BHP a praca zdalna 2024 - obowiązki pracodawców

BHP a praca zdalna 2024 - omówione zagadnienia:

Obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy kodeks pracy (dalej: kp) zmienił w stosunku do pracowników wykonujących swoją pracę zdalnie. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, o czym musisz pamiętać, zanim dopuścisz pracownika do pracy spoza siedziby firmy.

BHP w pracy zdalnej – zlikwidowane obowiązki

Wykonywanie pracy zdalnej przez pracownika zmienia nieco obowiązki pracodawcy w zakresie BHP. Część powinności, z racji specyfiki pracy, została zniesiona. Chodzi przede wszystkim o obowiązki związane ze świadczeniem pracy wielu pracowników w jednym miejscu oraz świadczeniem pracy w innym (niż siedziba przedsiębiorstwa) uzgodnionym miejscu.

Przykładowo: pracodawca nie ma obowiązku pracownikom pracującym zdalnie zapewnić odpowiednich urządzeń higieniczno-sanitarnych i środków higieny osobistej (jak to jest wobec pracowników pracujących w tradycyjnym modelu). Więcej o obowiązkach, które są uchylone w odniesieniu do pracowników pracujący zdalnie, mówi art. 6731§ 1 kp.

Obowiązki BHP przy pracy zdalnej w 2024

Jeden z obowiązków funkcjonujących przy pracy w siedzibie firmy został przekształcony na realia pracy zdalnej. Jest nim możliwość przeprowadzenia przez pracodawcę szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej i potwierdzenia przez pracownika ukończenia tego szkolenia także w postaci elektronicznej.

Inna powinność pracodawcy to przygotowanie oceny ryzyka zawodowego uwzględniającego wpływ pracy zdalnej na wzrok, układ mięśniowo-szkieletowy i uwarunkowania psychospołeczne.

Na tej podstawie pracodawca sporządza informację dotyczącą pracy zdalnej w odniesieniu do:

zasad organizacji stanowiska pracy,
zasad BHP,
czynności do wykonania przez pracownika po zakończeniu pracy,
zasad postępowania przy wystąpieniu sytuacji awaryjnych zagrażających zdrowiu bądź życiu.

Pracownik przed dopuszczeniem do pracy potwierdza oświadczeniem (elektronicznie bądź papierowo) zapoznanie się z przygotowanymi przez pracodawcę dokumentami (oceną ryzyka zawodowego oraz sporządzoną informacją) i zobowiązuje się do przestrzegania zasad w nich zawartych.

Oprócz powyższego oświadczenia pracodawca ma obowiązek otrzymać od pracownika kolejne oświadczenie potwierdzające, że na stanowisku pracy zdalnej w uzgodnionym miejscu są zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki tej pracy.

Pracodawca ma prawo (nie jest to obowiązek – na podstawie art.6728 § 1 kp) przeprowadzić kontrolę w zakresie BHP w miejscu wykonywania pracy zdalnej. Kontrola przeprowadzana jest po uzgodnieniu z pracownikiem w godzinach jego pracy.

Wypadek w trakcie wykonywania pracy zdalnej

Na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (zwanej potocznie ustawą wypadkową) za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie spowodowane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

podczas lub w związku z wykonywaniem zwykłych czynności na polecenie przełożonych lub bez takiego polecenia,
w czasie pozostawania pracownika do dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania pracy.

Przykład 1

Marta dostała polecenie od pracodawcy, aby w godzinach pracy przyjechać do siedziby firmy i odebrać dokumenty, które są jej niezbędne do wykonywania pracy zdalnej z domu. W trakcie drogi poślizgnęła się na oblodzonym chodniku i złamała nogę. Takie zdarzenie może zostać zakwalifikowane jako wypadek w drodze do pracy, pomimo że uzgodnionym miejscem wykonywania pracy jest miejsce zamieszkania pracownika.

Kp mówi wprost, że razie wypadku w pracy zdalnej, zastosowanie mają dotychczasowe przepisy. Tj. pracodawca ma obowiązek m.in.:

zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora, jeżeli był to wypadek śmiertelny lub ciężki,
prowadzić rejestr wypadków,
przechowywać protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku i inną dokumentacją dot. wypadku przez 10 lat.

Pracownikowi, który uległ wypadkowi w pracy zdalnej, przysługuje od pracodawcy odszkodowanie za utratę (zniszczenie) przedmiotów osobistego użytku lub niezbędnych do wykonywania pracy (jeżeli doszło do tego w związku z wypadkiem).

Ponadto przepisy doprecyzowują, że w razie wypadku przy pracy zdalnej, pracodawca dokonuje oględzin miejsca zdarzenia w terminie uzgodnionym z pracownikiem (lub z jego domownikami, jeżeli stan zdrowia pracownika nie pozwala na takie uzgodnienie).

Zasady BHP w pracy zdalnej – podsumowanie

Nowa powinność, o której muszą pamiętać pracodawcy, to przede wszystkim sporządzenie dwóch dokumentów: oceny ryzyka zawodowego pracy zdalnej i informacji na jej podstawie. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy zdalnej, musi on podpisać oświadczenie o zapoznaniu się z tymi dokumentami oraz oświadczenie potwierdzające, że miejsce, w którym będzie świadczył pracę, spełnia zasady BHP.

Szkolenie wstępne BHP w pracy zdalnej może zostać przeprowadzone elektronicznie i elektronicznie pracownik może potwierdzić uczestniczenie w nim. Warto też wiedzieć, że przepisy dotyczące wypadków przy pracy, znajdują zastosowanie, jeżeli do wypadku dojdzie przy pracy wykonywanej zdalnie.