Wynagrodzenie brutto i netto – jak je prawidłowo obliczyć?

×

Nie wszyscy zdają sobie sprawę, jak są oskładkowane i opodatkowane wynagrodzenia. Najczęściej tym tematem zajmują się służby finansowo-księgowe, które dobrze znają przepisy zarówno podatkowe, jak i ZUS i bez problemu sobie z tym radzą. W dzisiejszej publikacji zajmiemy tematem obliczenia wynagrodzenia netto, co pozwoli mniej wtajemniczonym lepiej zrozumieć cały ten proces.

Wynagrodzenie brutto

Kwota wynagrodzenia brutto jest zapisana w umowie o pracę lub umowie cywilnoprawnej. Takie wynagrodzenie jest obciążone:

• składkami ZUS w części finansowanej przez pracownika,
• podatkiem dochodowym.

Minimalne wynagrodzenie netto 2025

W 2025 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 4.666 zł i otrzyma je każdy pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy. Zobaczymy, jaką kwotę do wypłaty otrzyma pracownik z wynagrodzeniem minimalnym.

Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na część etatu 2025

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia.

Praca na ¾ etatu – jak obliczyć wynagrodzenie netto?

Zasada wyliczania wynagrodzenia netto do wypłaty jest niezmienna, zmienia się jedynie kwota brutto znajdująca się w podstawie.

Przy założeniu, że pracownik jest zatrudniony na ¾ etatu i otrzymuje wynagrodzenie minimalne, to jest to kwota brutto 3.499,50 zł, a kwota netto do wypłaty będzie wynosiła odpowiednio:

Jak obliczyć dochód w działalności gospodarczej?

Z przepisów wynika, że dochód w działalności gospodarczej stanowi nadwyżka sumy przychodów nad kosztami uzyskania przychodów, osiągnięta w roku podatkowym. W działalności gospodarczej możliwość ustalenia dochodu jest tylko wtedy, kiedy przedsiębiorca prowadzi PKPiR.

Jak obliczyć dochód brutto na podstawie PKPiR w działalności gospodarczej?

Prowadzenie PKPiR pozwala na chronologiczne wpisywanie wszystkich przychodów i kosztów uzyskania przychodów. W celu obliczenia zaliczki na podatek dochodowy należy po zakończonym okresie rozliczeniowym zsumować poszczególne kolumny książki.

Przykład 1

Pan Jakub prowadzi PKPiR, wybrał opodatkowanie na skali podatkowej. W miesiącach styczeń – marzec osiągnął następujące przychody i koszty:

Zobaczmy jak będzie się kształtował dochód brutto we wskazanym okresie.

Jak obliczyć dochód netto na podstawie PKPiR w działalności gospodarczej?

Na podstawie informacji o dochodzie brutto można ustalić tzw. dochód netto, za który uważa się dochód brutto pomniejszony o podatek i składki ZUS. Pamiętajmy, że w działalności gospodarczej składki społeczne mogą być rozliczane na dwa sposoby:

1. Poprzez zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów.
2. Pomniejszając podstawę do opodatkowania.

Składka zdrowotna na skali podatkowej i podatku liniowym jest liczona od kwoty dochodu. Przy czym na skali nie jest odliczana ani od przychodu, ani od podatku. Natomiast na podatku liniowym zapłaconą składkę zdrowotną można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów lub pomniejszyć podstawę opodatkowania w granicach limitu obowiązującego na dany rok. W 2025 roku ten limit wynosi 12.900 zł.

Przykład 2

Pan Michał zastanawia się nad wyborem formy opodatkowania, ale chce rozliczać koszty uzyskania przychodów. To oznacza, że może wybrać skalę podatkową lub podatek liniowy. Zobaczmy, jak będzie się kształtował dochód netto, jeśli pan Michał osiągnie następujące kwoty przychodów i kosztów w działalności gospodarczej:

• 200.000 zł – przychód,
• 50.000 zł – koszty uzyskania przychodów,
• 150.000 zł – dochód do opodatkowania,
• 20.000 zł – zapłacone składki społeczne,
• 12.000 zł – zapłacona składka zdrowotna.

Przy kwocie dochodu na poziomie 150.000 zł obciążenia podatkowo-składkowe są bardzo zbliżone, bez względu na wybraną formę opodatkowania.

Jak obliczyć dochód netto na ryczałcie i karcie podatkowej?

W przypadku przedsiębiorców, którzy wybrali opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub opłacają kartę podatkową, trudno jest ustalić wysokość osiągniętego z tego tytułu dochodu. Jak do tej pory nie wymyślono klucza podziałowego, według którego można by było to ustalać.

Trudność z ustaleniem dochodu wynika z faktu, że ani w jednym ani w drugim przypadku przedsiębiorca nie ewidencjonuje kosztów uzyskania przychodów, ponieważ nie ma takiego obowiązku. Najczęściej o dochody pytają banki udzielające kredytów czy firmy, które proponują sprzedaż ratalną.

W takich przypadkach dochód najczęściej będzie wyliczany procentowo od przychodów na ryczałcie. Natomiast na karcie może to być robione w oparciu o wysokość płaconego podatku. Każdy bank czy inny podmiot będzie miał wypracowane własną metodologię.

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji poruszony został temat obliczania wynagrodzenia netto z pracy na etacie i w działalności gospodarczej. Wyjaśniono różnicę pomiędzy wynagrodzeniem brutto i netto.

Zasadnicza różnica pomiędzy dochodem brutto i netto polega na tym, że ten pierwszy obejmuje dochód netto, składki ZUS i podatek. W przepisach zostało wyraźnie opisane według jakich zasad należy wyliczyć poszczególne obciążenia. W artykule pokazano wyliczenia na przykładach dla lepszego zobrazowania.

W przypadku ubiegania się o kredyt bankowy brane jest pod uwagę wiele elementów. Kluczowa będzie wysokość osiąganego dochodu, ale nie mniej ważna jest długość zatrudnienia, rodzaj umowy, historia kredytowa. Jeśli chodzi o przedsiębiorców, to najbardziej transparentna będzie ocena zdolności kredytowej na podstawie prowadzonej PKPiR, ponieważ w tym przypadku nie ma problemu z obliczeniem dochodu zarówno brutto, jak i netto. Nie oznacza to, że na ryczałcie czy karcie podatkowej przedsiębiorca nie uzyska kredytu.

W zależności od banku udzielającego kredytu mogą być brane pod uwagę różne informacje. Tak sama wysokość dochodów nie gwarantuje, że kredytobiorca otrzyma kredyt w takiej samej kwocie w każdym banku. Wszystko zależy od prowadzonej polityki kredytowej, która jest tajemnicą konkretnego banku.

Stan prawny na dzień: 19.03.2025 r.