Ochrona praw klienta banku
Instytucja tajemnicy bankowej służy ochronie praw klienta i on jest jedynym jej beneficjantem. Klient banku i tylko on jest właścicielem tajemnicy i może nią rozporządzać, a bank jest zobowiązany do jej bezwzględnego zachowania. Jeżeli osoba taka wyraża wolę udostępnienia informacji (które ustawodawca chroni właśnie wyłącznie w jej interesie, a nie interesie banku), to nie ma przeszkód, ani ograniczeń, aby w konkretnej sytuacji z zrezygnować przysługującej jej ochrony.Obowiązek zachowania tajemnicy bankowej nie jest nieograniczony
Są sytuacje dotyczące niektórych instytucji i okoliczności, w których bank jest uprawniony lub wręcz ma powinność ujawnienia informacji objętych tajemnica bankową. Spis instytucji, którym bank powinien udzielać informacji objętych tajemnicą bankową, jest długi. Należą do nich m.in.:- inne banki
- instytucje finansowe
- Komisja Nadzoru Finansowego
- Najwyższa Izba Kontroli
- policja
- prokuratorzy
- sądy
Przepływ informacji pomiędzy bankami
Banki mogą wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi, utworzyć instytucje do zbierania i udostępniania bankom oraz innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów informacji o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim informacje te są potrzebne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń. Oznacza to, że banki w porozumieniu ze sobą mogą tworzyć listy dłużników banków. Zazwyczaj są to „czarne listy” dłużników.Generalny Inspektor Informacji Finansowej
W Polsce działa Generalny Inspektor Informacji Finansowej. Jest to organ powołany na mocy ustawy o wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu. Otóż na postawie tej ustawy, „instytucje obowiązane” – głównie banki – zobowiązane są rejestrować przeprowadzane za ich pośrednictwem transakcje i osoby dokonujące transakcji o wartości przekraczającej 15 000 EURO. Zarówno jeżeli jest to transakcja prowadzona w ramach operacji pojedynczej, czy też w ramach kilku operacji, jeżeli okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane.Biuro Informacji Kredytowej
Przedsiębiorcy planujący wzięcie kredytu/pożyczki w banku powinni być przygotowani na to, że bank zwróci się do Biura Informacji Kredytowej o przedstawienie raportu kredytowego na ich temat. BIK gromadzi, przechowuje, przetwarza i dokonuje dystrybucji kompleksowej informacji o historii kredytowej klientów indywidualnych banków w formie raportów kredytowych. Otrzymując raport kredytowy dotyczący konkretnego klienta bank poznaje w ten sposób nie tylko bieżącą wysokość jego zobowiązań, lecz także zmiany, jakie występowały w tym zakresie w przeszłości. Poza tym, raport taki ukazuje aktywność kredytową klienta, tj. podjęte przez niego próby uzyskania kredytu. Niejako w zamian bank zobowiązuje się w umowie z BIK do przekazywania informacji na temat osoby, która zaciągnęła kredyt, formy kredytu i jego wysokości, przebiegu spłaty zadłużenia oraz o stanie i obrotach na rachunkach bankowych. Ponieważ informacje te objęte są tajemnicą bankową, przedsiębiorca nie uzyska dostępu do historii kredytowej innej osoby. Każdy może wystąpić do Biura Informacji Kredytowej z wnioskiem o udostępnienie raportu zawierającego informację dotyczącą danych osobowych wnioskodawcy przetwarzanych do BIK. Do wyboru mamy darmowy Raport STANDARD, z którym wiąże się jednak pewne ograniczenie – BIK udostępnia go tylko raz na 6 miesięcy, albo odpłatny Raport PLUS, który udostępniany jest na każde życzenie wnioskodawcy.Zobacz również: Kredyt czy leasing samochodu osobowego?