Kategorie: BlogFirma krok po krokuKsięgowość bliżej

Czy za błędy w księgowości odpowiada właściciel firmy?

Zawsze za błędy w księgowości ostatecznie będzie odpowiedzialny właściciel firmy. Nawet jeżeli właściciel powierzył częściową odpowiedzialność wyspecjalizowanej księgowej w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, to i tak ponosi on całościową odpowiedzialność na zewnątrz za ewentualne nieprawidłowości księgowe. Odpowiedzialność zewnętrzną można w tym wypadku rozumieć jako zobowiązania wobec innych osób, takich jak urzędy skarbowe, oddziały ZUS, inni przedsiębiorcy.

Odpowiedzialność podatnika

Za prowadzenie ksiąg rachunkowych odpowiada zatem podatnik bądź ubezpieczony bez względu na to, czy pracę tę wykonuje za niego wykwalifikowana księgowa, czy też zleca pracę odpowiedniej firmie rachunkowej. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 listopada 2005 r., III SA/Wa 1077/2005, przed organem skarbowym za zobowiązania podatkowe odpowiada wyłącznie przedsiębiorca. Jego stosunki z zatrudnioną na zlecenie księgową nie mają znaczenia. Zgodnie z art. 26 ordynacji podatkowej podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki. Warto w tym miejscu dopowiedzieć, że w prawie polskim nie zdefiniowano pojęcia majątku. Można jednak w tym przypadku posługiwać się zdefiniowanym w tytule III księgi I k.c. pojęciem mienia (art. 44-55 k.c.). Odpowiedzialność podatnika jest odpowiedzialnością o charakterze osobistym. W przypadku podatnika pozostającego w związku małżeńskim odpowiedzialność tę reguluje art. 29 § 1 i 2 op. Na podstawie art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przepis ten stosuje się odpowiednio do należności związanych ze składkami na ubezpieczenie społeczne. Z art. 26 należy wyprowadzić jeszcze taki wniosek, że zobowiązanie podatkowe powinno być zaspokojone z majątku podatnika, gdyż tylko z jego obowiązkiem podatkowym, rozumianym jako obowiązek osobisty, jest ono związane. Oznacza to, że nie może ono być zaspokojone z majątku innej osoby, a więc np. umowa o przejęcie długu podatkowego nie będzie wywoływała skutków podatkowych i uwalniała od odpowiedzialności (wyrok NSA z dnia 15 lutego 2001 r., III SA 2842/99). Zatem podatnik nie ma podstaw prawnych do obciążenia odpowiedzialnością innej osoby, z uwagi na to, że nadużyła ona zaufania, prowadząc firmę w ramach pomocy rodzinnej. Może to skutkować, ewentualnie, jedynie odpowiedzialnością wobec podatnika na drodze postępowania cywilnego. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku z dnia 5 września 2000 r., SA/Bk 445/2000. Zauważyć należy, że w prawie podatkowym nie zawsze wskazana zasada odpowiedzialności podatnika własnym majątkiem za zobowiązania podatkowe będzie realizowana w każdym przypadku. Odnosi się to w szczególności do odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe takich podmiotów, jak: spółka cywilna, samobilansujący się oddział osoby prawnej albo podatkowa grupa kapitałowa. W tych bowiem przypadkach dochodzi do „oderwania” związku zobowiązania podatkowego z odpowiedzialnością. Warto zauważyć, że nawet kiedy właściciel firmy w procesie karnym udowodni nieuczciwość i nierzetelność swojej księgowej w ten sposób, że zostanie ona skazana za swoje występki prawomocnym orzeczeniem sądu, to i tak zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku z dnia 5 września 2000 r., SA/Bk 446/2000, wynik postępowania karnego nie ma żadnego znaczenia w aspekcie prawa podatkowego. Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926) „podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki”.

Co jeszcze należy wiedzieć?

Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości – z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury – zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu. Orzeczeniem Głównej Komisji Orzekającej z dnia 31 stycznia 2005 r. DF/GKO/Odw.-97/131-132/RN-35/2004/1231 Kierownicy jednostek są obowiązani sporządzać sprawozdania rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Fakt, iż Kierownik jednostki darzy zaufaniem głównego księgowego, nie wyłącza jego odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Z art. 35 ust. 1 ustawy o finansach publicznych jednoznacznie wynika, że główny księgowy nie ponosi odpowiedzialności za sporządzanie sprawozdań finansowych, nawet w przypadku kiedy kierownik jednostki powierzy głównemu księgowemu obowiązki w tym zakresie.

Jaka zatem jest odpowiedzialność księgowego?

Odpowiedzialność ta wynika z art. 77 ustawy o rachunkowości, który to stanowi: Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do: 1) nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych, 2) niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych – podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

Podstawa prawna:

Ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) Ustawa ordynacja podatkowa (Dz. U z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.)
Zespół IFIRMA

Kreatywny zespół specjalistów tworzony przez osoby wyróżniające się doświadczeniem oraz wiedzą z różnych obszarów.

Świadomi potrzeb naszych czytelników, skupiamy się na tworzeniu zrozumiałych treści, które będą w stanie przybliżyć im często zawiłe zagadnienia z zakresu rachunkowości, marketingu, ekonomii, księgowości czy zarządzania. Ostateczny dobór bieżącej tematyki uzależniany jest od preferencji docelowych odbiorców, zmian zachodzących w biznesowym środowisku, a także samych doświadczeń i umiejętności specjalistów odpowiadających za proces tworzenia tekstów.

W efekcie zespół ekspertów Ifirma bierze czynny udział w rozwoju różnego rodzaju biznesów, pomagając zarówno ich założycielom, jak i pracownikom efektywniej organizować pracę przy wykorzystaniu jak najbardziej dopasowanych do potrzeb rozwiązań.

Rozumiejąc istotę profesjonalnego podejścia do poruszanych zagadnień, każdy tekst tworzony jest w oparciu o wiarygodne dane. Dodatkowo podejmowana tematyka ujmowana jest w logiczny i przejrzysty sposób, zwiększając tak istotną jasność przekazu, co pozytywnie wpływa na podkreślenie najbardziej użytecznych treści. W efekcie podejmowane przez nasz zespół praktyki w szerszej perspektywie można rozpatrywać jako dążenie do zwiększenia świadomości i wyczucia biznesowego osób aktywnie działających na rynku.

Udostępnij
Opublikowane przez
Zespół IFIRMA
Tagi: błędy w księgowoście-księgowośćksięgowośćksięgowość onlineobowiązki pracodawcyprzedsiębiorcawłaściciel
15 lat temu

Najnowsze artykuły

Wpłata na ZFŚS do 31 maja – kogo dotyczy?

Zastanawiasz się kogo dotyczy przekazywanie wpłat na ZFŚS do 31 maja? W dzisiejszym artykule odpowiemy…

12 godzin temu

Dziedziczenie spółki z o.o. – jakie są zasady dziedziczenia udziałów w spółce?

Zasada stanowi, że udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają dziedziczeniu jak każdy inny składnik…

12 godzin temu

Generowanie wideo z AI: Nowe horyzonty w produkcji treści wideo dla firm

Wyobraź sobie świat, w którym Twoja firma może tworzyć wciągające, spersonalizowane wideo na każdą okazję,…

13 godzin temu

Jak zaplanować działania komunikacyjne w firmie? 6 kroków, przez które musisz przejść

Nawet najdoskonalszy produkt czy usługa nie osiągną sukcesu na rynku bez odpowiedniej strategii komunikacji. Jeśli…

15 godzin temu

Rodzinny kapitał opiekuńczy – komu przysługuje?

Jednym z rozwiązań przyjętych przez Polski Ład jest świadczenie rodzinne, z którego mogą skorzystać rodzice…

2 dni temu

Ponowne rozpoczęcie działalności a prawo do ulg w ZUS

Rozpoczynasz ponownie działalność i zastanawiasz się czy masz prawo do niższego ZUSu? W dzisiejszym artykule…

2 dni temu