Zatrudnianie osób niepełnosprawnych

Jak wynika z danych statystycznych w ciągu ostatnich lat pracodawcy coraz częściej zatrudniają osoby niepełnosprawne. Chociaż nadal większość z nich obawia się zatrudnić taką osobę, co jest najczęściej brakiem informacji na ten temat. Dlatego pracodawcy potrzebują rzetelnych i aktualnych informacji. Dotyczących zarówno możliwości otrzymywania wsparcia z tytułu zatrudnienia niepełnosprawnego pracownika, jak i obowiązków jakie z tytułu zatrudnienia osoby niepełnosprawnej na nich spadną.W Polsce osoby niepełnosprawne nadal zatrudniają głównie zakłady pracy chronionej. I one też otrzymują głównie dofinansowania i refundację z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ( PFRON). Zgodnie z przepisami od stycznia 2009 r. zostały zwiększone różne formy dofinansowania do płac pracowników niepełnosprawnych w firmach z otwartego rynku pracy.

Co może zyskać pracodawca zatrudniając osobę niepełnosprawną

Pracodawca zatrudniając pracownika niepełnosprawnego, może zyskać dodatkowe środki takie jak dotacje i dofinansowania, które mogą być przyznane jako:
  • zwrot kosztów organizacji stanowiska pracy,
  • dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych,
  • zwrot kosztów zatrudnienia osób pomagających niepełnosprawnemu,
  • zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy.

Na kogo można uzyskać refundacje przeznaczoną na organizację lub doposażenie stanowiska pracy

Pracodawca może uzyskać refundację, jeżeli zatrudni osobę niepełnosprawną zarejestrowaną w urzędzie pracy jako bezrobotną lub poszukującą pracy. Refundacji udziela starosta właściwy ze względu na miejsce zarejestrowania osoby niepełnosprawnej jako bezrobotnej albo poszukującej pracy. Pracodawca natomiast musi:
  • zobowiązać się do zatrudniania osoby niepełnosprawnej przez okres co najmniej 36 miesięcy;
  • złożyć wniosek o przyznanie refundacji
  • zawrzeć umowę ze starostą.
Wysokość refundacji stanowi piętnastokrotność przeciętnego wynagrodzenia. Zwrotowi nie podlegają koszty poniesione przed zawarciem umowy.

O zwrot jakich kosztów może ubiegać się pracodawca

Pracodawca może ubiegać się o zwrot kosztów:
  • adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, poniesionych w związku z przystosowaniem ich dla potrzeb osób niepełnosprawnych – tworzonych lub już istniejących stanowisk pracy,
  • nabycia lub adaptacji urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy,
  • zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub dostosowanych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Co powinien wiedzieć pracodawca zatrudniając osobę niepełnosprawną

  • Osoby niepełnosprawne w lekkim stopniu nie mogą pracować więcej niż 8 godzin na dobę i 40 godzin w tygodniu.
  • Przy znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności osoby takie nie mogą pracować dłużej niż 7 godzin dziennie i 35 w tygodniu.
  • Pracowników niepełnosprawnych, bez względu na stopień niepełnosprawności, nie można zatrudniać w porze nocnej i godzinach nadliczbowych.
  • Pracodawca powinien też potraktować jako czas pracy przerwę o długości 15 minut, którą osoba niepełnosprawna przeznacza na odpowiedni zestaw ćwiczeń rehabilitacyjnych.
  • Zatrudniając osobę niepełnosprawną, pracodawca powinien liczyć się z tym, że tacy pracownicy mają prawo do dodatkowego urlopu. Wynosi on 10 dni. Warunkiem jest jednak, aby zwykły urlop nie przekraczał 26 dni. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego ze stopni niepełnosprawności. Za dzień zaliczenia do danego stopnia niepełnosprawności należy uznać datę wydania orzeczenia. Udzielając urlopu wypoczynkowego pracownikom zaliczonym do znacznego bądź umiarkowanego stopnia niepełnosprawności należy pamiętać, że jeden dzień urlopu odpowiada 7 godzinom. Dodatkowy urlop wypoczynkowy przysługuje proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika, np. jeżeli pracownik pracuje na pół etatu przysługuje mu 5 dni urlopu wypoczynkowego.
  • Polskie prawo przewiduje w stosunku do osób niepełnosprawnych także przywilej w postaci otrzymania wynagrodzenia za 21 dni wolnych od pracy, w przypadku gdy dni te zostaną wykorzystane na rehabilitację.
  • Oprócz tego pracodawca powinien liczyć się także z tym, że będzie musiał zwolnić swojego pracownika jeżeli niepełnosprawny będzie musiał wykonać badania lekarskie. Za ten czas pracownikowi przysługuje normalne wynagrodzenie.

Maksymalne dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych

1. Pracodawca z chronionego rynku pracy

Pracodawca ma prawo otrzymania miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi niepełnosprawnemu. Wysokość dofinansowania jest zależna od stopnia niepełnosprawności zatrudnianej osoby i wynosi:
  • 160 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
  • 140 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczanych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
  • 60 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczanych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Kwoty te mogą ulec zwiększeniu o 40 proc. najniższego wynagrodzenia. Dotyczy to osób niepełnosprawnych, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję lub niewidomych.

2.Pracodawca z otwartego rynku pracy

W ustawie nowelizującej ustawę o rehabilitacji zawodowej wprowadzono przepis przejściowy dla pracodawców z otwartego rynku pracy. Otrzymają oni dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych w wysokości: -70 proc. z 160 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
  • 70 proc. z 140 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
  • 70 proc. z 60 proc. najniższego wynagrodzenia – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności;
  • 90 proc. kwot, które przysługują jako dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję oraz niewidomych.
Miesięczne dofinansowanie nie może przekraczać kwoty 90 proc. faktycznie poniesionych miesięcznych kosztów pracy. Dofinansowanie miesięczne jest wypłacane w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy pracownika. Jeżeli osoba niepełnosprawna jest zatrudniona u więcej niż jednego pracodawcy w wymiarze czasu nieprzekraczającym ogółem pełnego wymiaru czasu pracy, miesięczne dofinansowanie przyznaje się wszystkim pracodawcom jednak w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy tej osoby.

Kto może się starać o dofinansowanie z otwartego rynku pracy

Pracodawca zatrudniający:
  • mniej niż 25 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy;
  • co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, osiągający wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%.
Pracodawca może uzyskać dofinansowanie do wynagrodzenia każdego pracownika niepełnosprawnego. Dofinansowanie wypłaca Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Jakie będą dopłaty do pensji pracowników niepełnosprawnych w 2010 r.

W tym roku wysokość dopłat do pensji dla wszystkich niepełnosprawnych pracowników będzie obliczana na podstawie płacy minimalnej z 2009 roku (czyli od 1276 zł), a nie z 2010 roku (od 1317 zł). To oznacza, że np. za zatrudnienie osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym firma otrzyma maksymalnie 1250,48 zł miesięcznie, a zakład pracy chronionej – 1786,40 zł. Wyższych dopłat nie otrzymają firmy z otwartego rynku pracy, co miało nastąpić w 2010 roku. Nadal będą oni otrzymywali o 30 proc. niższe dofinansowanie do płac niepełnosprawnych pracowników niż zakłady pracy chronionej. Miało się to zmienić ale termin ten został przesunięty i dofinansowania dla firm z otwartego i chronionego rynku pracy mają być dopiero zrównane w przyszłym roku. Tak wynika z ustawy z 19 listopada 2009 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych (Dz.U. nr 219, poz. 1706). Małgorzata Michalak
Małgorzata Michalak

Najnowsze artykuły

Wpłata na ZFŚS do 31 maja – kogo dotyczy?

Zastanawiasz się kogo dotyczy przekazywanie wpłat na ZFŚS do 31 maja? W dzisiejszym artykule odpowiemy…

16 godzin temu

Dziedziczenie spółki z o.o. – jakie są zasady dziedziczenia udziałów w spółce?

Zasada stanowi, że udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają dziedziczeniu jak każdy inny składnik…

16 godzin temu

Generowanie wideo z AI: Nowe horyzonty w produkcji treści wideo dla firm

Wyobraź sobie świat, w którym Twoja firma może tworzyć wciągające, spersonalizowane wideo na każdą okazję,…

17 godzin temu

Jak zaplanować działania komunikacyjne w firmie? 6 kroków, przez które musisz przejść

Nawet najdoskonalszy produkt czy usługa nie osiągną sukcesu na rynku bez odpowiedniej strategii komunikacji. Jeśli…

18 godzin temu

Rodzinny kapitał opiekuńczy – komu przysługuje?

Jednym z rozwiązań przyjętych przez Polski Ład jest świadczenie rodzinne, z którego mogą skorzystać rodzice…

3 dni temu

Ponowne rozpoczęcie działalności a prawo do ulg w ZUS

Rozpoczynasz ponownie działalność i zastanawiasz się czy masz prawo do niższego ZUSu? W dzisiejszym artykule…

3 dni temu