Małgorzata Jagusiak
Na skutek konfliktu zbrojnego, jaki rozgrywa się poza naszymi granicami, do Polski przybyło wiele osób z Ukrainy, które tutaj mieszkają i pracują. Rodzi się więc pytanie, jak to jest z rezydencja podatkową obywatela Ukrainy i w tej publikacji zajmiemy się tym właśnie tematem.
Jak należy rozumieć rezydencję podatkową?
Ustalenie rezydencji podatkowej ma kluczowe znaczenie dla ustalenia miejsca opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak się okazuje w praktyce mogą wystąpić niemałe problemy z prawidłowym określeniem rezydencji podatkowej. Osoba fizyczna, która pracuje, prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Polski może płacić podatek dochodowy od całości lub od części swoich dochodów.
W kontekście nieograniczonego i ograniczonego obowiązku podatkowego ważne będzie ustalenie m.in.:
- miejsca zamieszkania,
- ośrodka interesów życiowych,
- centrum interesów osobistych,
- centrum interesów gospodarczych.
W dobie możliwości swobodnego przemieszczania się pomiędzy różnymi krajami nie jest to wcale łatwa sprawa, tym bardziej, że przepisy nie definiują tych pojęć. Z pomocą przyszło Ministerstwo Finansów, które w ostatnim czasie wydało objaśnienia podatkowe.
Rezydencja podatkowa obywatela Ukrainy
Od wielu lat zauważalna jest tendencja wzrostu zatrudnienia obywateli Ukrainy w Polsce, miało to już miejsce przed rozpoczęciem wojny na Ukrainie. Nic więc dziwnego, że z myślą o tej stosunkowo dużej grupie społecznej pojawiają się różnego rodzaju informacje, wyjaśnienia pozwalające na prawidłowe dokonywanie rozliczeń podatkowych. Między innymi na stronie podatki.gov.pl pojawił się informator na temat rozliczania dochodów/przychodów uzyskanych na terytorium Polski w 2022 roku przez obywateli Ukrainy. Można w nim przeczytać informacje także na temat rezydencji podatkowej. Przy ustalaniu rezydencji podatkowej należy wziąć pod uwagę obowiązujące przepisy, a w szczególności:
- ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT),
- konwencję MLI.
| |
Ukraiński rezydent podatkowy będzie podlegał w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu a to oznacza, że w Polsce będą opodatkowane jedynie dochody uzyskane na terytorium naszego kraju | |
Rezydencja podatkowa obywatela Ukrainy – uproszenia w jej ustalaniu
| Pracodawca, który zatrudnia obywatela Ukrainy nie jest zobowiązany do dokonywania szczegółowych ustaleń w zakresie sytuacji faktyczno-prawnej pracownika i nie ma obowiązku samodzielnego ustalenia państwa jego rezydencji podatkowej |
| Jeśli pracownik, który jest obywatelem Ukrainy złoży takie oświadczenie, to płatnik nie jest zobowiązany do sprawdzania autentyczności tego oświadczenia, chyba że z informacji i dokumentów znajdujących się w jego posiadaniu wynikają inne ustalenia |
Wszystkie publikowane informacje na stronach rządowych dostępne są również w języku ukraińskim.
Rezydencja podatkowa obywatela Ukrainy – podsumowanie
W celu dokonania prawidłowego rozliczenia dochodów/przychodów przez osobę fizyczną po zakończeniu roku podatkowego niezbędne jest ustalenie rezydencji podatkowej. Przepisy obowiązujące w tym obszarze są dość ogólne i niejednokrotnie przysparzają problemów z właściwą ich interpretacją. Należy zaznaczyć, że każda sytuacja może być nieco odmienna, a to wymaga indywidualnej oceny. Na stronach rządowych można znaleźć dostęp do publikacji dedykowanych dla obywateli Ukrainy, które w przyjaznej formie wyjaśniają zasady postępowania. Dodatkowo wychodząc naprzeciw oczekiwaniom obywateli Ukrainy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej ze względu na wojnę, przyjęto uproszczoną zasadę uznawania rezydencji podatkowej obywatela Ukrainy w Polsce. Wystarczy, że złoży oświadczenie do swojego pracodawcy, że w Polsce jest jego centrum interesów życiowych, co będzie oznaczało, że jest polskim rezydentem podatkowym i będzie rozliczał podatek dochodowy od wszystkich dochodów/przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.
956 
Dorota Łesak
Adrianna Glapiak
