Działalność nierejestrowana a rejestracja do VAT

VAT-R krok po kroku – materiał video

Pojęcie działalności nierejestrowanej pojawiło się już w 2018 roku kiedy to tzw. Konstytucja Biznesu wprowadziła wiele rozwiązań dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą, ale nie tylko. Nie w każdej sytuacji osiąganie przychodów z drobnej działalności musi od razu być zgłoszone do rejestru przedsiębiorców.

Założenia działalności nierejestrowanej

Żeby wykonywanie pewnych czynności w sposób ciągły i zorganizowany można było zaliczyć do drobnej działalności zwanej nierejestrowaną, musi być spełnione kilka warunków.

Po pierwsze przychód osiągany z tego tytułu nie może przekroczyć 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku podatkowym.

Po drugie z tego rodzaju przywileju nie skorzystają osoby, które w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadziły działalność gospodarczą.

Po trzecie taka osoba musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, do której będzie wpisywała w porządku chronologicznym osiągane przychody.

Po czwarte na żądanie nabywcy musi być wystawiona faktura, rachunek, ewentualnie faktura uproszczona.

Po piąte przychody z działalności nierejestrowanej należy wykazać w zeznaniu rocznym w PIT-36. Wpisane będą przychody, faktycznie poniesione koszty uzyskania przychodu.

Po szóste osoby wykonujące taką działalność muszą respektować uprawnienia konsumenckie wynikające z przepisów.

Nie można prowadzić działalności nierejestrowanej w tych obszarach, w których wymagana jest koncesja, zezwolenie albo wpis do rejestru działalności regulowanej. Nie można jej też wykonywać w ramach spółki cywilnej.

Działalność nierejestrowana a VAT

Co do zasady, osoby prowadzące działalność nierejestrowaną, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł (art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT) są zwolnione podmiotowo. Są jednak pewne rodzaje działalności, które bez względu na wartość sprzedaży nie korzystają ze zwolnienia w podatku VAT. Mówi o tym art. 113 ust. 1 pkt 13, a zalicza się do nich m.in.:

usługi prawnicze,
usługi w zakresie doradztwa,
usługi jubilerskie,
usługi ściągania długów, w tym faktoringu,
dostawa towarów z załącznika nr 12 do ustawy,
hurtowa i detaliczna sprzedaż części do samochodów i motocykli,
internetowa sprzedaż preparatów kosmetycznych, toaletowych, sprzętu gospodarstwa domowego, wyrobów elektronicznych i optycznych.

W związku z powyższym osoba, która prowadzi działalność nierejestrowaną w przypadku dostawy towarów i usług, o których mowa w art. 113 ust. 1 pkt 13 musi dokonać rejestracji do podatku VAT na formularzu VAT-R. Oczywiście takiej rejestracji do VAT można również dokonać nawet jeżeli nie jest ona obowiązkowa. W takiej sytuacji osoba prowadząca działalność nierejestrowaną dobrowolnie zgłasza się do VAT.

Obowiązki po dokonaniu rejestracji do podatku VAT

W przypadku rejestracji do podatku VAT taka osoba staje się czynnym podatnikiem i obowiązują ją przepisy ustawy o podatku VAT na takich samych zasadach, jak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. W tym momencie zakres obowiązków i odpowiedzialności staje się znacznie szerszy.

Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jako czynny podatnik VAT musi:

Prowadzić ewidencję sprzedaży i zakupu VAT.
Sporządzać deklaracje VAT i je przesyłać do urzędu skarbowego.
Składać plik JPK_V7
Ewidencjonować transakcje unijne jeżeli takie mają miejsce.
Wystawiać faktury VAT na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą.
Wpisywać bezpośrednio do ewidencji VAT, transakcje, które nie są objęte fakturami.

Wszystkie osoby, które mają zamiar prowadzić działalność nierejestrowaną, powinny przed jej rozpoczęciem dokładnie się zapoznać z przywilejami, jakie im przysługują, ale również zwrócić uwagę na obowiązki. Brak odpowiedniej wiedzy w tym temacie nie zwolni takiej osoby z odpowiedzialności, a konsekwencje mogą być dotkliwe finansowo. Na stronach Ministerstwa Finansów znajduje się dużo cennych informacji, należy tylko zwracać uwagę na daty ich publikacji i sprawdzać, czy uwzględniają zmiany przepisów podatkowych.

Przeczytaj również: Ulga na start i działalność nierejestrowana a składki ZUS

Małgorzata Jagusiak

Księgowa, specjalista do spraw rozliczeń podatkowych z wieloletnim doświadczeniem pracy w organach podatkowych. Przez kilka lat prowadziła własne biuro rachunkowe. Praca w sektorze prywatnym pozwoliła na zmianę perspektywy postrzegania obowiązujących przepisów podatkowych. Zdobyte doświadczenia pozwalają na łączenie wiedzy teoretycznej z wieloletnią praktyką w zawodzie.

Chętnie dzieli się posiadaną wiedzą z innymi, stara się ją przekazywać w dostępnej dla każdego formie. Z pasja poświęca się pisaniu artykułów o tematyce podatkowej. Częste zmiany przepisów wymagają otwartej głowy, kreatywności i dużej elastyczności, co jest dodatkowym atutem tej pracy, nie ma miejsca na nudę. Większość jej publikacji dotyczy rozliczeń z zakresu podatku dochodowego i podatku VAT, ale nie unika wyzwań z obszarów o innej tematyce.

Dodatkowo jest wykładowcą i szkoleniowcem z zakresu zagadnień o tematyce podatkowej. Ciągle podnosi swoje kwalifikacje, śledzi na bieżąco zmieniające się przepisy podatkowe, żeby przekazywać zawsze aktualne i sprawdzone informacje.