Blog

Jak odróżnić transakcję kontrolowaną od innej – dla celów ustalenia cen transferowych

Omówienie niektórych zagadnień podatkowych nie należy do łatwych. Tak niewątpliwie jest w przypadku transakcji kontrolowanej i cen transferowych. Są to pojęcia, którym ustawodawca poświęcił sporo uwagi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT), jednak język prawny, w jakim są pisane ustawy nie ułatwia zrozumienia tematu. W dzisiejszej publikacji spróbujemy znaleźć różnice pomiędzy transakcją kontrolowaną a innymi transakcjami.

Co to jest transakcja gospodarcza?

Pod pojęciem transakcji gospodarczej mieści się wykonywanie szeregu działań i operacji, w wyniku których zostanie osiągnięty zamierzony cel handlowy w szczególności w postaci:

  • nawiązania umowy,
  • dokonania dostawy towarów,
  • wykonania usługi,
  • wymiany towarów.

Najczęściej na skutek podjętych czynności strony osiągają planowane zyski.

Jak rozumieć transakcję kontrolowaną?

W ustawie o PIT w rozdziale 4b poświęconym cenom transferowym odniesiono się również do pojęcia transakcji kontrolowanej. Wskazane zostały założenia, które mogą determinować wystąpienie transakcji kontrolowanych. Omówienie jest dość obszerne i w razie wystąpienia takich okoliczności należałoby się z nim zapoznać.

Jak odróżnić transakcję kontrolowaną od innej?

W dzisiejszym artykule staramy się przeprowadzić analizę pod kątem rozróżnienia transakcji kontrolowanej od innej transakcji gospodarczej.

Elementy transakcji kontrolowanej
Warunki spełnienia
Przesłanki wykluczające
Działania o charakterze gospodarczym Brak definicji ustawowej. W ustawie o PIT zdefiniowana została jedynie działalność gospodarcza, jako działalność:
  • wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
  • prowadzona w sposób ciągły, zorganizowany i niezależny.

Należy przypuszczać, że działania gospodarcze powinny się pokrywać z charakterem prowadzenia działalności gospodarczej
Ocena charakteru działań gospodarczych musi być dokonana z uwzględnieniem wszystkich ustawowych warunków niezbędnych do uznania transakcji za kontrolowaną
Rzeczywiste zachowania stron Brak definicji ustawowej. Transakcja nie powinna być pozorna, musi być faktycznie zrealizowana Nie może to być transakcja, która została jedynie zapisana np. w umowie, ale nie doszła do skutku
Istnienie powiązań pomiędzy stronami transakcji Kiedy mamy do czynienia z istnieniem powiązań w transakcji kontrolowanej zostało opisane w ustawie o PIT (art. 23m, ust. 1 pkt 4) Muszą to być powiązania ustalone bądź narzucone, a nie nałożone przez przepisy obowiązującego prawa
Cena transakcji kontrolowanej Warunki ustalania cen transferowych zostały opisane w ustawie o PIT (art. 23o) Jeżeli cena lub sposób określenia ceny transakcji kontrolowanej wynika z ustaw lub wydanych na ich podstawie innych aktów, to nie mamy do czynienia z transakcją kontrolowaną

Z uwagi na brak szczegółowych definicji dotyczących transakcji kontrolowanych trudno o jednoznaczne wskazanie, kiedy mamy do czynienia z transakcją kontrolowaną, a kiedy nie. Temat ten jest złożony i wielowątkowy, każdy przypadek jest indywidualny. W sytuacji, gdy przedsiębiorca uzna, że mogą u niego wystąpił przesłanki do ustalania cen transferowych, powinien zasięgnąć opinii doradcy podatkowego lub wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Małgorzata Jagusiak

Księgowa, specjalista do spraw rozliczeń podatkowych z wieloletnim doświadczeniem pracy w organach podatkowych. Przez kilka lat prowadziła własne biuro rachunkowe. Praca w sektorze prywatnym pozwoliła na zmianę perspektywy postrzegania obowiązujących przepisów podatkowych. Zdobyte doświadczenia pozwalają na łączenie wiedzy teoretycznej z wieloletnią praktyką w zawodzie.

Chętnie dzieli się posiadaną wiedzą z innymi, stara się ją przekazywać w dostępnej dla każdego formie. Z pasja poświęca się pisaniu artykułów o tematyce podatkowej. Częste zmiany przepisów wymagają otwartej głowy, kreatywności i dużej elastyczności, co jest dodatkowym atutem tej pracy, nie ma miejsca na nudę. Większość jej publikacji dotyczy rozliczeń z zakresu podatku dochodowego i podatku VAT, ale nie unika wyzwań z obszarów o innej tematyce.

Dodatkowo jest wykładowcą i szkoleniowcem z zakresu zagadnień o tematyce podatkowej. Ciągle podnosi swoje kwalifikacje, śledzi na bieżąco zmieniające się przepisy podatkowe, żeby przekazywać zawsze aktualne i sprawdzone informacje.

Najnowsze artykuły

Zmiana stawki VAT na artykuły spożywcze od kwietnia 2024

Zobacz ile wynosi stawka VAT na artykuły spożywcze od kwietnia 2024 r.

5 godzin temu

Czy Twoja firma powinna pojawić się na takich platformach społecznościowych jak X, Pinterest, Quora, Reddit, Wykop czy Twitch?

W 2024 roku boom na tworzenie kolejnych i kolejnych serwisów społecznościowych mamy już chyba za…

5 godzin temu

Projekt ustawy o sygnalistach w końcu przyjęty przez Rząd! Sprawdź, co zakłada projekt ustawy i czy musisz go wdrożyć w swojej firmie

Od kilku lat dużo mówi się o ustawie o ochronie sygnalistów, która do dnia 6…

6 godzin temu

AI transkrypcje i podsumowywanie audio: jak przekształcać długie nagrania w zwięzłe streszczenia?

Czy wiesz, że możesz w kilka chwil otrzymać esencję wielogodzinnego nagrania ze spotkania czy rozmowy…

6 godzin temu

Obowiązkowy KSeF – termin dla dużych firm od 1 lutego 2026 a dla innych 1 kwietnia 2026

Od kilku lat mówi się i pisze o objęciu wszystkich przedsiębiorców Krajowym Systemem e-Faktur. Byliśmy…

7 godzin temu

Omnichannel – czym jest i dlaczego jest tak ważny? Spójrzmy na przykłady

Co to właściwie jest omnichannel i jakie ma znaczenie dla współczesnego biznesu? Aby zrozumieć, dlaczego…

7 godzin temu