Wszyscy czynni podatnicy VAT są obecnie zobligowani do przesyłania do resortu finansów rejestrów VAT w formie jednolitego pliku kontrolnego. Dobrze sporządzony JPK_VAT powinien odzwierciedlać wartości wykazane w złożonej za dany okres deklaracji VAT. Jeżeli w trakcie analizy zostaną odkryte nieprawidłowości, przedsiębiorca może zostać wezwany do złożenia wyjaśnień w tej sprawie. Co ważne, nie zawsze musi to oznaczać, że popełnił on błąd i musi dokonać korekty.

Wykazanie sprzedaży od podatnika czekającego na rejestrację do VAT

Jedną z nieprawidłowości, jaką może wykryć resort finansów w trakcie analizy JPK_VAT może być wykazanie w rejestrach VAT zakupu od przedsiębiorcy niezarejestrowanego jako podatnik VAT czynny. W takim wypadku w pierwszej kolejności należy zweryfikować, czy w rejestrach znalazł się prawidłowy NIP kontrahenta. Jeśli jest poprawny, w drugiej kolejności warto sprawdzić, czy jest on zarejestrowany do VAT. W tym celu można skorzystać z wyszukiwarki dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów (tutaj).

Jeżeli z informacji zawartych w ww. wyszukiwarce będzie wynikać, że sprzedawca faktycznie nie widnieje w rejestrze podatników VAT czynnych, warto zgłosić się bezpośrednio do niego w celu wyjaśnienia sytuacji. Może okazać się bowiem, że złożył on zgłoszenie VAT-R i czeka na rejestrację jako podatnik VAT czynny lub też po wystawieniu faktury zmianie uległ jego status w VAT (np. został wykreślony). W takiej sytuacji nie jest konieczne składanie korekty deklaracji oraz JPK_VAT.

Wskazówka!

W takiej sytuacji warto poprosić kontrahenta o przesłanie kopii VAT-R wraz z potwierdzeniem wysyłki/złożenia w US.

Różne momenty ujęcia faktury w rejestrach sprzedawcy i nabywcy

Przedsiębiorca może zostać wezwany do wyjaśnienia rozbieżności w zakresie momentu wykazania VAT od danej transakcji, w porównaniu z jej drugą stroną. Tego typu sytuacja może wynikać m.in. z:

• wykazania faktury przez sprzedawcę w okresie, kiedy miała miejsce sprzedaż, a przez nabywcę w okresie jej otrzymania lub w dwóch kolejnych okresach,
• wykazania przez nabywcę faktury z odwrotnym obciążeniem w okresie innym niż data powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy,
• wykazania przez nabywcę faktury z metodą kasową w okresie innym niż wykazał ją sprzedawca (w momencie zapłaty).

Wskazane wyżej sytuacje nie wymagają korekty deklaracji i JPK_VAT po stronie sprzedawcy. Nabywca natomiast powinien skorygować błędnie wykazaną fakturę z odwrotnym obciążeniem. Pozostałe przypadki wymagają natomiast wyłącznie wyjaśnienia rozbieżności.