Co to jest dumping cenowy i jak działa?

Jednym z problemów z jakimi niekiedy muszą zmagać się przedsiębiorstwa jest nieuczciwa konkurencja. Pomimo regulacji prawnych i wysokich kar wciąż zdarzają się przypadki niedozwolonych praktyk. Jedną z nich jest dumping cenowy. Na czym on polega i w jaki sposób się przed nim bronić? Dowiesz się z tego artykułu!

Dumping cenowy – co to takiego?

Z dumpingiem cenowym mamy do czynienia, gdy firma sprzedaje towar po radykalnie niższej cenie niż koszt jego produkcji. Jest to negatywne zjawisko, ponieważ doprowadza do nierówności na rynku. Służy on do zdobywania przewagi konkurencyjnej nad innymi rywalami w krótkim okresie czasu, gdyż zbyt długie utrzymywanie minimalnych cen przestałoby być rentowne dla danej firmy. Po zdobyciu silnej pozycji lub monopolu na rynku, ceny są z powrotem zawyżane.

Rodzaje dumpingu

Dumping cenowy można podzielić na 3 główne rodzaje. Są to:

Dumping drapieżny – to działanie z premedytacją na szkodę innych podmiotów, ma na celu osłabienie ich wpływów. Eksporterzy sprzedają towar po najniższych możliwe cenach, a gdy osiągną monopol na rynku, podwyższają ceny o kilkaset procent;
Dumping stały – przedsiębiorcy stosują go poprzez sprzedaż towaru na rynkach zagranicznych w niższej cenie niż na rynku krajowym;
Dumping sporadyczny – chcąc pozbyć się zbyt dużej ilości zapasów lub w przypadku spadku popytu na produkt, firma może zdecydować się na obniżkę cen towarów eksportowanych za granicę. Jeżeli jest to działanie okazjonalne, nie będzie to traktowane jako szkodliwa praktyka.

Zalety i wady dumpingu

Co do zasady uważa się, że to niepożądane zjawisko w stosunkach handlowych i przynoszące negatywne skutki. Jednakże firmy, które się do niego uciekają robią to rzecz jasna dla określonych korzyści. Jakie zalety i wady dumpingu cenowego możemy wyróżnić?

ZALETY

Ustalanie niższych cen wpływa na zwiększoną sprzedaż oraz wysoki przychód, co pozwala przedsiębiorstwu się rozwijać;
Niskie ceny są atrakcyjne również dla konsumentów, którzy przeznaczają mniej swoich pieniędzy na zakup danych dóbr.

WADY

Uniemożliwia firmom w kraju importującym osiągnięcie znaczącego udziału w rynku. Konsumenci będą prawdopodobnie częściej wybierać ofertę przedsiębiorstwa z cenami dumpingowymi;
Mniejszy udział w rynku oznacza niższe dochody, które mogą pogorszyć ogólną sytuację rodzimych biznesów. Może okazać się konieczne ograniczanie kosztów, zwolnienia pracowników itd.; Ryzyko powstania monopolu, gdzie na rynku dominuje tylko jedno przedsiębiorstwo;
Stworzenie negatywnego wizerunku wśród klientów oraz partnerów biznesowych, co może doprowadzić do zakończenia z niektórymi współpracy;
Stosowanie w szczególności dumpingu łupieżczego może zostać ukarane sankcjami przez instytucje nadzorujące handel międzynarodowy.

Przykład dumpingu cenowego

Jako przykład dumpingu cenowego można przytoczyć sytuację z 2012 roku w województwie warmińsko-mazurskim z udziałem firmy transportowej Arriva Bus Transport. W tamtym okresie była ona monopolistą na tamtejszym rynku regionalnym, do czasu pojawienia się innego lokalnego przewoźnika. Jego ceny były znacząco niższe od Arrivy, co przyciągnęło wielu pasażerów. W związku z tym monopolista, aby chronić swoją pozycję obniżył drastycznie ceny biletów w swojej ofercie i zwiększył liczbę kursów na trasach, gdzie jeździł jego rywal. Przez takie działanie, konkurencja była zmuszona wycofać się z rynku i wtedy Arriva ponownie podniosła swój zakres cen. Sprawa trafiła do UOKiK, który stwierdził, iż praktyki przedsiębiorstwa mają cechy dumpingu i przyniosły szkodę również konsumentom i nałożył na nie karę pieniężną o wartości 75 000 zł.

Działania antydumpingowe

Jakimi narzędziami dysponują organizacje, aby ograniczać nieuczciwe praktyki dumpingowe? Spośród nich możemy wyróżnić:

Wprowadzenie przepisów prawnych ograniczających nielegalne zaniżanie cen np. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1036 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej;
Ograniczenia ilościowe co do sprzedaży towarów w danym okresie;
Umowy handlowe mające regulować relacje pomiędzy podmiotami gospodarczymi;
Wprowadzenie ceł antydumpingowych, aby wyrównywać różnice cenowe;
Zobowiązania cenowe, które wymagają od eksportera przestrzegania cen, stosowanych na rynku w kraju importowanym;
Wprowadzenie Kodeksu Antydumpingowego, który unormował kwestie postępowania antydumpingowego i czynności, które się na niego składają.

Jak możesz walczyć z dumpingiem cenowym?

Badaj konkurencję

Przed podjęciem decyzji odnośnie swojej strategii cenowej, dokładnie przeanalizuj działania swojej konkurencji. W szczególności, jeżeli Twoją odpowiedzią miałaby być obniżka cen własnych produktów, która może źle wpłynąć na przyszłe przychody firmy. Nie zawsze niższe ceny u rywali rynkowych muszą świadczyć o stosowaniu dumpingu cenowego.

Poznaj swojego klienta

Stwórz profil swojego klienta, jego potrzeby, hierarchię wartości oraz zbadaj jego wrażliwość cenową (czyli jego gotowość do zakupu w zależności od ceny produktu). Dzięki temu będziesz mógł/mogła stworzyć dopasowaną do niego ofertę, która w sytuacji działań dumpingowych konkurencji, będzie wciąż dla niego atrakcyjniejsza.

Zabezpiecz się przed ryzykiem

Dotyczy to nie tylko minimalizacji negatywnych skutków dumpingu, ale szeregu innych zdarzeń, które mogą zaszkodzić Twojej firmie. W związku z tym warto, abyś nie tylko na początku, ale również w trakcie prowadzenia działalności przeprowadził/-a analizę konkurencji oraz analizę ryzyka. Ponadto staraj się dbać o zaplecze finansowe firmy, dywersyfikuj swoją ofertę, szukaj nisz w branży i dąż do ciągłego doskonalenia, aby kreować wartość i wysoką jakość na rynku.

Obniżaj ceny selektywnie

Jeśli zdecydujesz się już na obniżenie cen, aby rywalizować z zagraniczną firmą, nie stosuj tego do swojego całego asortymentu. Tak gwałtowna zmiana, mogłaby znacząco pogorszyć przychody i rentowność firmy. Na początku, wybierz jedynie kilka produktów lub kategorię produktu, które przynoszą najwięcej zysku i niewielka obniżka ich cen, nie wprowadzi firmy w kłopoty finansowe.

Stosuj cross selling

Podczas dokonywania zakupu przez klienta, promuj produkty komplementarne (uzupełniające). Np. przy zakupie nowego telefonu, możesz zaoferować dodatkowo słuchawki, ładowarkę, powerbanka itd. Pozwoli Ci to na zwiększenie swoich zysków, a konsument będzie zadowolony, iż mógł zakupić u Ciebie niezbędne akcesoria.

Złóż skargę do Komisji Europejskiej

Jeżeli podejrzewasz firmę o praktyki dumpingowe, możesz zawiadomić o tym odpowiednie organy publiczne. Producenci mogą wnieść skargę do Komisji Europejskiej. Musi ona zawierać dowody świadczące o nielegalnych działaniach konkurencji oraz szkodach, które z nich wynikają. Komisja sprawdza zasadność takiego wniosku i w przypadku pozytywnego rozpatrzenia, w ciągu 45 dni jest wszczynane postępowanie antydumpingowe. Oskarżona firma jest powiadamiana o dochodzeniu i w związku z tym może udzielić poufnej informacji o swojej działalności, aby porównać ją z treścią skargi oraz dostarczonymi dowodami. Komisja może również przeprowadzić wizyty weryfikacyjne w przedsiębiorstwach podejrzanych o łamanie przepisów. Badane jest także, czy działalność zagranicznej firmy powoduje szkody na innych rynkach wśród firm oraz konsumentów. Jeżeli wykryje się zgłoszone nieprawidłowości, na przedsiębiorstwa nakładane są cła antydumpingowe, a ich wykonanie jest nadzorowane przez służby celne w krajach Unii Europejskiej.

Podsumowanie

Stosowanie dumpingu cenowego jest sprzeczne nie tylko z etyką biznesu, ale także prawem. Pomimo tego, nie zniechęca to niektórych przedsiębiorców i decydują się oni sztucznie zaniżać ceny, aby osiągnąć przewagę konkurencyjną. Dlatego warto być świadomym specyfiki tego zjawiska i wiedzieć, jakie działania można podjąć, aby chronić się przed jego negatywnymi skutkami.