Małgorzata Jagusiak 
Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają swoja przygodę z biznesem bardzo często decydują się na prowadzenie firmy w mieszkaniu lub domu. Powodów do podjęcia takiej decyzji może być wiele. Bardzo często decydujące są koszty, ale również profil i charakter prowadzonej działalności gospodarczej temu sprzyja. Jeżeli specyfika firmy nie wymaga zbyt częstych kontaktów z klientami niewątpliwie przemawia to na korzyść prowadzenia firmy w domu lub mieszkaniu.
- 1. W jaki sposób określić powierzchnię wykorzystywaną w działalności?
- 2. Jakie koszty można uwzględniać?
- 3. A co z podatkiem VAT od faktur prywatnych?
Płatnik VAT a działalność gospodarcza w mieszkaniu – omówione zagadnienia:
W jaki sposób określić powierzchnię wykorzystywaną w działalności?
Nie ma miarodajnego klucza podziałowego do przyporządkowania kosztów w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w pomieszczeniach prywatnych. Często mówi się o określeniu powierzchni zajmowanej na potrzeby działalności w proporcji do całego mieszkania czy domu. Wykorzystanie takiego klucza do kosztów energii elektrycznej, wody czy wywozu śmieci nie zawsze może być trafione. Wynika to z faktu, że w działalności gospodarczej mogą być wykorzystywane mniej lub bardziej energochłonne urządzenia elektryczne. Zużycie wody czy wytwarzanie śmieci również może być dyskusyjne. Optymalnym rozwiązaniem byłoby opomiarowanie na podstawie liczników, ale nie zawsze jest to możliwe.
Przepisy w żaden sposób nie odnoszą się do tej problematyki. Natomiast organy podatkowe w wydawanych interpretacjach zajmują często bardzo skrajne stanowiska. Jak zawsze w takich sytuacjach ostateczna decyzja należy do przedsiębiorcy.
Jakie koszty można uwzględniać?
Mogą to być co do zasady wszystkie koszty, które ponosimy w związku z eksploatacją mieszkania, a mianowicie:
- czynsz,
- energia elektryczna,
- gaz,
- woda,
- usługi telekomunikacyjne,
- Internet,
- podatek od nieruchomości,
- wywóz zanieczyszczeń,
- ochrona obiektu.
Każda kategoria kosztu może być rozliczana według innego klucza podziałowego i zależy od decyzji podjętej przez przedsiębiorcę. Więcej na temat rozliczenia kosztu prowadzenia firmy w mieszkaniu można przeczytać tutaj.
A co z podatkiem VAT od faktur prywatnych?
Czynni podatnicy VAT zadają sobie pytanie czy mają prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w sytuacji, gdy faktury VAT wystawione są na właściciela mieszkania jako osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej a nie na firmę? Na to pytanie nie ma jednoznacznej i oczywistej odpowiedzi.
Jeżeli faktura wystawiona jest na firmę i ma związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi nie ma wątpliwości, że podatnik ma prawo do obniżenia podatku VAT należnego o podatek naliczony.
W sytuacji, gdy faktura jest wystawiona na osobę prywatną opinie w tej sprawie są podzielone.
Można znaleźć indywidualne interpretacje podatkowe, z których wynika że przedsiębiorca może skorzystać z tego przywileju. Z takim stanowiskiem można się zapoznać w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 grudnia 2012 roku nr IBPP2/443-971/12/RSz.
Na pytanie Wnioskodawcy:
“Czy faktura VAT wystawiona na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentująca wydatki mieszkaniowe (w szczególności faktura za energię elektryczną) może być rozliczona w rejestrze VAT (w części proporcjonalnej w jakiej pozostaje powierzchnia wprowadzonego pomieszczenia do powierzchni całego mieszkania).”
W odpowiedzi Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wskazuje:
“W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego, w zakresie prawa do rozliczenia w rejestrze VAT faktury VAT wystawionej na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentującej wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, w części w jakiej wydatki te służą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, uznaje się za prawidłowe.”
W tym miejscu należy zaznaczyć, że jest to stanowisko w indywidualnej sprawie a rozstrzygnięcie zapadło dość dawno. Jak zawsze w takich sytuacjach problem tkwi w szczegółach. Niewątpliwie w tym przypadku decydujące będzie przyjęcie miarodajnego klucza podziałowego, który nie zostanie podważony przez organy skarbowe w przypadku ewentualnej kontroli.
Adam Sawicki
Justyna Czerwińska
