Obuwie i odzież ochronna w miejscu pracy

Zatrudnianie pracowników nakłada na pracodawcę szereg obowiązków, które wynikają z obowiązujących przepisów. Jednym z takich obowiązków jest dbanie o bezpieczeństwo w miejscu pracy i tutaj przedsiębiorca powinien wiedzieć czy musi pracownikowi dostarczyć obuwie i odzież ochronną w miejscu pracy. W dzisiejszej publikacji opiszemy kiedy to staje się obowiązkiem pracodawcy.

Przygotowanie miejsca pracy

Każdy pracodawca jeśli podejmie decyzję o zatrudnieniu pracownika dokładnie wie, na jakim stanowisku będzie pracował i jak to stanowisko powinno być przygotowane, żeby można było w sposób właściwy wykonywać swoje obowiązki. Miejsce, w którym przebywają pracownicy musi spełniać wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). W zależności od tego jaki jest to profil prowadzonej działalności wymagania stawiane pracodawcy będą różne. Inne warunki będą na stanowiskach biurowych, inne na stanowiskach produkcyjnych, a jeszcze inne, gdy praca odbywa się w warunkach szkodliwych czy szczególnie niebezpiecznych dla pracownika. Wiele cennych informacji na temat przygotowania miejsca pracy znajdziemy w Rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W przepisie pojawia się szereg definicji a niektóre z nich opiszemy na potrzeby naszych dzisiejszych rozważań.

Opisane definicje będą pomocne przy dalszych rozważaniach.

Jakie środki ochrony są stosowane w środowisku pracy?

W kontekście omawianej tematyki skupimy się na środkach ochrony indywidualnej, ale przybliżymy również dla porównania definicję środków ochrony zbiorowej. Zobaczmy więc, co należy rozumieć pod tymi pojęciami w oparciu o przepisy.

Obuwie i odzież ochronna w miejscu pracy

Pracodawca ma obowiązek zorganizowania stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP natomiast pracownik jest zobowiązany przestrzegać tych przepisów. Jeżeli chodzi o regulacje BHP, to pracownik musi w szczególności używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem. Obowiązkiem pracodawcy jest dostarczenie nieodpłatnie obuwia i odzieży roboczej jeżeli:

• specyfika warunków pracy tego wymaga,
• korzystanie z odzieży własnej spowodowałoby jej zniszczenie lub znaczne zabrudzenie,
• jednak pracownik i pracodawca wyrażą obopólną zgodę na używanie odzieży prywatnej przez pracownika, to na określonych stanowiskach pracy jest to dopuszczalne. W takich przypadkach pracodawca wypłaca pracownikowi ekwiwalent za używanie prywatnej odzieży i obuwia,

Należy jednak pamiętać, że nie zawsze będzie możliwe korzystanie z własnej odzieży. Obuwie i odzież prywatna nie może być wykorzystywana jeżeli w środowisku pracy dochodzi do skażenia:

• środkami chemicznymi,
• promieniotwórczymi,
• materiałami biologicznie zakaźnymi.

Praca polegająca na obsłudze maszyn i urządzeń technicznych również wymaga zapewnienia obuwia i odzieży ochronnej przez pracodawcę.

Co jeśli pracownik nie może nosić obuwia i odzieży ochronnej?

Może się tak zdarzyć, że pracownik z przyczyn zdrowotnych nie może nosić obuwia czy odzieży ochronnej dostarczonej przez pracodawcę. Pracownik może być uczulony na jakiś składnik, z którego wykonane jest obuwie czy odzież, w której ma chodzić lub występują u niego inne dolegliwości, takie jak przykładowo haluksy czy ostrogi piętowe. Rodzi się pytanie, jak powinien w takiej sytuacji postąpić pracodawca? Jeżeli na danym stanowisku pracy dopuszczalne jest chodzenie w odzieży własnej, to pracodawca może zezwolić pracownikowi na skorzystanie z tej opcji i wypłacać mu ekwiwalent. Co jednak jeśli charakter wykonywanej pracy wymaga specjalistycznej odzieży ochronnej? W takim przypadku sprawy się komplikują. Po pierwsze pracownik powinien przejść badanie lekarskie, które potwierdziłoby, że posiada dolegliwości, które uniemożliwiają pracę w przydzielonej odzieży i obuwiu, badanie powinno być przeprowadzone przez lekarza medycyny pracy. Po drugie jeśli wystąpią przeciwwskazania do pracy w przydzielonej odzieży ochronnej pracodawca w miarę możliwości powinien przenieść pracownika na inne stanowisko pracy. Jeśli nie będzie to możliwe, to może dojść do zwolnienia pracownika. Jedno jest pewne pracownik nie może zostać dopuszczony do pracy w obuwiu i odzieży ochronnej, które nie spełniają wymogów BHP. Takie postępowanie naraża pracownika na utratę zdrowia i chorobę, natomiast pracodawca może zostać ukarany przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP).

Obuwie i odzież ochronna – podsumowanie

Zatrudnianie pracowników wiąże się z obowiązkiem przestrzegania przepisów prawa pracy i przepisów BHP. Na określonych stanowiskach pracy wymagane jest posiadanie obuwia i odzieży ochronnej. Jeśli środowisko pracy na to pozwala, pracownik za zgodą pracodawcy może korzystać z własnej odzieży i obuwia a w zamian za to ma wypłacany ekwiwalent. Jednak praca w warunkach szczególnie uciążliwych, gdzie pracownicy są narażeni na szkodliwe działania środków chemicznych, promieniotwórczych czy zakaźnych wymagana jest specjalna odzież i obuwie, której nie można zastąpić własną. Taka odzież musi spełniać określone w przepisach normy, działania przedsiębiorcy w tym obszarze nie mogą być przypadkowe i dowolne. Zapewnienie właściwej odzieży czy obuwia chroni życie i zdrowie pracowników. Za nieprzestrzeganie przepisów BHP pracodawca może zostać ukarany przez PIP. Informacje na temat przydziału obuwia i odzieży ochronnej powinny się znaleźć w regulaminie pracy lub innym dokumencie wewnętrznym w firmie. Za nieprzestrzeganie przepisów BHP grożą sankcje zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Jeżeli chodzi o kary dla pracowników, to pracodawca może skorzystać z instytucji nałożenia kary porządkowej.