Jedną z kluczowych ewolucji jest prawne uregulowanie pracy zdalnej, która dotychczas obowiązywała w tzw. specustawach o COVID-19. Jak wprowadzone regulacje wpłyną na pracodawcę oraz co pracodawca powinien wiedzieć w zakresie spoczywających na nim obowiązków w świetle nowelizacji Kodeksu pracy znajdziecie poniżej.
Ustawodawca we wspomnianym projekcie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych ustaw w dziale II dodał rozdział IIc pn. „Praca zdalna”, w którym zawierają się wszelkie regulacje prawne dotyczące wykonywania i organizacji pracy zdalnej. Zgodnie z przepisem art. 67(18) Kodeksu pracy:
Praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (praca zdalna).
Dodatkowo projekt ustawy zawiera projektowane przepisy obejmujące kwestie dotyczące:
Istotniejsze z punktu niniejszego artykułu są wszelkie obowiązki pracodawcy w przypadku pracy zdalnej. Jakie więc czynności służbowe zostały przewidziane dla pracodawcy w analizowanym projekcie ustawy?
W projekcie określa się na podstawowe obowiązki pracodawcy, a mianowicie:
Dodatkowo przepisy przyjmują możliwość – po uprzednich zgodnych ustaleniach przez obie strony stosunku pracy – używania przez pracownika prywatnych narzędzi pracy, pod warunkiem, że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. Wówczas pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.
Jednocześnie w projekcie przewidziano regulację, zgodnie z którą zapewnienie przez pracodawcę materiałów i narzędzi pracy, w tym narzędzi technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej przez pracownika, wypłata ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu nie będą stanowić przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.).
Pracodawca zobowiązany będzie do:
Z kolei pracownik wykonujący pracę zdalną będzie zobowiązany do potwierdzenia zapoznania się z procedurami przygotowanymi przez pracodawcę oraz do ich przestrzegania.
Pracodawca będzie miał prawo przeprowadzać kontrolę w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika. Kontrola ta będzie obejmować wykonywanie pracy zdalnej przez pracownika, przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz procedur ochrony danych osobowych.
Jednakże taka kontrola przeprowadzona w miejscu pracy zdalnej nie będzie mogła naruszać prywatności kontrolowanego pracownika. Kontrola będzie również przeprowadzana w porozumieniu z pracownikiem, w miejscu wykonywania pracy zdalnej, w godzinach jego pracy. Sposób przeprowadzania kontroli będzie musiał być dostosowany do miejsca wykonywania i charakteru pracy zdalnej.
Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli będą określane w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub wydanym regulaminie. W sytuacji ich braku zasady kontroli będą określane w wydanym poleceniu lub porozumieniu zawartym z pracownikiem.
A co w sytuacji, kiedy pracodawca w trakcie kontroli pracy zdalnej stwierdzi uchybienia?
Projekt ustawy przewiduje możliwość cofnięcia przez pracodawcę zgody na wykonywanie pracy zdalnej przez pracownika. W takim przypadku pracownik będzie musiał rozpocząć pracę w dotychczasowym miejscu pracy, w terminie określonym przez pracodawcę.
Przepis projektowanego przepisu art. 67(29) Kodeksu pracy normuje zakaz dyskryminacji pracownika wykonującego pracę zdalną oraz pracownika, który odmówił wykonywania takiej pracy – co oznacza, że pracodawca zobowiązany jest do równego traktowania każdego z pracowników niezależnie od systemu pracy.
Na zasadach przyjętych dla ogółu pracowników pracodawca będzie zobowiązany umożliwić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną przebywanie na terenie zakładu pracy, kontaktowanie się z innymi pracownikami oraz korzystanie z pomieszczeń i urządzeń pracodawcy, z zakładowych obiektów socjalnych i prowadzonej działalności socjalnej. Ponadto pracodawca będzie musiał równo traktować wszystkich pracowników, w tym pracownika pracującego zdalnie. Pracownik wykonujący pracę zdalną nie będzie mógł być przez pracodawcę traktowany mniej korzystnie niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy zdalnej.
W stosunku do pracownika wykonującego pracę poza miejscem jej stałego wykonywania pracodawca będzie zobowiązany do kontroli realizacji zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Analogicznie jak w punkcie dotyczącym kontroli wykonywanej pracy zdalnej zasady przeprowadzania kontroli będą określane w porozumieniu zawartym ze związkami zawodowymi lub wydanym regulaminie. W sytuacji ich braku zasady kontroli będą określane w wydanym poleceniu lub porozumieniu zawartym z pracownikiem.
Dodatkowo kluczowym obowiązkiem w tym zakresie będzie przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego.
Więcej na ten temat zasad BHP w zakresie pracy zdalnej przeczytacie tutaj.
Jak wskazano na wstępie, projekt ustawy trafił do Sejmu w dniu 7 czerwca 2022 r., a nowelizacja ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Kasowy PIT pozwala podatnikom na wykazanie przychodu w działalności dopiero wtedy, gdy przedsiębiorca faktycznie otrzyma…
Planujesz realizację zupełnie nowej inwestycji? Jeśli tak, to pamiętaj, że przepisy prawa przewidują pomoc w…
Jesteś właścicielem salonu kosmetycznego lub salonu piękności? Zobacz, jakie zmiany w VAT szykują się dla…
Wybór działalności nierejestrowanej niesie za sobą wiele ułatwień dla przedsiębiorców, którzy zyskują szansę na zmniejszenie…
Nie wiesz jakie są formy opodatkowania w jednoosobowej działalności gospodarczej? W dzisiejszym artykule napiszemy kilka…
Chcesz wiedzieć jak wygląda rozliczenie na ryczałcie? Przeczytaj dzisiejszy artykuł na ten temat.