Wynajęcie pracownika – czy prawo przewiduje możliwość oddelegowania pracownika do innego pracodawcy?

Może mieć to miejsce, w przypadku zaistnienia przejściowych trudności u jednego pracodawcy bądź też zaistnienia deficytu pracowniczego u innego podmiotu, który korzystając z nadwyżki pracowników „konkurencji” może wynająć na określony czas jego pracownika.

Omawiana instytucja uregulowana została w przepisie art. 174(1) §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, który wprowadza użyteczną możliwość wynajmowania pracowników innemu zainteresowanemu pracodawcy.

Wynajęcie pracownika a przepisy prawa pracy

Przepis art. 174(1) §1 Kodeksu pracy zawiera zasady udzielania urlopu bezpłatnego na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy. Zgodnie ze wskazaną regulacją Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.

Z powyższego wynika, że pracodawca po uprzednio uzyskanej zgodzie pracownika wyrażonej na piśmie, może udzielić mu urlopu bezpłatnego na czas wykonywania przez niego pracy u innego pracodawcy. Udzielenie takiego urlopu musi również zostać poprzedzone uzgodnieniem przez zainteresowanych pracodawców okresu, w którym wynajmowany pracownik będzie zatrudniony u tego drugiego pracodawcy.

WAŻNE

Inicjatywa udzielenia urlopu pracownikowi w celu wykonania przez niego pracy u innego podmiotu pochodzi zawsze od samego pracodawcy, lecz pod warunkiem wyrażenia zgody przez samego pracownika.

Dodatkowo podkreśla się, że tego typu urlop znajduje zastosowanie do pracodawców, którzy z powodu wszelkich niezależnych od pracodawcy trudności, np. ekonomicznych, organizacyjnych bądź też technicznych przejściowo nie są w stanie zapewnić swoim pracownikom możliwości świadczenia na ich rzecz pracy.

Urlop bezpłatny regulowany w analizowanej regulacji różni się od standardowego urlopu bezpłatnego trybem jego udzielania oraz uprawnieniami przysługującymi pracownikowi korzystającemu z takiego urlopu. Co więcej należy go odróżnić od pokrewnych regulacji znajdujących się w prawie pracy, a mianowicie:

• urlopu bezpłatnego udzielanego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy na wniosek pracownika (por. art. 174 Kodeksu pracy);
• zmiany pracodawcy wskutek przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę;
• zatrudniania pracowników tymczasowych.

Procedura wynajęcia pracownika

Urlop bezpłatny w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy składa się z następujących dwustronnych czynności prawnych, tj.:

• porozumienia zawartego pomiędzy dwoma pracodawcami – przekazującym i przyjmującym pracownika (takie porozumienie powinno określać wzajemne zobowiązania pracodawców oraz czas, na który następuje wynajęcie pracownika);
• indywidualnego porozumienia zawartego pomiędzy pracownikiem i pracodawcą przekazującym pracownika (indywidualne porozumienie powinno zawierać datę rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, czas, na jaki jest on udzielany, a także określać podmiot pracodawcy przyjmującego, na rzecz którego praca ma być świadczona);
• umowy o pracę zawartej pomiędzy pracownikiem i pracodawcą przyjmującym pracownika (jest to przeważnie umowa o pracę na czas określony odpowiadająca okresowi, na który urlop ten został udzielony).

Dodatkowo w zakresie zawartej umowy o pracę warunki zatrudnienia pracownika u nowego pracodawcy nie muszą odpowiadać tym, które stanowią treść zawieszonego w danym czasie stosunku pracy u pracodawcy macierzystego. Zakres nowej umowy może być dla pracownika mniej korzystny, jednak nie może obniżać standardów uprawnień pracownika.

Warto wiedzieć, że urlop bezpłatny udzielony w trybie przepisu art. 174(1) §1 Kodeksu pracy może ulec również skróceniu bądź przedłużeniu, w przypadku nastąpienia jakiejkolwiek zmiany okoliczności w zakresie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy, jednakże wymaga to uprzedniego porozumienia obu pracodawców oraz pisemnej zgody pracownika.

Obowiązki pracodawców i pracownika

W czasie urlopu bezpłatnego, pracodawca zakładu macierzystego nie wypłaca wynagrodzenia i nie odprowadza składek ZUS. Z kolei pracodawca przejmujący na określony okres pracownika faktycznie wykonuje dotychczasowe obowiązki pracodawcy leasingodawcy. Jeśli chodzi zaś o pracownika, to ma on obowiązek stosowania się do poleceń i organizacji pracy obowiązującej u pracodawcy, do którego został oddelegowany.

A co z urlopem wypoczynkowym?

Zgodnie z § 2 analizowanego przepisu Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w § 1, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Powyższa regulacja nie określa odrębnie sposobu realizowania urlopu wypoczynkowego wynajmowanego pracownika. Urlop wypoczynkowy udzielany jest przez nowego pracodawcę, wobec czego nowy stosunek pracy należy traktować dla potrzeb urlopu wypoczynkowego jak dodatkowe zatrudnienie. Natomiast po powrocie do pracy do macierzystego pracodawcy urlop wypoczynkowy za ten rok kalendarzowy rozliczony powinien być zgodnie z dyspozycją art. 155(2) Kodeksu pracy.

WAŻNE

W przeciwieństwie do urlopu udzielanego na zasadach ogólnych urlop pracownika na okres jego wynajęcia wlicza się pracownikowi u dotychczasowego pracodawcy do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Agencja pośrednictwa pracy

Od praktyk w zakresie udzielania pracownikom urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy należy odróżnić wynajmowanie pracowników przez agencje pracy tymczasowej. Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych zostały uregulowane w ustawie z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

Podsumowanie

Niewątpliwie uregulowany w przepisie art. 174(1) § 1 Kodeksu pracy urlop bezpłatny udzielany w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy jest szczególnym rodzajem urlopu bezpłatnego. Urlop ten nie jest on udzielany na wniosek pracownika, ponieważ jego inicjatorem jest wyłącznie pracodawca. Niemniej jednak warunkiem jego udzielenia jest zgoda pracownika wyrażona w formie pisemnej, które obejmuje zarówno udzielenie urlopu jak i zatrudnienie go w tym czasie u innego pracodawcy.

Źródła:

1. A. Sobczyk (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2020.
2. A. Kamińska, Wynajęcie pracowników zatrudnionych u jednego pracodawcy na rzecz innego podmiotu, ABC.