



Zdarzają się sytuacje, że zakupiony w sklepie towar jest wadliwy albo po prostu niezgodny z umową. W takim przypadku można skorzystać z uprawnienia, jakim jest reklamacja. Czym dokładnie jest reklamacja i jak przebiega jej proces krok po kroku oraz jakie przepisy regulują prawa konsumenta i przedsiębiorcy w tym zakresie?
Każdemu z nas zdarzyło się kupić produkt, który okazał się wadliwy, szybko się zepsuł albo w ogóle nie spełniał warunków, jakie obiecywał sprzedawca. W takich sytuacjach nie jesteśmy bezradni, bo z pomocą przychodzi reklamacja, czyli formalne zgłoszenie zastrzeżeń do sprzedawcy lub producenta. To jedno z podstawowych praw kupującego, które pozwala zadbać o swoje interesy konsumenckie.
Reklamacja to nic innego jak uprawnienie konsumenta do zgłoszenia sprzedawcy albo producentowi danego przedmiotu (towaru) jego wadliwości albo niezgodności z umową.
Celem reklamacji jest:
Konsument może złożyć reklamację na dwa sposoby:
Konsument może złożyć reklamację w formie:
Dotychczasowa instytucja rękojmi w relacjach z konsumentami została zastąpiona nowymi przepisami dotyczącymi niezgodności towaru z umową. W nowym porządku prawnym uwzględniono także regulacje wynikające z dyrektywy UE 2019/771, dotyczącej wybranych aspektów umów sprzedaży towarów, oraz dyrektywy UE 2019/770, odnoszącej się do dostarczania treści i usług cyfrowych.
Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2023 r. i wynikają z ustawy z 4 listopada 2022 r. zmieniającej ustawę o prawach konsumenta, Kodeks cywilny oraz przepisy dotyczące prawa prywatnego międzynarodowego.
KONSUMENCI
Od 1 stycznia 2023 r. w relacjach konsument – przedsiębiorca obowiązuje pojęcie niezgodności towaru z umową, które zastąpiło dotychczasową rękojmię.
W praktyce oznacza to, że:
Gwarancja pozostaje niezależna i obowiązuje jeśli została udzielona dobrowolnie przez producenta lub sprzedawcę.
PRZEDSIĘBIORCY (B2B)
ASPEKT | KONSUMENT (B2C) | FIRMA/PRZEDSIĘBIORCA (B2B) |
PODSTAWA PRAWNA | Ustawa o prawach konsumenta – niezgodność towaru z umową | Kodeks cywilny – rękojmia |
CZY OBOWIĄZUJE RĘKOJMIA? | nie, zastąpiona przepisami o niezgodności towaru z umową | tak, nadal obowiązuje |
KOLEJNOŚĆ ROSZCZEŃ | najpierw naprawa/wymiana, potem zwrot pieniędzy/obniżka ceny | standardowa kolejność rękojmi (naprawa, wymiana, obniżenie ceny, odstąpienie od umowy – zgodnie z umową) |
MOŻLIWOŚĆ OGRANICZENIA LUB WYŁĄCZENIA | nie – konsument ma ustawowo chronione prawa | tak – strony mogą ograniczyć lub wyłączyć rękojmię w umowie/regulaminie |
ZAKRES OCHRONY | towar niezgodny z umową, uwzględniający wady fizyczne i prawne | rękojmia obejmuje wady fizyczne towaru, zgodnie z Kodeksem cywilnym |
GWARANCJA | nadal możliwa, regulowana w Kodeksie cywilnym | nadal możliwa, regulowana w Kodeksie cywilnym |
Rękojmia nadal funkcjonuje, przede wszystkim w relacjach B2B oraz przy nieruchomościach. Została uregulowana w Kodeksie cywilnym [por. art. 556 i nast.]
GŁÓWNE ZASADY RĘKOJMI:
UPRAWNIENIA KONSUMENTA W PRZYPADKU WADY:
WADY:
W sprzedaży konsumenckiej stare przepisy Kodeksu cywilnego o rękojmi nie obowiązują. Zamiast nich wprowadzono pojęcie zgodności towaru z umową.
KIEDY TOWAR JEST NIEZGODNY Z UMOWĄ:
UPRAWNIENIA KONSUMENTA:
INNE ISTOTNE ZMIANY W PRZEPISACH KONSUMENCKICH:
Kolejną możliwością złożenia reklamacji jest gwarancja, która również została uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego.
Gwarancja polega na tym, że:
A jeśli chcesz wiedzieć, czym jest reklamacja przy sprzedaży, to przejdź tutaj.
Czas na rozpatrzenie reklamacji
Jednym z najważniejszych pytań, jakie pojawiają się przy składaniu reklamacji, jest to, jak długo sprzedawca ma na udzielenie odpowiedzi. Przepisy w tym kontekście nie pozostawiają wątpliwości, bowiem przedsiębiorca ma 14 dni od dnia otrzymania reklamacji, aby się do niej ustosunkować.
Jeśli w tym terminie nie odpowie, reklamacja zostaje automatycznie uznana za zasadną. To ważne zabezpieczenie praw konsumenta, bowiem brak reakcji oznacza, że sprzedawca przyjął Twoje żądania. Co istotne, odpowiedź na reklamację musi być przekazana w formie, która pozwoli konsumentowi do niej wrócić w razie potrzeby, czyli na piśmie lub w innej trwałej formie, np. w wiadomości e-mail.
Czas na naprawę/wymianę towaru
Jeżeli produkt jest niezgodny z umową, konsument ma prawo żądać naprawy lub wymiany, jednakże przepisy nie wskazują sztywnego terminu – liczy się, aby naprawa lub wymiana odbyła się:
Jeżeli wada nie zostanie skutecznie usunięta w rozsądnym czasie, konsument może domagać się: obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy (zwrotu pieniędzy).
W przypadku towaru objętego gwarancją obowiązują bardziej konkretne zasady:
Aby złożyć reklamację, należy pamiętać o kilku najważniejszych krokach:
Reklamacja powinna zawierać następujące elementy:
Reklamacja to jedno z najważniejszych narzędzi ochrony kupującego, zarówno konsumenta, jak i przedsiębiorcy. Przede wszystkim reklamacja daje realną możliwość dochodzenia swoich praw w sytuacji, gdy zakupiony towar okazuje się wadliwy lub niezgodny z umową. W relacjach z konsumentami podstawą reklamacji jest dziś niezgodność towaru z umową. Kupujący może domagać się naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy, w zależności od charakteru wady i sytuacji. Obok tego istnieje również gwarancja, czyli dobrowolne zobowiązanie producenta, importera lub dystrybutora.
Warto pamiętać, że reklamacja może być składana albo w oparciu o przepisy o niezgodności towaru z umową, albo w ramach gwarancji – nie można korzystać z obu trybów jednocześnie w odniesieniu do tej samej wady. Pamiętaj, że świadome korzystanie z tych możliwości sprawia, że reklamacja staje się realnym narzędziem ochrony interesów kupującego.
Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.
Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.