Kiedy na świecie mają miejsce niespodziewane zdarzenia, odchylenia od normy w postaci kryzysów, niektórych decyzji politycznych, konfliktów lub przełomowych odkryć możemy spotkać z tzw. szokiem podażowym. Jeśli wcześniej nie spotkałeś/-aś się z tym pojęciem, przeczytaj poniższy artykuł!
Jak sama nazwa sugeruje, szok podażowy jest sytuacją, w której następuje gwałtowna zmiana podaży dóbr i usług w gospodarce danego kraju, powodując wahania cen. Przyczynami tego zjawiska są najczęściej nieprzewidziane wydarzenia, które zaburzają stabilność ekonomiczną kraju.
W zależności od tego, co doprowadziło do wystąpienia szoku podażowego, możemy wyróżnić pozytywne i ujemne szoki podażowe.
O pozytywnym szoku podażowym możemy mówić, jeżeli w wyniku danego zdarzenia, następuje nasilenie produkcji towarów, co zwiększa jego dostępność na rynku. Czynnikami, które go powodują to np.:
Wręcz przeciwnie jest z ujemnym szokiem podażowym, który prowadzi do zahamowania produkcji i zwiększenia cen towarów. Przesłankami do jego wystąpienia są np:
Koncern Glencore wydobywający i handlujący surowcami mineralnymi, zdecydował się w 2015 roku na zamknięcie swoich kopalni w Afryce. Przyczyną były obniżające się ceny miedzi na rynku, co w konsekwencji spowodowało znaczne zminimalizowanie udziałów w jej wydobyciu. Okazało się to pozytywnym szokiem podażowym dla konkurencji.
W artykule objaśniającym m.in. pojęcie stagflacji opisaliśmy przypadek wystąpienia szoku podażowego ropy naftowej w USA. Był to efekt nałożonych sankcji (podniesienia cen) przez OPEC, który w ten sposób wyraził swoje niezadowolenie wobec poparcia Izraela podczas wojny Jom Kippur w 1973 r.
Obecne mechanizmy i skutki szoku podażowego stały się powszechne nie tylko w Polsce, ale również w innych zakątkach świata. Z powodu pandemii koronawirusa i rosyjsko-ukraińskiego konfliktu zbrojnego, z tygodnia na tydzień na półkach sklepowych widnieją coraz wyższe ceny. Według raportu Indeks cen w sklepach detalicznych najszybciej drożejącymi produktami są olej, artykuły sypkie, nabiał, mięso. Szerokim echem odbiła się informacja o wzroście cen cukru i wywołała panikę zakupową wśród społeczeństwa. W przypadku drożejącego cukru jednym z głównych powodów przytacza się niekorzystne warunki klimatyczne w Brazylii, która jest największym eksporterem tego dobra, co negatywnie wpłynęło na uprawę trzciny cukrowej. Z kolei z początkiem 2023 roku Główny Inspektorat Weterynarii w Polsce poinformował o wybuchu kilkunastu ognisk ptasiej grypy, które w efekcie spowodowały duże straty i wzrost cen o 16%.
Popularyzacja w latach 90. w Stanach Zjednoczonych nowości technologicznych w postaci komputera i Internetu zrewolucjonizowało ówczesną rzeczywistość. Traktuje się je jako przykład pozytywnego szoku podażowego, ponieważ wynalazki te przyczyniły się do wzmożenia produktywności i zysków przedsiębiorstw. Pomiędzy rokiem 1995 a 1999 odnotowano osłabienie procesów inflacyjnych, niemal dwukrotny wzrost PKB, a także dwukrotny spadek odsetka bezrobotnych.
Dotychczasowe doświadczenia pokazały, że przedsiębiorcy muszą poświęcić więcej uwagi strategiom zarządzania kryzysowego, aby uchronić się przed konsekwencjami szoku podażowego. Jakie działania powinieneś podjąć?
Wydarzenia, których jesteśmy obecnie świadkami – w Polsce, jak i na świecie – nie napawają optymizmem, a podejmowanie słusznych decyzji w czasach niepewności jest dużym wyzwaniem. Dlatego też warto w miarę swoich możliwości prowadzić swój biznes w taki sposób, aby w razie losowych sytuacji, zawsze wyjść obronną ręką.
Jednym z rozwiązań przyjętych przez Polski Ład jest świadczenie rodzinne, z którego mogą skorzystać rodzice…
Rozpoczynasz ponownie działalność i zastanawiasz się czy masz prawo do niższego ZUSu? W dzisiejszym artykule…
Zobacz ile wynosi stawka VAT na artykuły spożywcze od kwietnia 2024 r.
W 2024 roku boom na tworzenie kolejnych i kolejnych serwisów społecznościowych mamy już chyba za…
Od kilku lat dużo mówi się o ustawie o ochronie sygnalistów, która do dnia 6…
Czy wiesz, że możesz w kilka chwil otrzymać esencję wielogodzinnego nagrania ze spotkania czy rozmowy…