O tym, czym jest data pewna przeczytasz w poniższym artykule.
Przepis art. 81 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
1) w razie stwierdzenia dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym – od daty dokumentu urzędowego;
2) w razie umieszczenia na obejmującym czynność dokumencie jakiejkolwiek wzmianki przez organ państwowy, organ jednostki samorządu terytorialnego albo przez notariusza – od daty wzmianki;
3) w razie opatrzenia kwalifikowanym elektronicznym znacznikiem czasu dokumentu w postaci elektronicznej – od daty opatrzenia kwalifikowanym elektronicznym znacznikiem czasu [por. § 2];
Rodzaje daty pewnej:
Zastrzeżenie formy pisemnej z datą pewną spełnia swoje funkcje wyłącznie przy założeniu, że jest to data pewna w rozumieniu art. 81 § 1 k.c., gdyż tylko ją charakteryzuje całkowita niewzruszalność [tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 lutego 2007 r., sygn. akt I ACa 1569/06]. Data pewna wskazuje datę, w której istniał dokument urzędowy stwierdzający jej dokonanie albo dokument, w tym w postaci elektronicznej, obejmujący daną czynność prawną, a zatem że czynność prawna została już uprzednio dokonana.
Z kolei w literaturze przedmiotu wskazuje się, że „czynności prawnej w formie pisemnej z datą pewną należy dokonać w ten sposób, że oświadczający złoży pisemne oświadczenie woli, następnie opatrzy je własnoręcznym podpisem, po czym notariusz, będący osobą zaufania publicznego, poświadczy datę jej dokonania. Poświadczenie stwierdza datę dokonania czynności prawnej, zatem od tej daty jest ona skuteczna wobec osób trzecich nieuczestniczących w jej dokonaniu” [tak M. Maciejewska-Szałas [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Warszawa 2022, art. 81].
Data pewna występuje w przypadku, gdy:
W ślad za przepisem art. 81 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego czynność prawna ma datę pewną także w razie opatrzenia kwalifikowanym elektronicznym znacznikiem czasu dokumentu w postaci elektronicznej. Znacznik czasu został zdefiniowany w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE w przepisie art. 42 ust. 1, zgodnie z którym kwalifikowany elektroniczny znacznik czasu musi spełniać następujące wymogi:
a) wiąże on datę i czas z danymi tak, aby w wystarczający sposób wykluczyć możliwość niewykrywalnej zmiany danych;
b) oparty jest na precyzyjnym źródle czasu powiązanym z uniwersalnym czasem koordynowanym;
c) jest podpisany przy użyciu zaawansowanego podpisu elektronicznego lub opatrzony zaawansowaną pieczęcią elektroniczną kwalifikowanego dostawcy usług zaufania lub w inny równoważny sposób.
Forma pisemna z datą pewną jest przykładowo dla zawarcia umowy o ustanowienie zastawu na prawach, czy też zawarcia umowy najmu na czas oznaczony i z datą pewną.
Przepis art. 81 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi o urzędowym poświadczeniu daty przy jednoczesnym braku sprecyzowania jaki organ miałby dokonać takiego poświadczenia.
Jednakże z praktyki wskazać należy, że urzędowe poświadczenie daty stanowi czynność polegającą na nadaniu dokumentowi prywatnemu cech publicznych przez dokonanie na tymże dokumencie poświadczenia daty przez organ państwowy, samorządowy lub notariusza. Najczęściej jednak data pewna poświadczana jest przez notariusza.
Podstawowym sposobem, w jaki dokument w formie pisemnej może uzyskać taką datę pewną, jest poświadczenie jej przez notariusza [por. art. 96 pkt 3 Prawa o notariacie].
Zgodnie z przepisem art. 99 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie:
W powyższej regulacji wynika, że notariusz dokonuje poświadczenia daty na okazanym mu dokumencie, wymieniając w poświadczeniu imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby, która dokument okazała. Poświadczenie nadto musi zawierać datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, a na żądanie również godzinę, oznaczenie kancelarii, podpis notariusza i jego pieczęć.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2019 r. II CSK 131/18
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 25 października 2018 r. I ACa 962/17
Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 28 października 2011 r. III CZP 33/11
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2003 r. V CK 455/02
Funkcja daty pewnej należy musi być upatrywać w przeciwdziałaniu antydatowaniu dokumentów obejmujących daną czynność prawną. W takiej roli data pewna występuje jako element formy pisemnej z datą pewną.
O możliwościach jakie oferuje działalność nierejestrowana działając w e-commerce, ze szczególnym uwzględnieniem wszelkich ulg oraz…
Kasowy PIT pozwala podatnikom na wykazanie przychodu w działalności dopiero wtedy, gdy przedsiębiorca faktycznie otrzyma…
Przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż mieszaną, mają obowiązek ustalania proporcji VAT. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak…
Planujesz realizację zupełnie nowej inwestycji? Jeśli tak, to pamiętaj, że przepisy prawa przewidują pomoc w…
Jesteś właścicielem salonu kosmetycznego lub salonu piękności? Zobacz, jakie zmiany w VAT szykują się dla…
Wybór działalności nierejestrowanej niesie za sobą wiele ułatwień dla przedsiębiorców, którzy zyskują szansę na zmniejszenie…