować się określonymi właściwościami. Może się to nam wydawać naiwne, ale praktyka pokazuje, że już samo odpowiednie wytyczenie celu potrafi nas w znacznym stopniu przybliżyć do jego realizacji. Stawiając sobie za cel zaoszczędzenie miliona złotych, większość z nas nawet nie zacznie oszczędzania, podczas gdy cel na poziomie 1000 zł będzie w zasięgu niektórych już w perspektywie miesiąca. Każdy cel powinien posiadać zespół właściwości, które przyjęło się określać skrótem SMART (ang. sprytny). W rozbiciu na poszczególne cechy jest to:

skonkretyzowany (specific) – powinien być łatwy do określenia i wyrażenia, aby jego zrozumienie nie wymagało zbyt szerokiej interpretacji (np. pojadę po Paryża),
mierzalny (measurable) – sposób określenia celu powinien nie budzić wątpliwości co do tego, że został on osiągnięty (np. przeleję kwotę X na konto IKE),
osiągalny (achievable) – wyznaczenie sobie celu niemożliwego do osiągnięcia znacząco podkopuje naszą motywację. Lepiej sprawdza się metoda małych kroków niż próba zrobienia wszystkiego na raz,
realny (realistic) – powinien stanowić konkretną wartość dla osoby, która ma cel osiągnąć,
określony w czasie (time-bound) – w naszym wypadku planujemy na rok, a więc horyzontem czasowym jest dla okres 12 miesięcy.

Takie ujęcie postawionych celów sprawia, że łatwiej nam będzie rozpocząć proces ich realizacji, lepiej będziemy mogli monitorować postępy, jak również pod koniec roku można będzie precyzyjnie rozliczyć, w jakim stopniu cel udało się osiągnąć.

Cel 1: Zmień swoje nawyki finansowe

Każdy z nas może wiele poprawić w dziedzinie swoich finansów. Większość dużych zmian wymaga skorygowania małych rzeczy, które zamiast przybliżać nas do realizacji określonych planów, oddalają je. Dlatego zmiana nawyków, poprzedzona uświadomieniem sobie, że coś robimy źle lub że możemy robić to lepiej, powinna być zawsze pierwszym krokiem. Przykładem złych nawyków jest robienie zakupów bez listy. Nie trzymając się tego, czego naprawdę potrzebujemy, ryzykujemy wydanie znacznie większej kwoty na rzeczy niepotrzebne. Kolejną kwestią może być jedzenie na mieście, które owszem jest przyjemne i łatwo dostępne, ale niestety kosztowne. Wydanie dziennie 25 zł na kawę i kawałek ciasta może w miesiącu urosnąć do kwoty prawie 500 zł. Ale możemy też mówić o nawykach stricte finansowych. Jednym z nich jest odłączanie środków na oszczędności od razu, kiedy tylko trafią one w nasze ręce. Jeśli na początku miesiąca odłożymy zaplanowaną kwotę, nie ryzykujemy, że zabraknie nam pieniędzy na ten cel. Dla niektórych dobrym nawykiem będzie rezygnacja z karty kredytowej, która oferuje pozornie łatwo dostępny pieniądz. Konieczność uzupełniana stanu konta w wypadku karty debetowej, jak również fakt, że czasami tego nie zrobimy, skutecznie ogranicza nasze zakupowe apetyty. Dobrym nawykiem będzie też rozpoczęcie spisywania swoich wydatków, czy to domowych, czy osobistych. Wiedząc, ile kosztują nas różne aspekty życia, jesteśmy w stanie zarządzać tymi wydatkami, redukować je lub całkowicie eliminować. Podobnie działa budżet domowy, przy którym kierujemy pieniądze tam, gdzie uważamy za stosowne zamiast pod koniec miesiąca zastanawiać się, gdzie wszystkie wolne środki się rozeszły.

Cel 2: Zredukuj lub wyeliminuj swoje długi

Dług konsumpcyjny jest najdroższym długiem z możliwych. O ile więc nie jesteśmy w stanie spłacić w ciągu roku całego kredytu hipotecznego, o tyle uregulowanie całości pożyczek i przeterminowanych kredytów powinno być ścisłym priorytetem. Tylko w ten sposób możemy zapewnić sobie spokojny sen, jak również uniknąć wizyty windykatora lub komornika, jeśli na czas nie wywiążemy się z zobowiązań. Wielu z nas posiada również nieoprocentowane zadłużenie w postaci pożyczek od rodziny i znajomych. Ten dług też należy bardzo szybko wyeliminować, mimo że nie generuje zazwyczaj dodatkowych odsetek. Właśnie przez to, że jego utrzymywanie nic nas nie kosztuje, mamy tendencję do zapominania o zobowiązaniu i lekceważenia go. A przecież z drugiej strony nie stoi analityk z wielkim arkuszem excela tylko krewny lub znajomy, który oczekuje na zwrot pożyczki. W efekcie na polu relacji międzyludzkich możemy stracić znacznie więcej niż tylko pieniądze.

Cel 3: Oszczędź określoną kwotę

Wydaje się, że jest to najłatwiejszy cel, jaki można sobie postawić na polu finansów osobistych. Jest czytelny, wymierny i da się go podzielić na dwanaście miesięcy. Oczywiście prawdziwy stopień trudności tego celu uzależniony jest od kwoty, którą chcemy odłożyć i jej relacji do naszych comiesięcznych przychodów i kosztów. Regularne oszczędzanie powinno być naszym nawykiem niezależnie od postawionych celów. Ale jeśli tego jeszcze nie robimy, początek nowego roku stanowi dobrą okazję, aby zacząć. Jeśli natomiast już mamy prawidłowe nawyki finansowe i stale generujemy pewne nadwyżki, być może warto jest spiąć się jeszcze bardziej i odłożyć coś ekstra. Decyzję co do przeznaczenia pozyskanych w ten sposób środków można podjąć później, ale jeśli zrobimy to już teraz, będziemy mogli zwizualizować sobie cel, do którego dążymy.

Cel 4: Spróbuj nowego obszaru inwestycji

Jest to propozycja dla osób, które posiadają już określoną pulę wolnych środków, ale ciągle przechowują je na nisko oprocentowanych lokatach i kontach oszczędnościowych. W ten sposób poziom naszej zamożności zwiększa się bardzo powoli. Być może dobrym rozwiązaniem będzie spróbowanie czegoś nowego, w poszukiwaniu wyższej niż dotychczasowa stopy zwrotu. Oczywiście sukces na nowym polu nie przychodzi łatwo, ale jeśli włożymy odpowiednio dużo pracy i będziemy mieli otwarty umysł, z pewnością uda nam się pomnożyć oszczędności lepiej niż oddając je bankom na przechowanie. Przykładem takich nowych obszarów mogą być rynki finansowe, gdzie umiejętnie zarządzany portfel aktywów może zaoferować atrakcyjny, dwucyfrowy zysk nawet wtedy, gdy indeksy giełdowe znajdują się niżej niż rok temu. Kierunków finansowego rozwoju jest wiele i z pewnością każdy ma tu inne preferencje, zarówno pod względem wymogów kapitałowych, jak i wiążącego się z inwestycją ryzyka. Niemniej odpowiednie poszukiwania mogą otworzyć przed nami zupełnie nowy rozdział.

Cel 5: Stwórz swój “projekt ekstra”

Ten cel adresowany jest do osób, które od jakiegoś czasu noszą się z pewnym pomysłem, ale nie zdecydowały się jeszcze podjąć próby wdrożenia go w życie. Być może nowy rok jest po temu bardzo dobrą okazją. Jest to jednocześnie okres na tyle długi, że pozwala na spokojne przygotowania i realizację. Z pewnością część czytelników nie posiada takiego projektu w głowie i nie planuje nadzwyczajnych działań w tym zakresie. Wiem jednak, że osoby przedsiębiorcze, prowadzące własne firmy lub podejmujące inną kreatywną aktywność, często posiadają pomysły, których jeszcze nie zdecydowały się zrealizować. Sam jestem jedną z takich osób i wierzę, że przyszły rok będzie dla mnie bardzo pracowity, ale też bardzo owocny. Dlatego swoje przygotowania zaczynam już w grudniu. Dla zachęty powiem, że mój plan, ten projekt ekstra, ma pozwolić mi na całkowite porzucenie pracy na etacie i przeniesienie się na życie z działań prowadzonych w Internecie. Marzyłem o tym od wielu lat i chcę w końcu podjąć tę rękawicę. Jeśli się dobrze zastanowicie i pogrzebiecie w głowie, z pewnością znajdziecie taki swój “projekt ekstra”.

Podsumowanie

Planowanie na nowy rok jest niejako rytuałem, który przewija się przez media, nie tylko finansowe. Niektórzy już do tego przywykli i nie zwracają większej uwagi na namawianie do czynienia noworocznych postanowień. Ale inni z roku na rok stawiają sobie finansowe cele i skutecznie je realizują, dzięki czemu z roku na rok są bogatsi, a także szczęśliwsi. Niech każdy odpowie sobie na pytanie, czy podejmie wysiłek wyznaczenia celów i dążenia do ich realizacji.

Finanse pod kontrolą: 5 dobrych celów finansowych na ten rok