Czym jest znak towarowy gwarancyjny?

ZNAK TOWAROWY — czym jest znak towarowy i jak go zastrzec – najważniejsze informacje w formie video:

W poniższym artykule wyjaśnimy czym jest znak towarowy gwarancyjny.

Znak towarowy gwarancyjny a przepisy prawa

Przepis art. 136(2) Prawa własności przemysłowej stanowi, że:

1. Osoba fizyczna lub prawna, w tym instytucje, organy oraz podmioty prawa publicznego, która nie prowadzi działalności gospodarczej obejmującej dostarczanie towarów tego samego rodzaju co towary certyfikowane, może uzyskać prawo ochronne na znak towarowy gwarancyjny. Znak towarowy gwarancyjny przeznaczony jest do odróżniania towarów, które zostały certyfikowane przez uprawnionego do tego znaku, w szczególności w zakresie użytego materiału, sposobu produkcji towarów, ich jakości, precyzji lub innych właściwości, od towarów, które nie są w ten sposób certyfikowane.

2. Znak towarowy gwarancyjny może składać się z elementów mogących służyć w obrocie handlowym do wskazania pochodzenia geograficznego towarów.

3. Przepisu art. 1291 ust. 1 pkt 3 nie stosuje się w zakresie, w jakim stanowi on podstawę do nieudzielenia prawa ochronnego na oznaczenie, które składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania pochodzenia towaru. Taki znak towarowy gwarancyjny nie uprawnia do zakazywania osobie trzeciej używania w obrocie handlowym takich oznaczeń, pod warunkiem że osoba trzecia używa ich zgodnie z uczciwymi praktykami w przemyśle i handlu.

4. Zasady używania znaku towarowego gwarancyjnego określa regulamin używania znaku.

5. Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny nie może odmówić, bez ważnych powodów, prawa używania znaku osobom, które spełniają warunki określone w regulaminie, o którym mowa w ust. 4.

Kto może posługiwać się znakiem towarowym gwarancyjnym?

Znakiem towarowym gwarancyjnym może posługiwać się osoba fizyczna lub prawna, w tym instytucje, organy oraz podmioty prawa publicznego, która nie prowadzi działalności gospodarczej obejmującej dostarczanie towarów tego samego rodzaju co towary certyfikowane. Tym samym uprawnionym jest każdy podmiot prawa cywilnego.

W literaturze przedmiotu wskazuje się, że:

• znak towarowy gwarancyjny umożliwia przedsiębiorcom oznaczanie ich produktów certyfikowanym przez daną organizację symbolem;
• znak gwarancyjny ma gwarantować konsumentów, że oznaczone tym znakiem towary posiadają np. wysoką jakość, bezpieczeństwo używania, czy są ekologiczne;
• znak gwarancyjny odróżnia towary certyfikowane od towarów niecertyfikowanych;
• znakiem gwarancyjnym mogą posługiwać się przedsiębiorcy, jeżeli ich towary lub usługi spełniają kryteria wyszczególnione w regulaminie tego znaku;
• zgłaszający znak towarowy gwarancyjny nie może posługiwać się takim znakiem towarowym;
• znak gwarancyjny jest korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, pełni bowiem głównie funkcję reklamową, gdyż nałożony na towar informuje konsumentów o wspomnianych cechach jakościowych lub innych;
• znak gwarancyjny przyczynia się do podwyższania jakości towarów i upowszechniania dobrych rynkowych praktyk [tak H. Fedorowicz [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. M. Kondrat, Warszawa 2021, art. 136(2)].

Więcej na temat znaków towarowych przeczytasz na oficjalnej stronie Urzędu Patentowego RP.

Pochodzenie geograficzne

Znak towarowy gwarancyjny może składać się z elementów mogących służyć w obrocie handlowym do wskazania pochodzenia geograficznego towarów [por. art. 136(2) ust. 2 Prawa własności przemysłowej].

Istotą w tym zakresie jest, aby pochodzenie geograficzne zgadzało się z rzeczywistym pochodzeniem towarów.

Regulamin

Zasady używania znaku towarowego gwarancyjnego określa regulamin używania znaku [por. art. 136(2) ust. 4 Prawa własności przemysłowej].

Przepis art. 138 ust. 3 i 4 Prawa własności przemysłowej odnosi się do regulaminu używania znaku:

• Do zgłoszenia wspólnego znaku towarowego lub zgłoszenia znaku w celu uzyskania wspólnego prawa ochronnego dołącza się regulamin używania znaku [por. ust. 3];
• Regulamin, o którym mowa w ust. 3, w sposób jasny i precyzyjny określa w szczególności:
• zasady używania znaku, w tym skutki naruszenia postanowień regulaminu;
• osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa w organizacji, o której mowa w art. 136 ust. 1 – w przypadku wspólnego znaku towarowego [por. ust. 4].

Co do samego regulaminu wskazać należy, że regulamin znaku jest wewnętrznym aktem organizacji, który wiąże ją i zrzeszone w niej podmioty. Regulamin znaku ma charakter umowny. Przyjęcie powyższego stanowiska pozwala na stosowanie do regulaminu znaku ogólnych przepisów k.c. dotyczących czynności prawnych oraz umów [por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 września 2017 r., sygn. akt I ACa 611/17].

Tym samym, na podstawie powyższego, należy wskazać, że regulamin winien określać następujące kwestie, tj.:

• sposób i warunki używania znaku;
• osoby upoważnione do używania znaku albo warunki członkostwa w organizacji;
• wspólne właściwości dla produktów, dla których oznaczania znak ten jest przeznaczony;
• zasady kontroli tych właściwości;
• skutki naruszenia postanowień regulaminu.

Zakupiłeś znak towarowy? W tym artykule sprawdzisz, w jaki sposób można to rozliczyć w kosztach.

Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego gwarancyjnego

W myśl przepisu art. 136(3) Prawa własności przemysłowej:

1. Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny, w przypadku gdy nie zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 1362 lub art. 138 ust. 6 i 7, lub w przypadku gdy:

1) regulamin używania znaku jest sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;

2) istnieje ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do charakteru lub znaczenia znaku, w szczególności jeżeli może on być uznany za oznaczenie inne niż znak towarowy gwarancyjny.

2. Jeżeli w wyniku zmiany regulaminu używania znaku nie zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, oraz zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 1362 lub art. 138 ust. 6 i 7, udziela się prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny.

Tym samym, aby nie doszło do powstania przeszkód w rejestracji znaku towarowego gwarancyjnego należy spełnić przesłanki z przepisu art. 136(2) Prawa własności przemysłowej, który dotyczy możliwości zgłoszenia znaku wspólnego przez wymienione w tym przepisie podmioty, czyli osoby fizyczne lub prawne, w tym instytucje, organy oraz podmioty prawa publicznego, które nie prowadzą działalności gospodarczej obejmującej dostarczanie towarów tego samego rodzaju co towary certyfikowane.

Z kolei zgodnie z art. 138 ust. 6 Prawa własności przemysłowej do zgłoszenia gwarancyjnego znaku towarowego dołącza się regulamin używania znaku. Zgodnie z art. 138 ust. 7 Prawa własności przemysłowej regulamin w sposób jasny i precyzyjny określa w szczególności:

• osoby uprawnione do używania znaku;
• właściwości, które mają być certyfikowane znakiem i sposób badania tych właściwości;
• sposób nadzorowania używania znaku;
• zasady używania znaku, w tym skutki naruszenia postanowień regulaminu.

Dodatkowo w literaturze wskazuje się, że Urząd Patentowy odmówi zatem rejestracji gwarancyjnego znaku towarowego, jeżeli:

• stwierdzi, że dokonać chce tego nieuprawniony podmiot, czyli który prowadzi działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu towarów tego samego rodzaju co towary certyfikowane;
• regulamin używania znaku nie zostanie załączony lub nie będzie spełniał warunków formalnych – nie będzie określał osób uprawnionych do używania znaku, właściwości, które mają być certyfikowane znakiem i sposobu badania tych właściwości; sposobu nadzorowania używania znaku, zasad używania znaku, w tym skutków naruszenia postanowień regulaminu;
• regulamin używania znaku będzie sprzeczny z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami;
• zachodzić może ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do charakteru lub znaczenia znaku, w szczególności jeżeli może być uznany za oznaczenie inne niż znak towarowy gwarancyjny [tak H. Fedorowicz [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. M. Kondrat, Warszawa 2021, art. 136(3)]

Czym są unijne znaki certyfikujące?

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej, w artykule 38 stanowi, że:

• Unijny znak certyfikujący to unijny znak towarowy określony jako taki w momencie zgłoszenia i który pozwala odróżnić towary lub usługi, które zostały certyfikowane przez właściciela znaku pod względem materiału, sposobu produkcji towarów lub świadczenia usług, jakości, dokładności lub innych właściwości, z wyjątkiem pochodzenia geograficznego, od towarów i usług, które nie są w ten sposób certyfikowane [ustęp 1];
• Każda osoba fizyczna lub prawna – w tym instytucje, organy oraz podmioty prawa publicznego – może zgłosić unijny znak certyfikujący, pod warunkiem że taka osoba nie prowadzi działalności gospodarczej obejmującej dostarczanie towarów lub usług tego samego rodzaju co towary i usługi certyfikowane [ustęp 2].

Na oficjalnej stronie Urzędu Unii Europejskiej do spraw własności intelektualnej szczegółowo opisano kwestie związane z unijnym znakiem certyfikującym. Wskazano, iż odnosi się do gwarancji szczególnych cech niektórych towarów i usług, a w przy ubieganiu się o unijny znak certyfikujący, należy pamiętać o czterech zasadniczych kwestiach, tj.:

• musi istnieć możliwość przedstawienia unijnego znaku certyfikującego w rejestrze znaków towarowych UE. Ponadto oznaczenie to musi umożliwiać odróżnienie certyfikowanych towarów i usług od innych towarów i usług, które nie są w ten sposób certyfikowane;
• w przypadku zgłaszania unijnego znaku certyfikującego należy to wyraźnie stwierdzić (poprzez wyraźne wskazanie tego rodzaju znaku w zgłoszeniu);
• zgłoszenia unijnego znaku certyfikującego należy dokonać w odniesieniu do towarów i usług, które będą certyfikowane przez właściciela znaku (do pomocy można wykorzystać kreator wykazu towarów i usług);
• należy zawrzeć przepisy dotyczące stosowania zgłaszanego unijnego znaku certyfikującego. Zasadniczym elementem unijnego znaku certyfikującego są przepisy dotyczące stosowania. Należy je złożyć w terminie dwóch miesięcy od zgłoszenia i muszą one zawierać w szczególności:
• oświadczenie zgłaszającego, że nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z dostawą towarów lub świadczeniem usług podlegających certyfikacji;
• cechy towarów lub usług podlegających certyfikacji;
• warunki regulujące stosowanie unijnego znaku certyfikującego;
• środki w zakresie badań i nadzoru, które zgłaszający ma zastosować jako właściciel unijnego znaku certyfikującego.

Podsumowanie

Niewątpliwie znak towarowy gwarancyjny to znak przeznaczony do używania przez przedsiębiorców stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez uprawnioną organizację i podlegających w tym zakresie jej kontroli. Natomiast prawo ochronne na znak towarowy gwarancyjny może zostać udzielone jedynie organizacji posiadającej osobowość prawną, która sama nie będzie znaku używać. Należy zapamiętać, że zasady używania znaku towarowego gwarancyjnego określa regulamin używania znaku, który nie może być sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, albowiem stanowi to bezwzględną przeszkodę rejestracji znaku towarowego gwarancyjnego.