Czym jest metoda kasowa i odwrotne obciążenie? Co w przypadku faktury za usługi budowlane? Główną zaletą metody kasowej, jak i również jej głównym założeniem, jest uzależnienie obowiązku opłaty VAT z wystawionej faktury od uregulowania należności przez kontrahenta. Z kolei przy sprzedaży towarów objętych odwrotnym obciążeniem to nabywca zobowiązany jest do rozliczenia podatku VAT należnego – zamiast sprzedawcy, który dokonuje dostawy towarów. Sprawdź, jak rozliczać VAT w przypadku kolizji przepisów!

Metoda kasowa a odliczenie VAT

Generalnie podatnik, który ma prawo do odliczenia VAT odliczonego, może to zrobić w okresie, w którym u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej, niż w okresie otrzymania faktury.

Tymczasem w przypadku małych podatników stosujących metodę kasową obowiązek podatkowy powstaje dopiero w momencie otrzymania zapłaty. Reasumując – jeśli otrzymaliśmy fakturę z adnotacją „metoda kasowa”, VAT możemy odliczyć dopiero po zapłaceniu zobowiązania.

Metoda kasowa i odwrotne obciążenie

Kiedy na fakturze oprócz adnotacji „metoda kasowa” pojawia się także fraza „odwrotne obciążenie”, nabywca powinien zarówno naliczyć podatek VAT należny dla transakcji, jak i odliczyć go w postaci podatku naliczonego. Kiedy należy to zrobić?

Generalnie organy skarbowe stoją na stanowisku, że naliczenia VAT należy w takiej sytuacji dokonać według zasad, które stosowałby sprzedawca, gdyby to on naliczał VAT. Zatem rozliczenia VAT należałoby w tym przypadku dokonać dopiero w momencie zapłacenia kontrahentowi za fakturę.

Przykład. Firma X otrzymała 12 października fakturę z datą sprzedaży i wystawienia 5 października, za zakup blachy, z adnotacją „metoda kasowa” oraz „odwrotne obciążenie”. Termin płatności przypadał na 12 listopada.

Za fakturę zapłacono 12 listopada. VAT z transakcji – należny oraz naliczony – został rozliczony w deklaracji za listopad.

Co z usługami budowlanymi?

Do specyficznej sytuacji dochodzi, gdy mały podatnik wystawia fakturę z odwrotnym obciążeniem za usługi budowlane. Usługi budowlane są wyjątkiem, w którym obowiązek podatkowy powstaje w momencie:

• Wystawienia faktury (do 30 dni od wykonania usługi), lub
• Upływu 30 dni od wykonania usługi – gdy nie wystawiono faktury bądź wystawiono ją z opóźnieniem.

Mamy zatem dwie zasady powstania obowiązku podatkowego:

• W dacie wystawienia faktury – usługi budowlane
• W dacie zapłaty – metoda kasowa.

Przykład

Firma Y otrzymała fakturę za wykonane przez podwykonawcę (małego podatnika) usługi budowlane – data sprzedaży 5 października, data wystawienia – 15 października. Termin płatności za fakturę przypada 15 listopada.

Przedsiębiorstwo uregulowało należność 15 listopada. Kiedy zatem należy dokonać rozliczenia VAT:

• W deklaracji za październik, zgodnie z datą wystawienia faktury, czy
• W deklaracji za listopad, zgodnie z datą zapłaty?

Niestety, w oficjalnym orzecznictwie trudno jest znaleźć jednoznaczne wyjaśnienie. W interpretacjach indywidualnych KIS przedstawia opinię, że pierwszeństwo mają w tym wypadku przepisy dotyczące usług budowlanych – a więc VAT rozliczamy z datą wystawienia faktury. Zdarzają się też jednak odpowiedzi MF odmienne, według których stosowana powinna być to metoda kasowa – zatem rozliczenie w dacie zapłaty.

W związku z powyższym gdy spotkamy się z „kolizyjną” fakturą, warto zwrócić się o wydanie interpretacji indywidualnej. Ewentualnie można samodzielnie przyjąć jedną z metod postępowania i czekać na oficjalne stanowisko MF.