Powypadkowe rozliczenie samochodu firmowego

Zdarzenie czy wypadek drogowy może przydarzyć się każdemu, bez względu na to, czy poruszamy się samochodem prywatnym, czy też firmowym. W tym drugim przypadku należy jednak pamiętać o właściwym zaksięgowaniu powypadkowej naprawy firmowego samochodu.

Naprawa powypadkowa a ubezpieczenie samochodu

Każdy samochód – także firmowy – musi obowiązkowo posiadać ubezpieczenie OC. Natomiast nie wszystkie auta posiadają AC, ponieważ co do zasady jest to ubezpieczenie nieobowiązkowe. Konieczność jego wykupienia pojawia się np. w przypadku samochodu z leasingu.

Ustalenie, jakie ubezpieczenie posiadamy, jest bardzo istotne w przypadku powypadkowej naprawy samochodu – od tego bowiem zależą zasady księgowania przychodów i kosztów.

Naprawa powypadkowa – samochód z AC

Jeśli powypadkowa naprawa samochodu dotyczy auta, na które wykupione było zarówno ubezpieczenie OC, jak i AC, generalnie koszt naprawy takiego pojazdu można uznać w firmie za koszt uzyskania przychodów (art 23 ust. 1 pkt. 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W sytuacji, gdy rozliczamy naprawę samochodu ciężarowego lub zgłoszonego jako wykorzystywany wyłącznie firmowo, cała wartość naprawy może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku samochodu osobowego, niezgłoszonego jako wykorzystywany do celów wyłącznie firmowych, zgodnie z aktualnym stanowiskiem KIS, naprawę należałoby potraktować jako koszt eksploatacji – zatem zaliczenie do kosztów z ograniczeniem 75%.

Ponadto, jeśli za naprawę auta wystawiona została faktura VAT, to czynni podatnicy VAT mają generalnie prawo do odliczenia VAT za naprawę – również na ogólnych zasadach. Analogicznie jak przy koszcie – przy niezgłoszonym samochodzie osobowym należy zatem pamiętać o ograniczeniu w odliczeniu do 50% VAT (pozostałe 50% – wraz z kwotą netto – zaliczamy według ustalonej zasady do kosztów).

Drugą stroną medalu jest odszkodowanie, przyznane za poniesioną szkodę. Wartość odszkodowania powinna zostać uznana za przychód z działalności gospodarczej, i podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Gdy mamy do czynienia z samochodem osobowym, to zgodnie ze stanowiskiem KIS – mimo zaliczenia do kosztów 75% wartości wydatku – za przychód należałoby uznać całą kwotę odszkodowania.

Powyższe stanowisko potwierdza również Interpretacja indywidualna z 7 grudnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.634.2023.2.MZ

Naprawa powypadkowa – wyłącznie OC

Gdyby samochód, który uległ wypadkowi, nie posiadał dobrowolnego ubezpieczenia AC, zasadniczo wydatki na naprawę takiego pojazdu nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów. Zatem księgowo faktura za naprawę auta będzie ważna wyłącznie dla czynnych podatników VAT – w księgowaniu nie uwzględnią oni kwoty netto w kosztach, ale będą mieli prawo do odliczenia VAT na ogólnych zasadach.

Z drugiej strony, przyznane podatnikowi odszkodowanie będzie stanowiło przychód z działalności w całości, ponieważ zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności jest odszkodowanie otrzymane z tytułu szkody na składniku majątku firmy.

Zatem nie ma tutaj znaczenia czy pojazd firmowy posiada ubezpieczenie AC czy też nie.

Jak wskazuje Krajowa Informacja Skarbowa: otrzymane odszkodowanie za szkodę dotyczącą pojazdu będącego środkiem trwałym w działalności gospodarczej będzie stanowić przychód z działalności gospodarczej bez względu na sposób rozliczenia ww. odszkodowania (bezgotówkowo czy gotówkowo). Przychód ten powstanie w dacie otrzymania odszkodowania lub przekazania bezpośrednio na konto warsztatu samochodowego.

Uwaga!

Warto pamiętać, że w zależności od umowy zawartej z ubezpieczycielem, rozliczenia naprawy powypadkowej mogą być robione „poza” właścicielem auta – tzn. między ubezpieczycielem a warsztatem. Mimo to podatnik powinien właściwie rozliczyć kwoty odszkodowania na podstawie otrzymanych dokumentów, a nie rzeczywistych przepływów pieniężnych.

W kwietniu 2020 roku Ministerstwo Finansów wydało objaśnienia dotyczące rozliczenia pojazdów, po opublikowaniu dokumentu zmieniła się Interpretacja organów skarbowych dotycząca kwestii rozliczania przychodu z tytułu odszkodowania powypadkowego. W związku z tym, iż interpretacja została zmieniona znacząco, zachęcamy do konsultowania wątpliwości z właściwym Urzędem Skarbowym lub wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową.

Księgowanie odszkodowania w KPiR

Przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy na zasadach ogólnych wg skali podatkowej lub liniowo, wartość uzyskanego odszkodowania powinny wykazać w kolumnie 8 Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów, ponieważ odszkodowanie stanowi pozostały przychód.

Księgowanie odszkodowania w Ewidencji przychodów

Przedsiębiorcy, którzy jako formę rozliczania podatku dochodowego wybrali Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, wartość przyznanego odszkodowania, w całości, powinni wykazać przy 8,5% stawce podatku (art. 12 ust. 1. pkt 5 lit h, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne). Nie ma przy tym znaczenia jaką stawkę stosują dla prowadzonej sprzedaży.

Zespół IFIRMA

Kreatywny zespół specjalistów tworzony przez osoby wyróżniające się doświadczeniem oraz wiedzą z różnych obszarów.

Świadomi potrzeb naszych czytelników, skupiamy się na tworzeniu zrozumiałych treści, które będą w stanie przybliżyć im często zawiłe zagadnienia z zakresu rachunkowości, marketingu, ekonomii, księgowości czy zarządzania. Ostateczny dobór bieżącej tematyki uzależniany jest od preferencji docelowych odbiorców, zmian zachodzących w biznesowym środowisku, a także samych doświadczeń i umiejętności specjalistów odpowiadających za proces tworzenia tekstów.

W efekcie zespół ekspertów Ifirma bierze czynny udział w rozwoju różnego rodzaju biznesów, pomagając zarówno ich założycielom, jak i pracownikom efektywniej organizować pracę przy wykorzystaniu jak najbardziej dopasowanych do potrzeb rozwiązań.

Rozumiejąc istotę profesjonalnego podejścia do poruszanych zagadnień, każdy tekst tworzony jest w oparciu o wiarygodne dane. Dodatkowo podejmowana tematyka ujmowana jest w logiczny i przejrzysty sposób, zwiększając tak istotną jasność przekazu, co pozytywnie wpływa na podkreślenie najbardziej użytecznych treści. W efekcie podejmowane przez nasz zespół praktyki w szerszej perspektywie można rozpatrywać jako dążenie do zwiększenia świadomości i wyczucia biznesowego osób aktywnie działających na rynku.