Danina solidarnościowa – co stanowi podstawę opodatkowania?

Danina solidarnościowa jest to świadczenie publiczne wprowadzone ustawą o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Podatek zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. i odnosi się do dochodów uzyskiwanych od tego czasu. Do zapłaty daniny solidarnościowej zobowiązane są osoby fizyczne. W publikacji przedstawimy jakie dochody należy uwzględniać przy naliczaniu daniny solidarnościowej.

Danina solidarnościowa w przepisach

Do zapłaty daniny solidarnościowej zobowiązane są osoby fizyczne, a więc zagadnienia podatkowe również znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 30h ustawy zostało zapisane, że osoby fizyczne są obowiązane do zapłaty daniny solidarnościowej w wysokości 4% podstawy obliczenia tej daniny. A podstawę obliczenia daniny solidarnościowej stanowi nadwyżka ponad 1.000.000 zł sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie PIT:

• na zasadach ogólnych,
• podatkiem liniowym,
• z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Polski pod pewnymi warunkami,
• z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych,
• z zagranicznej jednostki kontrolowanej uzyskanych przez podatnika.

Od tak obliczonej sumy dochodów odejmuje się kwoty składek na ubezpieczenia społeczne.

Obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej powstaje od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł.

Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej = Suma dochodów – kwoty zmniejszające – 1.000.000 zł

Rozliczenia dokonuje się w terminie do 30 kwietnia na deklaracji DSF-1 “Deklaracja o wysokości daniny solidarnościowej w roku kalendarzowym”. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów na deklaracji DSF-1 za 2020 r., którą należy złożyć w terminie do 30.04.2021 r. musi się znaleźć rok 2021 czyli rok złożenia deklaracji, a nie rok, za który są rozliczane dochody.

Jakie dochody należy uwzględniać w podstawie daniny solidarnościowej?

Ogólne jakie dochody znajdą się w podstawie opodatkowania daniną solidarnościową zostały opisane powyżej. Celem uzupełnienia i doprecyzowania należy odwołać się do dochodów, które nie znalazły się w tym katalogu, jak również tych, które mogą sprawiać problemy.

Dochody, które muszą się znaleźć w podstawie opodatkowania podatkiem solidarnościowym:

• z pracy,
• z rent, emerytur,
• z działalności gospodarczej opodatkowanej i działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach ogólnych i podatkiem liniowym,
• z działalności wykonywanej osobiście,
• z praw autorskich,
• z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i instrumentów finansowych,
• z zagranicznej spółki kapitałowej od dochodów opodatkowanych 19% podatkiem.

W przepisach nie znalazła się informacja na temat kwoty przychodów z tytułu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i karty podatkowej, dlatego też przedsiębiorcy, którzy wybrali tę formę opodatkowania działalności gospodarczej nie będą ich uwzględniać w podstawie daniny solidarnościowej.

Jakie dochody stwarzają problemy?

1. Pojawia się pytanie czy dochody zwolnione od podatku dochodowego powinny się znaleźć w podstawie daniny solidarnościowej?

Otóż w takim przypadku dochody zwolnione przedmiotowo z PIT (art. 21) nie znajdą się w podstawie daniny solidarnościowej. Takie stanowisko zostało również potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji nr KDIT3.4011.367.2020.1.KR z dnia 09.07.2020 r. Wnioskodawca zadał pytanie czy przy ustalaniu wysokości podstawy obliczenia daniny solidarnościowej należy uwzględnić dochód z tytułu udziału Wnioskodawcy w spółce komandytowej podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 63a ustawy PIT. W odpowiedzi Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe i potwierdził, że przy ustalaniu wysokości podstawy obliczenia daniny solidarnościowej nie uwzględnia dochodu zwolnionego od podatku.

2. Kolejne pytanie dotyczy wypłaty dywidendy, przychodów z kapitałów pieniężnych.

W tym przypadku podatek od dywidendy opłaca się w formie zryczałtowanej 19% i zostało to zapisane wprost w ustawie o podatku dochodowym w art. 30a, a ten artykuł nie został wymieniony z kolei w art. 30h, który reguluje zasady daniny solidarnościowej. Dywidendy nie uwzględnia się w podstawie daniny solidarnościowej. Również przychody z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ustawy o PIT nie są uwzględniane w podstawie daniny solidarnościowej. Zostało to również potwierdzone w interpretacji Dyrektora KIS nr 0112-KDIL2-2.4011.102.2020.2.AA z dnia 28.04.2020 r.

3. Dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągnięte w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej wymienione w art. 30ca również nie są uwzględniane w podstawie daniny solidarnościowej, nie znalazły się w art. 30h ustawy o PIT.
4. Ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R).

W ramach ulgi badawczo-rozwojowej przedsiębiorca ma prawo do dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów w wysokości 100% a niekiedy nawet 150%. W tym miejscu powstaje wątpliwość czy te koszty powinny zmniejszać podstawę opodatkowania daniną solidarnością? Otóż w takim przypadku dodatkowe koszty na działalność badawczo-rozwojową nie mogą pomniejszać podstawy do obliczenia daniny solidarnościowej.

Takie stanowisko zajął również Dyrektor KIS w interpretacji nr 0115-KDIT3.4011.516.2020.1.KR z dnia 23.10.2020 r. Na pytanie Wnioskodawcy czy skorygowanie zeznania PIT-36L za rok 2019, poprzez ujęcie przez Wnioskodawcę kosztów kwalifikowanych w ramach rozliczenia ulgi B+R za rok podatkowy 2019, skutkujące zmniejszeniem dochodu do opodatkowania z kwoty powyżej 1.000.000 zł do kwoty poniżej 1.000.000 zł. powoduje, że Wnioskodawca nie przekracza limitu, o którym mowa w art. 30h ust. 2 ustawy PIT? W odpowiedzi Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, w uzasadnieniu napisał:

“(…) odliczenie od podstawy opodatkowania w postaci ulgi na działalność badawczo- rozwojową nie mieści się w katalogu odliczeń wymienionych w art. 30h ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Katalog wymieniony w powołanym przepisie jest katalogiem zamkniętym, a co za tym idzie odliczeniom na potrzeby ustalenia wysokości daniny solidarnościowej podlegają tylko te, które bezpośrednio określa art. 30h ust. 2.”

W 2019 roku Ministerstwo Finansów wydało objaśnienia podatkowe dotyczące daniny solidarnościowej, które na dzień dzisiejszy nie są już wystarczające i kompletne. Po złożeniu po raz pierwszy deklaracji na podatek solidarnościowy w 2020 roku pojawiły się nowe kwestie problematyczne, które można byłoby uwzględnić w takim dokumencie.