Wynajęcie pracownika - czy istnieje możliwość oddelegowania pracownika?

Wynajęcie pracownika – omówione zagadnienia:

Pokaż więcej ↓

W obrocie gospodarczym, nie tylko w branżach cechujących się sezonowością, ale również w standardowych zakładach pracy, zauważalna jest tendencja do wynajmowania zatrudnionych pracowników innym podmiotom. Może mieć to miejsce w przypadku zaistnienia przejściowych trudności u jednego pracodawcy bądź też zaistnienia deficytu pracowniczego u innego podmiotu, który, korzystając z nadwyżki pracowników „konkurencji”, może wynająć na określony czas jego pracownika.

Czy jest możliwe wynajęcie pracownika?

Przepis art. 174(1) §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, zawiera zasady udzielania urlopu bezpłatnego na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy. Zgodnie ze wskazaną regulacją: „Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami”.

Z powyższego wynika, że pracodawca po uprzednio uzyskanej zgodzie pracownika wyrażonej na piśmie może udzielić mu urlopu bezpłatnego na czas wykonywania przez niego pracy u innego pracodawcy. Udzielenie takiego urlopu musi również zostać poprzedzone uzgodnieniem przez zainteresowanych pracodawców okresu, w którym wynajmowany pracownik będzie zatrudniony u tego drugiego pracodawcy.

WAŻNE – inicjatywa udzielenia urlopu pracownikowi w celu wykonania przez niego pracy u innego podmiotu pochodzi zawsze od samego pracodawcy, pod warunkiem wyrażenia zgody przez samego pracownika.

Dodatkowo podkreśla się, że tego typu urlop znajduje zastosowanie do pracodawców, którzy z powodu wszelkich niezależnych od pracodawcy trudności, np. ekonomicznych, organizacyjnych bądź też technicznych, przejściowo nie są w stanie zapewnić swoim pracownikom możliwości świadczenia na ich rzecz pracy.

Urlop bezpłatny na czas pracy u innego pracodawcy różni się od tradycyjnego urlopu bezpłatnego regulowanego w Kodeksie pracy. Warto wskazać, że w analizowanej regulacji, tj. art. 174(1) Kodeksu pracy, chodzi o sytuację, w której pracodawca „wynajmuje” pracownika innemu pracodawcy, a pracownik nie jest na urlopie w klasycznym sensie, lecz zostaje czasowo skierowany do pracy u innego pracodawcy. To nie jest klasyczny urlop bezpłatny, ponieważ pracownik nadal pozostaje w stosunku pracy z pierwotnym pracodawcą, ale wykonuje pracę na rzecz innego podmiotu.

Jeśli chodzi o różnice w formach urlopu bezpłatnego, to trzeba wskazać, iż:

Urlop bezpłatny w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy na wniosek pracownika (art. 174 Kodeksu pracy) wiąże się z dobrowolnością wyboru przez pracownika, natomiast wynajem pracownika jest inicjowany przez pracodawcę.
Urlop bezpłatny (standardowy) zwykle jest stosowany w przypadku, gdy pracownik chce chwilowo zrezygnować z pracy na rzecz innych obowiązków, podczas gdy w przypadku wynajmu pracownik nadal pozostaje zatrudniony przez swojego pierwotnego pracodawcę, ale wykonuje pracę u innego podmiotu.

Procedura wynajęcia pracownika

Urlop bezpłatny w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy składa się z następujących dwustronnych czynności prawnych:

porozumienia zawartego pomiędzy dwoma pracodawcami – przekazującym i przyjmującym pracownika (takie porozumienie powinno określać wzajemne zobowiązania pracodawców oraz czas, na który następuje wynajęcie pracownika);
indywidualnego porozumienia zawartego pomiędzy pracownikiem i pracodawcą przekazującym pracownika (indywidualne porozumienie powinno zawierać datę rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, czas, na jaki jest on udzielany, a także określać podmiot pracodawcy przyjmującego, na rzecz którego praca ma być świadczona);
umowy o pracę zawartej pomiędzy pracownikiem i pracodawcą przyjmującym pracownika (jest to przeważnie umowa o pracę na czas określony odpowiadająca okresowi, na który urlop ten został udzielony).

Dodatkowo w zakresie zawartej umowy o pracę warunki zatrudnienia pracownika u nowego pracodawcy nie muszą odpowiadać tym, które stanowią treść zawieszonego w danym czasie stosunku pracy u pracodawcy macierzystego. Zakres nowej umowy może być dla pracownika mniej korzystny, jednak nie może obniżać standardów uprawnień pracownika.

WAŻNE – wynajem pracownika musi być odpowiednio udokumentowany i zawierać szczegóły dotyczące okresu wynajmu, obowiązków pracownika, a także obowiązków pracodawcy wynajmującego.

Warto wiedzieć, że urlop bezpłatny udzielony w trybie przepisu art. 174(1) § 1 Kodeksu pracy może ulec również skróceniu bądź przedłużeniu w przypadku nastąpienia jakiejkolwiek zmiany okoliczności w zakresie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy, jednakże wymaga to uprzedniego porozumienia obu pracodawców oraz pisemnej zgody pracownika.

Poniższa tabela szczegółowo przedstawia procedurę wynajmu pracownika innemu pracodawcy:

ETAP PROCEDURY	OPIS
INICJATYWA PRACODAWCY	Pracodawca decyduje o skierowaniu pracownika do pracy u innego podmiotu (może to wynikać z nadwyżki pracowników lub przejściowych trudności w realizacji obowiązków, kiedy inny pracodawca potrzebuje dodatkowej siły roboczej na określony czas). Pracodawca wybiera odpowiedniego pracownika do oddelegowania.
ZGODA PRACOWNIKA	Choć inicjatywa pochodzi od pracodawcy, to pracownik musi wyrazić zgodę na taką formę zatrudnienia. Pracownik nie może zostać zmuszony do pracy u innego podmiotu. Zmiana miejsca pracy nie może pogarszać warunków zatrudnienia, bowiem pracownik musi być świadomy swoich praw (wynagrodzenie, czas trwania delegowania, zakres obowiązków).
OKRES DELEGOWANIA	Oddelegowanie jest zazwyczaj czasowe i trwa do momentu, w którym pracownik zakończy pracę u innego pracodawcy i powróci do pierwotnego miejsca pracy.
FORMA ZGODY	Zgoda pracownika musi być wyrażona na piśmie, aby uniknąć późniejszych nieporozumień (może to być część umowy, która szczegółowo określa warunki delegowania). Zgoda musi być dobrowolna i świadoma, a pracownik nie był pod presją przy jej wyrażaniu.
WARUNKI PRACY I WYNAGRODZENIE	Pracownik zachowuje swoje prawa wynikające z umowy o pracę, niezależnie od tego, gdzie wykonuje swoje obowiązki. Jego wynagrodzenie, czas pracy, urlopy i inne benefity pozostają takie same, jakby pracował u pierwotnego pracodawcy.

Obowiązki pracodawców i pracownika w przypadku wynajęcia pracownika

W czasie urlopu bezpłatnego pracodawca zakładu macierzystego nie wypłaca wynagrodzenia i nie odprowadza składek ZUS. Z kolei pracodawca przejmujący na określony okres pracownika faktycznie wykonuje dotychczasowe obowiązki pracodawcy leasingodawcy. Jeśli chodzi zaś o pracownika, to ma on obowiązek stosowania się do poleceń i organizacji pracy obowiązującej u pracodawcy, do którego został oddelegowany.

Urlop wypoczynkowy a wynajęcie pracownika

Zgodnie z § 2 analizowanego przepisu: „Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w § 1, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy”.

Powyższa regulacja nie określa odrębnie sposobu realizowania urlopu wypoczynkowego wynajmowanego pracownika. Urlop wypoczynkowy udzielany jest przez nowego pracodawcę, wobec czego nowy stosunek pracy należy traktować dla potrzeb urlopu wypoczynkowego jak dodatkowe zatrudnienie. Natomiast po powrocie do pracy do macierzystego pracodawcy urlop wypoczynkowy za ten rok kalendarzowy rozliczony powinien być zgodnie z dyspozycją art. 155(2) Kodeksu pracy.

WAŻNE – w przeciwieństwie do urlopu udzielanego na zasadach ogólnych urlop pracownika na okres jego wynajęcia wlicza się pracownikowi u dotychczasowego pracodawcy do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Agencja pośrednictwa pracy

Od praktyk w zakresie udzielania pracownikom urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy należy odróżnić wynajmowanie pracowników przez agencje pracy tymczasowej. Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych zostały uregulowane w ustawie z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat agencji zatrudnienia, tego czym jest i jak funkcjonuje, to przeczytaj ten artykuł.

Podsumowanie

Niewątpliwie uregulowany w przepisie art. 174(1) § 1 Kodeksu pracy urlop bezpłatny udzielany w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy jest szczególnym rodzajem urlopu bezpłatnego. Urlop ten nie jest udzielany na wniosek pracownika, ponieważ jego inicjatorem jest wyłącznie pracodawca. Niemniej jednak warunkiem jego udzielenia jest zgoda pracownika wyrażona w formie pisemnej, które obejmuje zarówno udzielenie urlopu jak i zatrudnienie go w tym czasie u innego pracodawcy.

Źródła:

A. Sobczyk (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2020.
A. Kamińska, Wynajęcie pracowników zatrudnionych u jednego pracodawcy na rzecz innego podmiotu, ABC.