Nie ulega wątpliwości, że wizerunek osoby fizycznej jest jej dobrem osobistym, które podlega ochronie. W dzisiejszych czasach nie trudno jest o bezprawne naruszenia takiego dobra, albowiem w dobie popularności chociażby social mediów wizerunek łatwo jest poddać przykładowo dalszemu rozpowszechnieniu. Niewątpliwie publikacja wizerunku wymaga zezwolenia osoby, której wizerunek został utrwalony.
O tym jak legalnie chronić swój wizerunek przeczytasz w niniejszym artykule.
Przesłanki ochrony dóbr osobistych i środki ich sądowej ochrony uregulowano w przepisie art. 24 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Głównymi przesłankami ochrony dóbr osobistych, które muszą być spełnione łącznie, są:
Istnienie dobra osobistego i zagrożenie lub naruszenie tego dobra należy udowodnić. Obowiązek w tymże zakresie spoczywa na powodzie, czyli osobie, której dobro zostało naruszone i na drodze sądowej domaga się przykładowo orzeczenia zadośćuczynienia.
– ochrona dóbr osobistych na podstawie przepisu art. 24 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny przysługuje każdej osobie, której dobru osobistemu cudze działanie bezpośrednio zagraża lub je narusza.
W przypadku, gdy dojdzie do naruszenia dóbr osobistych, to osoba, której dobro zostało naruszone może na podstawie przepisu art. 24 §1 Kodeksu cywilnego skorzystać z następujących środków ochrony niemajątkowych, tj.:
Zgłoszenie naruszenia dóbr osobistych może się odbyć poprzez złożenie powództwa na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, to sprawę należy skierować do sądu właściwym (rzeczowo) – w przypadku pozwu o ochronę dóbr osobistych jest sąd okręgowy.
Dobro osobiste w postaci wizerunku, o jakim mowa w art. 23 k.c. i art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to podobizna człowieka na obrazie, fotografii lub utrwalona w inny sposób. Takie dobro osobiste przysługuje tylko człowiekowi i nie ma swojego odpowiednika w postaci dobra przysługującego osobie prawnej [tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2019 r., sygn. akt V ACa 501/18].
Dla ochrony dobra osobistego w postaci wizerunku znaczenie ma ustalenie, jakie istotne interesy uzasadniają rozpowszechnienie wizerunku, usprawiedliwiając w ten sposób naruszenie autonomii osoby, której wizerunek został rozpowszechniony [tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 grudnia 2019 r., sygn. akt I ACa 165/19].
Wizerunek zazwyczaj kojarzony jest z wizerunkiem fizycznym, czyli wyglądem człowieka, zbiorem konkretnych cech fizycznych, które umożliwią identyfikację danego człowieka. Z kolei godnie ze Słownikiem Języka Polskiego, to nic innego jak czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp., sposób, w jaki dana osoba lub rzecz jest postrzegana i przedstawiana.
Na wizerunek składa się ogół zewnętrznych cech, które charakteryzują daną osobę. Innymi słowy, wizerunek definiowany jest jako wygląd człowieka, jego podobizna, jego obraz fizyczny. Według niektórych w te ramy włączyć można dodatkowe elementy związane z wykonywanym zawodem, jak charakteryzacja, ubiór, sposób poruszania się, inne elementy identyfikujące, np. okulary, fryzura czy nawet szczególna linia profilu bądź charakterystyczny cień. W każdym przypadku chodzi o cechy immanentnie związane z konkretną osobą fizyczną, dla niej znamienne i pozwalające na jej rozpoznawalność. Za wizerunek nie można potraktować sposobu postrzegania i oceny danej osoby w odbiorze zewnętrznym (jej życiorysu, cech charakteru, postępowania, utrwalonej pozycji zawodowej itp.) [por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2015 r., sygn. akt I ACa 1471/14].
Zgodnie z przepisem art. 81 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Zezwolenie (zgoda), to nic innego jak oświadczenie woli wyrażające zgodę na wykorzystanie jej wizerunku, może mieć charakter jednostronnej czynności prawnej albo elementem umowy. Do najważniejszych elementów zezwolenia należy:
Wzór zgody na publikację wizerunku możesz pobrać tutaj.
Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
– zgoda na rozpowszechnianie wizerunku nie może być abstrakcyjna i musi być niewątpliwa, czyli osoba jej udzielająca musi mieć pełną świadomość formy przedstawienia wizerunku, miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego komentarza.
W wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 października 2018 r., sygn. akt V ACa 655/17 słusznie wskazano, że:
Chcesz wiedzieć czym się charakteryzuje umowa z modelką i jak ją skonstruować, to przeczytaj ten artykuł.
Wzór umowy o rozpowszechnianie wizerunku możesz pobrać tutaj
Zapamiętać należy, że rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby, która jest na nim przedstawiona, albowiem brak takiej zgody może pociągać za sobą odpowiedzialność chociażby odszkodowawczą.
A jeśli chcesz wiedzieć co może wrzucić w koszty modelka, to przeczytaj ten artykuł.
Komornik, egzekucja, wyprzedaż majątku – te słowa zazwyczaj kojarzą się z dłużnikami, którzy w swoim…
Zastanawiasz się, czy zwrot kosztów za media powinien być opodatkowany ryczałtem przy najmie? W dzisiejszym…
Systemy korzystające ze sztucznej inteligencji w procesie rekrutacji zostały zaklasyfikowane w AI Act jako systemy…
Zastanawiasz się jak obliczać wyższe zaliczki na podatek pracownika zatrudnionego w trakcie roku? W dzisiejszym…
Pojęcie dopłaty zazwyczaj kojarzy się z dofinansowaniem, dokapitalizowaniem jakichś zasobów. Czym są dopłaty w spółce…
Każdy pracodawca będzie miał obowiązek wprowadzenia systemu płac zapewniającego równe wynagrodzenie za taką samą pracę…