Pracoholizm – gdy praca staje się nałogiem

Zachowania, które w tym przypadku skupiają się wokół obowiązków zawodowych, często prowadzą do zaniedbywania innych ważnych sfer życia – rodziny, własnego zdrowia czy relacji z bliskimi osobami.

Jak rozpoznać pracoholika?

Osoba uzależniona od pracy zwykle nakłada na siebie zbyt dużą ilość obowiązków, przez co żyje pod presją goniącego ją czasu. Jest wiecznie zabiegana, zajęta i brakuje jej czasu na odpoczynek, spędzanie czasu z rodziną czy rozwijanie swoich pasji. Dominuje ogromna potrzeba kontroli środowiska pracy, a często nawet brak zaufania co do kompetencji innych osób. Przejmuje obowiązki na siebie, ponieważ problematyczne dla niej jest delegowanie ich innym. Częstym zjawiskiem jest zabieranie pracy do domu czy na urlop. Podczas nieobecności w pracy może czuć duże napięcie i czuć, że bez niej inni sobie nie poradzą.

Rozmowy pracoholika opierają się głównie na tematach bezpośrednio związanych z branżą lub z jego obowiązkami w pracy. Takiej osobie zdarza się „wyłączać” podczas kontaktów z innymi osobami, ponieważ dużo planują i rozmyślają o swoich zadaniach, aby zrealizować je jak najlepiej. Sprawia to, że odbieranie informacji, które napływają z otoczenia jest bardzo utrudnione.

Klasyfikacja uzależnienia od pracy

Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10, objawami alarmującymi o możliwości występowania pracoholizmu są:

• zbytnie zaangażowanie w prace i związane z nią obowiązki, przesadna dokładność, skłonność do perfekcjonizmu,
• praca jako najważniejsza część życia, bagatelizowanie własnych potrzeb, brak zainteresowania aktywnościami i obszarami, które nie są związane z pracą,
• brak możliwości podzielenia czasu pomiędzy pracę a prywatne sprawy, stałe myślenie o obowiązkach zawodowych,
• niekontrolowane myśli i zachowania związane z pracą,
• dysfunkcje związane z innymi obszarami życiowymi, brak higieny życiowej,
• niezadowolenie z pracy, obniżenie satysfakcji z jej efektów, przesadna ambicja i potrzeba osiągania większych sukcesów.
▲ wróć na początek

Stadia pracoholizmu

Uzależnienie od pracy rozwija się stopniowo, przy czym coraz bardziej zmniejsza się możliwość kontroli swojego zachowania. Wyróżniono trzy etapy pogłębiania się uzależnienia od pracy.

Faza wstępna to etap, w którym osoba porównuje się z innymi pracownikami i poświęca pracy coraz więcej czasu, ponieważ chce się wykazać, uniknąć niepowodzeń i niezadowolenia innych osób. W tej fazie, można częściej odczuwać lęk, smutek a nawet poczucie winy, ze względu na zaniedbywanie swoich bliskich. Mogą się również pojawić objawy somatyczne, jak: bóle głowy, nudności, problemy z żołądkiem.

Faza krytyczna to etap, w którym pojawiają się poważne problemy z koncentracją, poczucie wyczerpania oraz bezsenność. Osoba nie jest w stanie ograniczyć swojej pracy, nawet jeżeli chce. Nasilają się również stany depresyjne, lęki i inne skutki zdrowotne, jak napady paniki, zawały czy wrzody. Ta faza może doprowadzić do niezdolności wykonywania swoich obowiązków.

Faza chroniczna to etap, w którym działania i życie uzależnionego skupione są wyłącznie wokół pracy, przez co zaniedbuje swoje podstawowe potrzeby, np. sen czy jedzenie. Takie funkcjonowanie może doprowadzić do śmierci, czyli tzw. karoshi (śmierć z przepracowania).

Pracoholizm – leczenie

Uzależnienie od pracy to zaburzenie, którego nie należy bagatelizować. Niesie ono ogromne szkody dla organizmu, może doprowadzić do rozwoju wielu chorób, zawałów serca, wylewów czy otyłości.

Pracoholizm ma podłoże ściśle psychologiczne, dlatego głównym sposobem leczenia jest psychoterapia. W relacji terapeutycznej pracuje się przede wszystkim nad bezwarunkową samoakceptacją, ponieważ samoocena osób uzależnionych od pracy jest zależna od osiągnięć i czynników zewnętrznych. Elementem terapii jest nauka ekspresji własnych emocji oraz rozładowywania ich w sposób nie autodestrukcyjny. Ważna jest również umiejętność oddzielenia czasu pracy od odpoczynku oraz delegowania pracy innym. Walka z nałogiem wymaga zaangażowania pacjenta i długiej pracy nad sobą, ale zmiana jest osiągalna, dlatego warto zawalczyć o siebie i swoje życie.

▲ wróć na początek
UWAGA Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami. _{Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress oraz Disquss. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane wyłącznie w celu opublikowania komentarza na blogu. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. Dane w systemie Disquss zapisują się na podstawie Twojej umowy zawartej z firmą Disquss. O szczegółach przetwarzania danych przez Disquss dowiesz się ze strony.}