Odsetki karne to odsetki przysługujące wierzycielowi za nieterminowe regulowanie przez dłużnika zobowiązań wynikających z umowy, np. zapłata za fakturę, rachunek po terminie.

Czym są i komu przysługują odsetki karne?

Odsetki karne od zobowiązań gospodarczych reguluje kodeks cywilny. Powszechnie nazywane są odsetkami ustawowymi lub odsetkami za zwłokę. Obciążenie kontrahenta odsetkami to najpowszechniejsza forma odszkodowania za zwłokę przy zapłacie zobowiązania.

Dostawca nie musi wykazywać poniesionych strat z tytułu spóźnionej zapłaty, wystarczy udowodnienie, że wpłata nastąpiła po terminie wskazanym w umowie lub na fakturze i oraz wskazanie wysokości kwoty dłużnej, aby dochodzić odszkodowania w postaci karnych odsetek. Odsetki ustawowe należą się zarówno przedsiębiorcom, jak i osobom nie prowadzącym działalności gospodarczej.

Biuro Rachunkowe – dedykowana księgowa

W umowie można zastrzec również tzw. odsetki umowne (nazywane także odsetkami według stopy własnej), które są określane procentowo albo w postaci wielokrotności odsetek ustawowych. Występują przy umowie kredytowej, leasingu, lub pożyczce. Należy jednak uważać, aby zastrzeżone odsetki nie były zbyt wysokie, gdyż mogą zostać obniżone do ustawowego wymiaru. Odsetki naliczane są za każdy dzień zwłoki po upływie terminu płatności. Zgodnie z ogólną zasadą termin przedawnienia odsetek jako świadczeń okresowych wynosi trzy lata.

Sposób wyliczania odsetek karnych

Wysokość odsetek ustawowych określa Minister Finansów, do wyliczenia stosuje się poniższy wzór lub kalkulatory odsetek ustawowych:

kwota główna x ilośc dni x 13%

——————————————————————————– =

365

Dokumentacja

Obciążenie kontrahenta (dłużnika) odsetkami za zwłokę w zapłacie należności może nastąpić poprzez wystawienie noty księgowej obciążeniowej (noty odsetkowej). Nabywca (dłużnik) otrzymuje oryginał noty księgowej.

Księgowość Internetowa – 30 dni za darmo

Nota księgowa powinna zawierać co najmniej dane wymagane dla dowodu księgowego, które określa w §12 ust. 1 pkt. 2 Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Są to:

  • wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
  • datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeśli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
  • przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
  • podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych,
  • oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Dodatkowe pozycje, które powinna zawierać nota odsetkowa (nota księgowa obciążeniowa):
  • wskazana kwota naliczonych odsetek,
  • wskazanie dokumentów będących podstawą do naliczenia odsetek,
  • numer rachunku bankowego na który dłużnik ma dokonać zapłaty odsetek,
  • termin płatności odsetek.
Program do faktur – Darmowe konto

Przychód u wierzyciela

Naliczone odsetki stają się przychodem w momencie ich otrzymania przez wierzyciela, a więc w dacie ich opłacenia przez dłużnika. Odsetki stanowią pozostałe przychody podatnika. Nie znajdzie tu zastosowania zatem ogólna zasada, zgodnie z którą: “za przychód z działalności o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 3  uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont” (art. 14 ust. 1 updof). Do ujęcia przychodu z tytułu naliczonych odsetek stosujemy przepis Art. 14 ust. 1 pkt.1i “W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.”

Koszt u dłużnika

Dłużnik tylko w nielicznych wypadkach ma prawo zaliczyć w koszty uzyskania przychodów naliczone odsetki lub kary umowne.

Kosztami nie będą odsetki z tytułu zaległości budżetowych i innych należności do których stosuje się przepisy Ordynacji Podatkowej – czyli podatki , składki ZUS itp.

Nie można także zaliczyć w koszty uzyskania kar umownych i odszkodowań z tytułu wad:

  • dostarczonych towarów,
  • wykonanych robót i usług,
  • oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Powyższe wyłączenia uregulowane są w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast nie ma zakazu zaliczenia w koszty prowadzenia działalności gospodarczej odsetek z tytułu przeterminowanych należności w obrocie gospodarczym. Odsetki można zaliczyć w koszty dopiero w dacie ich zapłacenia.

UWAGA

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress oraz Disqus. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane wyłącznie w celu opublikowania komentarza na blogu. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. Dane w systemie Disqus zapisują się na podstawie Twojej umowy zawartej z firmą Disqus. O szczegółach przetwarzania danych przez Disqus dowiesz się ze strony.
Zespół IFIRMA

Kreatywny zespół specjalistów tworzony przez osoby wyróżniające się doświadczeniem oraz wiedzą z różnych obszarów.

Świadomi potrzeb naszych czytelników, skupiamy się na tworzeniu zrozumiałych treści, które będą w stanie przybliżyć im często zawiłe zagadnienia z zakresu rachunkowości, marketingu, ekonomii, księgowości czy zarządzania. Ostateczny dobór bieżącej tematyki uzależniany jest od preferencji docelowych odbiorców, zmian zachodzących w biznesowym środowisku, a także samych doświadczeń i umiejętności specjalistów odpowiadających za proces tworzenia tekstów.

W efekcie zespół ekspertów Ifirma bierze czynny udział w rozwoju różnego rodzaju biznesów, pomagając zarówno ich założycielom, jak i pracownikom efektywniej organizować pracę przy wykorzystaniu jak najbardziej dopasowanych do potrzeb rozwiązań.

Rozumiejąc istotę profesjonalnego podejścia do poruszanych zagadnień, każdy tekst tworzony jest w oparciu o wiarygodne dane. Dodatkowo podejmowana tematyka ujmowana jest w logiczny i przejrzysty sposób, zwiększając tak istotną jasność przekazu, co pozytywnie wpływa na podkreślenie najbardziej użytecznych treści. W efekcie podejmowane przez nasz zespół praktyki w szerszej perspektywie można rozpatrywać jako dążenie do zwiększenia świadomości i wyczucia biznesowego osób aktywnie działających na rynku.

Najnowsze artykuły

Rodzinny kapitał opiekuńczy – komu przysługuje?

Jednym z rozwiązań przyjętych przez Polski Ład jest świadczenie rodzinne, z którego mogą skorzystać rodzice…

2 dni temu

Ponowne rozpoczęcie działalności a prawo do ulg w ZUS

Rozpoczynasz ponownie działalność i zastanawiasz się czy masz prawo do niższego ZUSu? W dzisiejszym artykule…

2 dni temu

Zmiana stawki VAT na artykuły spożywcze od kwietnia 2024

Zobacz ile wynosi stawka VAT na artykuły spożywcze od kwietnia 2024 r.

3 dni temu

Czy Twoja firma powinna pojawić się na takich platformach społecznościowych jak X, Pinterest, Quora, Reddit, Wykop czy Twitch?

W 2024 roku boom na tworzenie kolejnych i kolejnych serwisów społecznościowych mamy już chyba za…

3 dni temu

Projekt ustawy o sygnalistach w końcu przyjęty przez Rząd! Sprawdź, co zakłada projekt ustawy i czy musisz go wdrożyć w swojej firmie

Od kilku lat dużo mówi się o ustawie o ochronie sygnalistów, która do dnia 6…

3 dni temu

AI transkrypcje i podsumowywanie audio: jak przekształcać długie nagrania w zwięzłe streszczenia?

Czy wiesz, że możesz w kilka chwil otrzymać esencję wielogodzinnego nagrania ze spotkania czy rozmowy…

3 dni temu