Pracodawca, zatrudniając pracownika ponosi koszty z tym związane. Wysokość kosztów zatrudnienia zależy głównie od tego, na jaką umowę zatrudniamy pracownika. Inny będzie koszt zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę, a inny, kiedy zatrudnimy go na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło. Jak obniżyć koszty zatrudnienia w firmie bez zwalniania pracowników? Czy jest to możliwe? Sprawdźmy.
Wynagrodzenia
Chcąc obniżyć koszty zatrudnienia w firmie pracodawca może obniżyć wynagrodzenie pracownikom etatowym. Może to zrobić poprzez wypowiedzenie zmieniające lub porozumienie stron. Czyli, jeżeli pracodawca chce zmienić pracownikowi warunki umowy o pracę np. obniżyć wynagrodzenie to najpierw próbuje poprzez porozumienie stron, ale jak pracownik nie wyrazi zgody to wtedy wręcza mu wypowiedzenie zmieniające. Zmiana warunków pracy lub płacy za porozumieniem stron wymaga zgodnego oświadczenia woli obu stron umowy o pracę.
Natomiast wypowiedzenie zmieniające powinno zawierać wskazanie, które warunki umowy o pracę ulegają zmianie i uzasadnić dlaczego. Wyraźnie powinno określać nowe warunki, jakie zamierza pracownikowi zaproponować pracodawca. Zawarcie takiego porozumienia to najczęściej złożenie przez pracodawcę pisemnej propozycji pracownikowi i wyrażenie zgody przez pracownika. Jeżeli pracownik przyjmie propozycję pracodawcy i zgodzi się na nowe warunki, to po upływie ustawowego okresu wypowiedzenia dotychczasowe zapisy umowy przestają już obowiązywać i zostają zastąpione nowymi.
Oczywiście, pracownik może też odrzucić propozycje pracodawcy ale konsekwencją będzie to, że nastąpi rozwiązanie umowy o pracę. Z upływem okresu wypowiedzenia, np. jedno miesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę. Ale ważne w takiej sytuacji, jest to, że pracownikowi przysługują takie same uprawnienia ochronne jak przy rozwiązaniu umowy o pracę np. prawo wystąpienia do Sądu pracy czy wypowiedzenie zmieniające dokonane przez pracodawcę było uzasadnione.
Zatrudnienie bezrobotnego na staż
Pracodawca może zatrudnić na staż osobę bezrobotną zarejestrowaną w PUP. Dla pracodawcy będzie to bardzo korzystne rozwiązanie, ponieważ zatrudnienie stażysty zmniejsza koszty i formalności związane z jego zatrudnieniem.
Opisane jest to w artykule na naszym blogu – staż absolwencki.
Zatrudnienie pracownika po 50 roku życia
Korzystnym rozwiązaniem może być też zatrudnienie pracowników powyżej 50 roku życia. A to dlatego, że:
- Pracownikom po 50 roku życia skrócono okres wypłaty wynagrodzenia za czas choroby, płatnego przez pracodawcę. Pracodawca płaci pracownikowi wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy spowodowany chorobą, przez okres 14 dni. Od 15 dnia ma on już prawo do zasiłku chorobowego, który wypłaca ZUS.
- Nie opłaca się składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez 12 miesięcy. Od osób w wieku co najmniej 50 lat, które przez 30 dni poprzedzające zatrudnienie pozostawały w rejestrze bezrobotnych PUP.
- Oraz nie opłacamy FP i FGŚP bezterminowo od osób, które ukończyły wiek 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni). Dotyczy to zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, o pracę nakładczą, agencyjną, jak i na umowę zlecenie.
Inne formy zatrudnienia
Istnieje też możliwość zatrudniania na podstawie umów cywilnoprawnych takich jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Wtedy pracodawca ponosi dużo mniejsze koszty zatrudnienia niż w przypadku umowy o pracę. Najmniejsze koszty poniesie pracodawca, zatrudniając na podstawie umowy zlecenia studenta do 26 roku życia. Od takiej umowy nie płacimy składek, tylko podatek. Całkowitym kosztem zatrudnienia będzie w tym przypadku tylko wynagrodzenie brutto.
Gdy podpiszemy umowę zlecenie z osobą już zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w innej firmie, osiągającą przychód równy co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu, to kosztem będzie również wynagrodzenie brutto. A za taką osobę opłaca się tylko składkę zdrowotną obowiązkowo. Jeżeli zatrudnimy osobę, dla której umowa zlecenie będzie to jedyne zatrudnienie, to kosztem zatrudnienia takiej osoby będzie suma wynagrodzenia brutto oraz część składek na ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (tak jak w przypadku umowy o pracę).
Za taką osobę opłacamy też obowiązkowo składki społeczne (tylko chorobowa jest dobrowolna) oraz składkę zdrowotną. Ale i tak nadal będą to mniejsze koszty niż przy umowie o pracę, ponieważ nie musimy prowadzić akt osobowych czy przeprowadzać badań lekarskich. Ważne jest to, że zatrudniając kogoś na podstawie umowy zlecenia warto pamiętać, że umowa zlecenie nie może mieć cech umowy o pracę.
Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna – różnice
Najważniejszą cechą odróżniającą umowę cywilnoprawną od umowy o pracę jest brak podporządkowania wykonawcy powierzającemu pracę. To oznacza, że osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia nie może pracować w godzinach i miejscu ściśle wyznaczonych przez pracodawcę i podlegać przełożonym tak, jak pracownik. Innym rozwiązaniem dla pracodawcy jest też zatrudnienie na podstawie umowy o dzieło, a to dlatego, że od umowy o dzieło nie odprowadza się składek ZUS. Składki opłacamy tylko w przypadku gdy umowę zawiera się z własnym pracownikiem, zatrudnionym już na podstawie umowy o pracę. Przy umowie zleceniu ze studentem do 26 roku życia, kosztem zatrudnienia na podstawie umowy o dzieło będzie tylko wynagrodzenie brutto.