Założenie i prowadzenie działalności gospodarczej nie zawsze jest możliwe bez zatrudnienia pracowników. Posiadanie pracownika w firmie niesie ze sobą określone obowiązki po stronie pracodawcy. Pracownika należy zarejestrować do ZUS, wypłacać comiesięczne wynagrodzenie, odprowadzać należne zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego. Co się dzieje jeżeli przedsiębiorca zdecyduje, albo inne okoliczności zmuszą go do likwidacji działalności gospodarczej? Temat staje się bardzo aktualny w obecnej sytuacji w kontekście epidemii koronawirusa.

Likwidacja działalności co z pracownikami?

Przedsiębiorcy często zastanawiają się czy zatrudnianie pracowników utrudni im likwidację firmy. Otóż w pewnych okolicznościach taka sytuacja może wydłużyć cały proces. Jedno jest pewne działalność gospodarczą można zlikwidować nawet w sytuacji zatrudniania pracowników. Należy pamiętać, że wiele kwestii w tym temacie zostało uregulowane w ustawie Kodeks pracy i w pierwszej kolejności należy zapoznać się z zawartymi tam normami prawnymi.

Kodeks pracy a likwidacja działalności gospodarczej

W przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy przedsiębiorca musi wiedzieć, że może:

1. Wypowiedzieć umowę pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony.
2. Wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony.
3. Wypowiedzieć umowę o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy.
4. Wypowiedzieć bądź rozwiązać umowę o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu.
5. Rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą w celu przygotowania zawodowego.
6. Wypowiedzieć umowę o pracę kobiecie w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego.
7. Wypowiedzieć umowę pracownikowi, któremu brakuje mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Wypowiedzenie umowy o pracę

Sam fakt likwidacji działalności gospodarczej nie zwalnia pracodawcy z obowiązku złożenia na piśmie pracownikom wypowiedzenia umowy o pracę. Musi być również podana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. W oświadczeniu należy zawrzeć informację dla pracownika o przysługującym odwołaniu do sądu pracy. Umowa o pracę wygasa wraz z upływem terminu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia przy rozwiązaniu umów

Okres wypowiedzenia uzależniony jest od stażu pracy pracownika i rodzaju umowy: na czas nieokreślony, określony, okres próbny.

Okres wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony i określony:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

• 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
• 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
• 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

• 3 dni robocze przy okresie wypowiedzenia 3 miesiące,
• 2 dni robocze przy okresie wypowiedzenia 1 miesiąc lub 2 tygodnie.

Skrócenie okresu wypowiedzenia

W przypadku likwidacji pracodawca może w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia najwyżej do 1 miesiąca. W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym czasie bez pracy do stażu pracy. W okresie wypowiedzenia pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. W takim przypadku przedsiębiorca może zamknąć działalność gospodarczą na dzień skróconego okresu wypowiedzenia umowy o pracę z ostatnim pracownikiem. Ten dzień może być również wskazany we wniosku, który należy złożyć do CEIDG. Wykreślenie z rejestru przedsiębiorców nastąpi na skutek zgłoszenia informacji o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej.

Inne obowiązki pracodawcy

W natłoku różnego rodzaju formalności związanych ze zwolnieniem pracowników nie należy zapomnieć o pozostałych obowiązkach leżących po stronie pracodawcy, a mianowicie:

1. Wystawienie świadectwa pracy.
2. Wypłata ekwiwalentu za zaległy urlop.
3. Wyrejestrowanie z ZUS.
4. Wypłata odprawy jeżeli taka przysługuje z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.