Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT-UE

Najważniejsze informacje na temat VAT UE – materiał video

Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT-UE nie dotyczy podmiotów, które świadczą usługi na rzecz osób fizycznych z innych niż Polska krajów Unii Europejskiej, nieprowadzących działalności gospodarczej.

Kiedy powstaje obowiązek rejestracji do VAT-UE u podatników VAT czynnych (vatowców)?

Podatnicy VAT czynni zobowiązani są do zgłoszenia rejestracyjnego do VAT-UE przed dokonaniem pierwszej transakcji:

z kontrahentem zagranicznym w Unii Europejskiej – w przypadku sprzedaży towarów, zakupu towarów, świadczenia usług oraz nabycia/importu usług,
z kontrahentem spoza UE – w przypadku importu usług (np. zakup licencji, oprogramowania itd.)

Wewnątrzwspólnotowa dostawa (WDT)

WDT podlega opodatkowaniu stawką 0% jeśli sprzedawca i nabywca mają numer VAT-UE oraz podatnik posiada w swojej dokumentacji dowody, iż towar będący przedmiotem transakcji został wywieziony z terytorium kraju i dostarczony do nabywcy na terytorium państwa unijnego innego niż terytorium kraju (art 42. ustawy o VAT).

Wewnątrzwspólnotowe nabycie (WNT)

Jeżeli zarejestrowany podatnik VAT-UE kupuje towar od podmiotu zarejestrowanego w jego kraju jako podatnik VAT-UE, to zagraniczny sprzedawca ma obowiązek sprzedać towar przy zastosowaniu stawki VAT 0%.

Polski nabywca – podatnik VAT-UE zobowiązany jest do naliczenia podatku VAT w Polsce i odprowadzenia go do polskiego US.

A zatem polski podatnik jednocześnie musi naliczyć podatek VAT i ująć transakcję w ewidencji sprzedaży VAT, jak i może odliczyć VAT z racji zakupu i ująć w ewidencji zakupów VAT. W konsekwencji transakcja z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest neutralna pod względem podatku VAT.

Nabycie/import usług

Dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę, stałe miejsce działalności lub miejsce zamieszkania (art. 28b ustawy o VAT).

Co do zasady nabycie usług z zagranicy (zarówno od podmiotów z UE, jak i spoza niej) jest opodatkowane w kraju usługobiorcy (poza wyjątkami wymienionymi w art. m.in. 28d, 28e, 28f, 28g, 28i i 28j).

Zakupiona usługa zostaje wówczas sprzedana bez naliczenia podatku VAT w kraju zagranicznego sprzedawcy. Obowiązek odprowadzenia podatku od tej transakcji spoczywa na nabywcy w Polsce.

A zatem polski podatnik jednocześnie musi naliczyć podatek VAT i ująć transakcję w ewidencji sprzedaży VAT, jak i może odliczyć VAT z racji zakupu i ująć w ewidencji zakupów VAT. W konsekwencji transakcja z tytułu nabycia/importu usług jest neutralna pod względem podatku VAT.

Świadczenie usług dla podatników VAT-UE lub osób prawnych niebędących podatnikami

Świadczenie usług dla podatników VAT-UE lub osób prawnych niebędących podatnikami ale zidentyfikowanych na potrzeby VAT-UE, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę, stałe miejsce działalności lub zamieszkania, inne niż zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanej stawką 0% (art. 100 ust. 1 pkt 4).

Jest to sprzedaż usług na rzecz podatników z UE, dla których miejsce świadczenia zostało określone w kraju nabywcy. W przypadku wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług podatnik wystawia fakturę z adnotacją “odwrotne obciążenie”.

Jak zarejestrować się do VAT UE?

Podatnicy VAT czynni rejestrują się do VAT-UE składając aktualizację deklaracji VAT-R. W przypadku jednoczesnej rejestracji jako vatowiec w Polsce oraz VAT-UE wybierając cel złożenia na formularzu rejestrację. W części C.3 należy wybrać pole 65 (VAT-R wersja 16).

Od momentu rejestracji na potrzeby transakcji wymienionych wyżej vatowcy unijny podają przed NIPem prefiks PL. Vatowcy zarejestrowani do VAT-UE dokonujący transakcji: wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub sprzedający usługi podatnikom zarejestrowanym w UE są zobowiązani do składania deklaracji podsumowującej VAT-UE. Informację podsumowującą VAT-UE wysyła się do urzędu elektronicznie do 25 dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym miała miejsce transakcja wewnątrzwspólnotowa.

Kiedy do VAT-UE powinni się zarejestrować podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT (nievatowcy)

Nievatowcy zobowiązani są do zgłoszenia rejestracyjnego do VAT-UE w następujących przypadkach:

Przed dniem dokonania pierwszego nabycia/importu usług

Przed dniem dokonania pierwszego nabycia/importu usług, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę, stałe miejsce działalności lub miejsce zamieszkania (art. 28b ustawy o VAT).

Po dokonaniu importu usług polski podatnik nalicza podatek VAT należny od importu tych usług i wykazuje go na deklaracji VAT- 9M (podatek VAT jest kosztem), składanej do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miał miejsce import usług.

Przed dniem świadczenia pierwszej usługi

Przed dniem świadczenia pierwszej usługi dla podatników VAT-UE lub osób prawnych niebędących podatnikami, ale zidentyfikowanych na potrzeby VAT-UE, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę, stałe miejsce działalności lub zamieszkania, inne niż zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanej stawką 0% (art. 100 ust. 1 pkt 4). Jest to sprzedaż usług na rzecz podatników z UE, dla których miejsce świadczenia zostało określone w kraju nabywcy.

Nabycia towarów

Nabycia towarów – gdy wartość nabytych towarów z UE przekroczy kwotę 50.000 zł rocznie. Do momentu przekroczenia podanego limitu nievatowiec jest zwolniony z obowiązku naliczania podatku VAT. Osiągnięcie kwoty granicznej powoduje u podatnika zwolnionego z VAT obowiązek opodatkowania transakcji i wykazania podatku należnego na deklaracji VAT-8.

Podatek VAT jest księgowany jako koszt podnoszący wartość nabytego towaru. Podatnik może dobrowolnie zarejestrować się jako podatnik VAT-UE przed przekroczeniem limitu.

Jak wypełnić VAT-R?

Podatnicy zwolnieni z VAT zgłaszają się do VAT-UE na formularzu rejestracyjnym VAT-R zaznaczając na formularzu w części C.3 pole 66i/ lub 67 (VAT-R wersja 16).

Rejestracja jako vatowiec UE nie oznacza, że podatnik traci prawo do dotychczasowego zwolnienia z podatku VAT. Od momentu rejestracji na potrzeby transakcji wymienionych wyżej vatowcy unijny podają przed NIP-em prefiks PL.

Nievatowcy zarejestrowani do VAT-UE dokonujący transakcji: wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub sprzedający usługi podatnikom zarejestrowanym w UE są zobowiązani do składania deklaracji podsumowującej. Informację podsumowującą VAT-UE wysyła się do urzędu elektronicznie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce transakcja wspólnotowa.

Monika Kobylak