Dowody wewnętrzne – kiedy i jak je stosujemy?

Podstawą zapisów w poprawnie prowadzonej księdze przychodów i rozchodów mogą być dowody wewnętrzne – dokumenty, które przedsiębiorca sporządza samodzielnie. Najczęściej wystawiamy je w celu udokumentowania sprzedaży, może się jednak zdarzyć, że również nabycie udokumentowane zostanie dowodem własnym. Sprawdź, jakie koszty możesz udokumentować sam i jak je rozliczyć.

Dowody wewnętrzne podstawą kosztu uzyskania przychodu

Najczęściej koszty uzyskania przychodu dokumentowane są za pomocą dowodów zewnętrznych. Jednak zgodnie z przepisami w praktyce gospodarczej powstała możliwość księgowania niektórych wydatków na podstawie dowodów wewnętrznych.

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie prowadzenia KPiR do wystawienia takiego dowodu przedsiębiorca ma prawo, gdy:

• zakupuje, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produkty roślinne i zwierzęce, nieprzerobione sposobem przemysłowym lub przerobione sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt,
• zakupuje od ludności, sklasyfikowane w PKWiU surowce roślin zielarskich i zioła dziko rosnące leśne, jagody, owoce i grzyby leśne,
• wprowadza produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy lub hodowli,
• zakupuje w jednostkach handlu detalicznego materiały pomocnicze,
• księguje koszty diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników oraz wartości diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy,
• zakupuje od ludności odpady poużytkowe, stanowiące surowce wtórne (poza metalami nieżelaznymi oraz przeznaczonymi na złom samochodami i ich częściami składowymi),
• dokonuje wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele,
• dokonuje opłat sądowych, notarialnych lub skarbowych,
• dokonuje wydatków związanych z parkowaniem samochodu na podstawie biletu z parkometru, kuponu, biletu jednorazowego załączony do sporządzonego dowodu (w sytuacji, gdy nie mamy możliwości otrzymania faktury).

Dowody wewnętrzne podstawą sprzedaży

Jeśli chodzi o sprzedaż, przedsiębiorca dokumentuje ją przede wszystkim dowodami wewnętrznymi – tj. wystawianymi przez siebie fakturami sprzedaży bądź paragonami. Generalnie w tego typu dowody powinien móc ingerować tylko on, a i to tylko do momentu, w którym dany dowód trafi do obiegu, czyli zostanie przekazany kontrahentowi. Gdyby taki wydany już dokument okazał się błędny, w większości przypadków wyłącznie w gestii wystawcy leży jego korekta, natomiast nie jest już możliwa zmiana w samym dokumencie źródłowym.