Blog

Ulga na złe długi w PIT 2023 – koniec ułatwień covidowych

Z uwagi na zagrożenie epidemiologiczne, jakie istniało od czasu COVID-19 wprowadzono szereg działań osłonowych, które miały pomóc przedsiębiorcom przetrwać ten trudny okres. Stan epidemii na terenie Polski został odwołany z dniem 12 maja 2022 roku a to oznacza, że szereg ułatwień podatkowych przestało obowiązywać. W dzisiejszej publikacji opiszemy, jak koniec ułatwień covidowych wpływa na rozliczanie ulgi na złe długi w PIT w 2023 roku.

Ulga na złe długi w podatku dochodowym

Okres obowiązywania ulgi na złe długi w podatku dochodowym datowany jest od niedawna, a mianowicie od 2020 roku. Dla wierzyciela skorzystanie z ulgi na złe długi jest przywilejem natomiast dla dłużnika obowiązek. Prawo do ulgi przysługuje po spełnieniu kilku ustawowych warunków:

Transakcja handlowa musi być zawarta pomiędzy kontrahentami, którzy prowadzą działalność gospodarczą a ich dochody są opodatkowane na terytorium Polski

Wierzytelność wynikająca z faktury, rachunku, umowy sprzedaży nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, rachunku lub w umowie

Ulga na złe długi może być stosowana przez wierzyciela już w trakcie roku podatkowego, na etapie wyliczania zaliczki na podatek dochodowy, począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, rachunku lub w umowie

Dłużnik dokonuje zwiększenia dochodu do opodatkowania począwszy od okresu rozliczeniowego, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, rachunku lub w umowie

Od daty wystawienia faktury, rachunku lub zawarcia umowy dokumentującej sprzedaż nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym został wystawiony dokument sprzedaży

Dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji

Stosowanie ulgi na złe długi jest obowiązkiem dłużnika, natomiast dla wierzyciela jej stosowanie jest fakultatywne, jest to przywilej a nie przymus wynikający z ustawy

Ulga na złe długi w PIT w okresie pandemii

Praktycznie od samego początku pandemii została wprowadzona w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. W międzyczasie dokonywane były zmiany ustawy, których celem było wprowadzanie kolejnych ułatwień, skierowanych w szczególności do przedsiębiorców, którzy najbardziej odczuli skutki pandemii. Jednym z przyjętych rozwiązań była zmiana przepisów w zakresie działania ulgi na złe długi w podatku dochodowym w zakresie stosowania jej przez wierzyciela.

W okresie pandemii
Wierzyciel, który:	Dłużnik, który:
Poniósł negatywne konsekwencje z powodu COVID-19
Uzyskane przez niego przychody w danym okresie rozliczeniowym były niższe niż 50% do analogicznego okresu roku poprzedniego. W przypadku przedsiębiorcy, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w roku poprzedzającym rok podatkowy – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów
Mógł rozliczyć ulgę na złe długi w podatku dochodowym po upływie 30 dni (zamiast 90 dni) od terminu płatności na fakturze, rachunku lub umowie	Był zwolniony z obowiązku zwiększenia dochodu o wartość nieuregulowanego zobowiązania do zapłaty

Ulga na złe długi w PIT 2023 – koniec ułatwień covidowych

Przepisy pozwalają na preferencyjne rozliczanie ulgi na złe długi w okresie do końca roku kalendarzowego, w którym odwołano stan epidemii z powodu COVID-19, a więc do końca 2022 roku. Wątpliwości budzi rozliczanie ulgi na złe długi w tzw. okresie przejściowym. Przepisy nie wypowiadają się na ten temat wprost. Rodzi się pytanie, jak powinien do tego podejść wierzyciel, a jak dłużnik.

Koniec ulgi na złe długi według ułatwień covidowych
Podejście wierzyciela	Podejście dłużnika
Jeśli 30 dniowy termin płatności wynikający z dokumentów sprzedaży (faktura, rachunek, umowa) przypada jeszcze w 2022 roku, to powinny mieć zastosowanie przepis w brzmieniu przyjętym na czas trwania epidemii	Jeśli 90 dni od upływu terminu płatności na fakturze, rachunku, umowie mija do końca 2022 roku, to dłużnik nie musi zwiększać dochodu do opodatkowania. Natomiast jeżeli okres ten przejdzie na 2023 rok, to dłużnik ma już obowiązek zwiększyć podstawę do opodatkowania o niezapłacone faktury
Przyjęty sposób postępowania ma jedynie charakter informacyjny. Jeśli przedsiębiorca znajdzie się w takiej sytuacji powinien się skonsultować w tej sprawie z właściwym urzędem skarbowym lub doradcą podatkowym, czy takie rozwiązanie jest prawidłowe

Po zakończonym roku podatkowym, zarówno wierzyciel, jak i dłużnik, którzy za dany rok podatkowy stosowali ulgę na złe długi w podatku dochodowym muszą przygotować i przekazać informację o wierzytelnościach i zobowiązaniach zmniejszających i zwiększających podstawę obliczenia podatku (straty) na formularzu PIT/WZ. Taka informacja przekazywana jest po raz ostatni w rozliczeniu za 2022 rok, począwszy od 2023 roku nie będzie już obowiązywała.

Ulga na złe długi w PIT 2023 – podsumowanie

Odwołanie stanu epidemii oznacza koniec obowiązywania wielu przepisów covidowych, zostało to opisane w podlinkowanej publikacji. Począwszy od 2023 roku zasady rozliczania ulgi na złe długi w podatku PIT powracają do przepisów obowiązujących według stanu na 1 stycznia 2020 roku. Oznacza to, że zarówno wierzyciela, jak i dłużnika obowiązuje 90-dniowy termin od upływu terminów płatności na wystawionych dokumentach sprzedaży. Problematyczne może okazać się stosowanie przepisów na przełomie 2022 i 2023 roku, brakuje przepisów przejściowych. W publikacji zaprezentowano stanowisko, które wydaje się być logiczne, jednak powinno ono być jeszcze skonsultowane indywidualnie, przez każdego zainteresowanego przedsiębiorcę. W składanych rozliczeniach rocznych za 2022 rok wierzyciel i dłużnik mają obowiązek złożyć informację PIT/WZ, w rozliczeniach za kolejne okresy nie będzie już takiej potrzeby.

Małgorzata Jagusiak

Księgowa, specjalista do spraw rozliczeń podatkowych z wieloletnim doświadczeniem pracy w organach podatkowych. Przez kilka lat prowadziła własne biuro rachunkowe. Praca w sektorze prywatnym pozwoliła na zmianę perspektywy postrzegania obowiązujących przepisów podatkowych. Zdobyte doświadczenia pozwalają na łączenie wiedzy teoretycznej z wieloletnią praktyką w zawodzie.

Chętnie dzieli się posiadaną wiedzą z innymi, stara się ją przekazywać w dostępnej dla każdego formie. Z pasja poświęca się pisaniu artykułów o tematyce podatkowej. Częste zmiany przepisów wymagają otwartej głowy, kreatywności i dużej elastyczności, co jest dodatkowym atutem tej pracy, nie ma miejsca na nudę. Większość jej publikacji dotyczy rozliczeń z zakresu podatku dochodowego i podatku VAT, ale nie unika wyzwań z obszarów o innej tematyce.

Dodatkowo jest wykładowcą i szkoleniowcem z zakresu zagadnień o tematyce podatkowej. Ciągle podnosi swoje kwalifikacje, śledzi na bieżąco zmieniające się przepisy podatkowe, żeby przekazywać zawsze aktualne i sprawdzone informacje.