Delegowanie pracowników – co z kierowcami podczas tranzytu? Zmiany 2023

W dzisiejszych dynamicznych czasach prowadzenie własnej działalności gospodarczej wymaga niezwykłej elastyczności i kreatywności. Trzeba być otwartym na zmiany, szybko na nie reagować i się dostosowywać. Zatrudnianie pracowników może wymagać od nas szerszej znajomości przepisów, szczególnie jeśli pracownik będzie opuszczał Polskę. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem delegowania pracowników i kierowcami podczas tranzytu.

Delegowanie pracowników

Zagadnieniom związanym z delegowaniem pracowników została dedykowana specjalna ustawa o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług. Ustawa wdraża przepisy unijne czyli dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady, która obowiązuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej. W przepisach znajdziemy informacje na temat delegowania pracowników zarówno z Polski, jak i do Polski. W kręgu naszego zainteresowania będzie pozostawał temat delegowania pracowników z Polski. Poniżej zaprezentowano kilka informacji na ten temat.

Pracownik delegowany z Polski, jest to pracownik w rozumieniu przepisów państwa członkowskiego, do którego jest delegowany. Wykonuje pracę na terytorium Polski, tymczasowo jest skierowany do pracy na terytorium innego państwa członkowskiego UE przez pracodawcę

Pracodawcą delegującym jest przedsiębiorca, który ma siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski

Delegowanie, jest to tymczasowe skierowanie pracowników do pracy w innym kraju UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Szwajcarii

Tryb delegowania w ramach świadczenia usług może być stosowany: w związku z realizacją umowy pomiędzy firmą z Polski a podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium innego państwa, w przypadku wysłania pracowników do oddziału lub do przedsiębiorstwa należącego do grupy przedsiębiorstw, do którego należy firma z Polski, w przypadku agencji pracy tymczasowej, która deleguje pracowników za granicę

Pracownikiem delegowanym jest osoba, która na stałe jest zatrudniona w Polsce, a tylko tymczasowo zostaje skierowana do pracy w innym kraju UE, EOG i Szwajcarii

Zasady delegowania pracowników

Z założenia delegowanie jest okresem przejściowym, tymczasowym. Dodatkowo przepisy określają pewne ramy czasowe delegowania. W czasie delegowania pracownik będzie podlegał pod przepisy kraju, do którego został delegowany. Zobaczmy jakie regulacje zasługują na naszą szczególną uwagę.

W przypadku delegowania pracownika warunki zatrudnienia w kraju przyjmującym pracownika nie mogą być mniej korzystne niż w Polsce. W przeciwnym razie pracownik musi mieć zapewnione polskie warunki

Pracownik może być delegowany na okres: krótkoterminowy do 12 miesięcy, z możliwością przedłużenia do 18 miesięcy, długoterminowy powyżej 12 miesięcy

Wynagrodzenie pracowników delegowanych obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, takie same jak przysługujące dla pracowników w kraju delegowania. Pracodawca musi zapewnić takie składniki wynagrodzenia i dodatki, które byłyby należne lokalnemu pracownikowi wykonującemu pracę w tej samej branży, zawodzie i regionie.

Pracownik delegowany podlega ustawodawstwu jednego państwa przyjmuje się, że jest to kraj, w którym pracuje

Pracownik jest ubezpieczony w kraju, w którym pracuje. Przy spełnieniu pewnych warunków pracownik delegowany z Polski może być ubezpieczony w Polsce. W takim przypadku należy wystąpić do ZUS o wydanie Zaświadczenia A1, które potwierdza, gdzie pracownik jest ubezpieczony

Jeżeli pracownik podlega pod nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, to rozlicza podatek dochodowy od wszystkich swoich dochodów w Polsce

Ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym

Praca kierowcy bardzo często odbywa się w różnych miejscach, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Firmy transportowe obowiązuje pewnego rodzaju specyfika rozliczania. Dlatego też Unia Europejska zobowiązała wszystkie państwa członkowskie do wdrożenia przepisów unijnych do przepisów krajowych, w tym przypadku dotyczy to delegowania kierowców w transporcie drogowym. W polskich regulacjach jest to Ustawa z 28 lipca 2023 r., która została opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 4 sierpnia 2023 r. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do ustawy harmonizacja przepisów unijnych ma na celu poprawę warunków pracy kierowców i warunków prowadzenia działalności przedsiębiorstw transportowych. Przewozy drogowe zostały podzielone na te, które zostały objęte delegowaniem pracowników i na te, które zostały wyłączone z tych przepisów. Ustawa zawiera szereg wyłączeń przedmiotowych i podmiotowych co pozwala na odstąpienie od stosowania regulacji w niej zawartych. Oznacza to, że nie we wszystkich przypadkach wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego przepisy ustawy będą miały zastosowanie. W polskiej ustawie o delegowaniu pracowników w transporcie drogowym zawarte zostały regulacje, które muszą być przestrzegane przez zagraniczne firmy transportowe zarówno z obszaru UE, EOG, Szwajcarii, jak i spoza UE. Organami kontrolnymi są odpowiednio:

1. Inspekcja Transportu Drogowego – wykonuje kontrolę drogową.
2. Państwowa Inspekcja Pracy – kontroluje warunki zatrudnienia i prawidłowość delegowania.

Ustawa wprowadza również zmiany w innych przepisach, m.in. w ustawie o podatku dochodowym, czy w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Niektóre z wprowadzonych zmian opisano poniżej.

Wyłączono z podstawy opodatkowania i ze składek ZUS m.in. zwrot wydatków poniesionych przez kierowcę, takich jak: noclegi, korzystanie z usług sanitarnych, innych niezbędnych wydatków odpowiednio udokumentowanych
Wynagrodzenie kierowców może być wypłacane w 2 ratach na zasadach opisanych w ustawie: do 10 dnia następnego miesiąca, do 21 dnia następnego miesiąca
Doprecyzowano, że kierowca wykonujący swoje zadania służbowe w transporcie międzynarodowym nie przebywa w podróży służbowej
Kierowca delegowany nie może podejmować zatrudnienia w innej firmie bez zgody pracodawcy, u którego jest zatrudniony jako kierowca. Pozostaje to w związku z obowiązkiem zapewnienia bezpieczeństwa w transporcie drogowym

Delegowanie kierowców podczas tranzytu

Z ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym wynika wprost, że kierowcą delegowanym na terytorium Polski nie jest kierowca, który wykonuje przejazd tranzytem.

Za przejazd tranzytem uważa się przewóz drogowy rzeczy lub przewóz drogowy osób przez terytorium państwa członkowskiego, w ramach którego kierowca nie wykonuje załadunku ani rozładunku oraz nie zabiera ani nie wysadza pasażerów

Pod pojęciem kierowcy delegowanego na terytorium Polski kryje się kierowca zatrudniony w innym państwie w warunkach odpowiadających warunkom określonym w Kodeksie pracy, który został tymczasowo skierowany do pracy na terytorium Polski przez przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na terytorium Polski

Skoro kierowca podczas tranzytu nie jest kierowcą delegowanym, to nie mają do niego zastosowania przepisy ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym

Delegowanie pracowników – podsumowanie

Z pojęciem delegowania pracowników spotykamy się coraz częściej z uwagi na możliwość swobodnego przemieszczania się pomiędzy różnymi krajami zarówno na terytorium UE, jak i poza UE. W takim przypadku przed pracodawcą stoi sporo wyzwań, żeby sprostać wymaganiom ustawowym. Pracownicy delegowani muszą mieć zapewnione odpowiednie warunki pracy, jak i płacy. Należy również dopełnić formalności związanych z obowiązkiem ubezpieczeniowym. Szczególnie złożone są przepisy o delegowaniu kierowców, dlatego są wprowadzane kolejne przepisy, takie jak chociażby ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym, którą muszą dobrze znać firmy transportowe. Wprowadzone przepisy odnoszą się zarówno do przedsiębiorców polskich, jak i zagranicznych, którzy delegują kierowców na terytorium Polski. Za naruszenie przepisów grożą wysokie kary w zależności od wagi naruszeń, które zostały wymienione w załączniku do ustawy.