Procedury szczególne, jakie zostały opracowane i ujęte w przepisach podatkowych dotyczących cen transferowych, budzą wiele wątpliwości i trudności z właściwym ich zrozumieniem. W dzisiejszej publikacji spróbujemy zdefiniować pojęcie transakcji kontrolowanej w oparciu o ustawę o podatku dochodowym.

Ceny transferowe

Ceny transferowe są to ceny ustalane w przeprowadzanych transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (w tzw. rajach podatkowych).

Transakcje kontrolowane – co to jest?

Ustalanie cen transferowych odnosi się do transakcji kontrolowanych, które zostały zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jako:

• podejmowanie działań o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu,
• warunki działań gospodarczych zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

Dopiero spełnienie tych dwóch warunków łącznie pozwala uznać, że mamy do czynienia z transakcją kontrolowaną. Transakcję stanowi kombinacja różnorodnych elementów prowadzących do realizacji określonego celu gospodarczego, którego osiągnięcie jest kluczowe w całym procesie.

W ustawie został wskazany sposób wyceny transakcji kontrolowanej:

• w przypadku pożyczki i kredytu – wartość kapitału,
• w przypadku emisji obligacji – wartość nominalna,
• w przypadku poręczenia lub gwarancji – suma gwarancyjna,
• w przypadku przypisania dochodu (straty) do zakładu zagranicznego – wartość przypisanych przychodów lub kosztów,
• w przypadku pozostałych transakcji – wartość właściwa dla danej transakcji kontrolowanej

Wartość transakcji kontrolowanej określa się na podstawie:

• otrzymanych lub wystawionych faktur, lub
• umów lub innych dokumentów – w przypadku gdy faktura nie została wystawiona lub
• otrzymanych lub przekazanych płatności – w przypadku gdy nie jest możliwe określenie wartości na podstawie faktur lub umów.