Design thinking krok po kroku – generowanie pomysłów

Z pomocą przychodzi tutaj etap generowania pomysłów, w procesie myślenia projektowego. Jest to nie tylko najbardziej wyczekiwana przez badaczy faza, ale także ta najbardziej kreatywna, która może posłużyć nie tylko w życiu zawodowym, ale i codziennym.

Etap generowania pomysłów

W poprzednich artykułach zostały omówione już etapy empatyzacji oraz definiowania problemu. Kiedy problem został już odpowiednio zdefiniowany, przyszedł czas na najbardziej kreatywną część całego procesu, czyli generowanie pomysłów. Należy wziąć pod uwagę, że jest to etap równie czasochłonny jak poprzednie etapy, jednak daje on możliwość badaczom na podzielenie się swoimi pomysłami. Mimo iż jest to bardzo dynamiczna i szybko zmieniająca się część projektu warto ustalić jej hierarchię, która usprawni pracę w zespole.

Warto zapoznać się z zasadami, jakie powinny panować podczas tej fazy:

• Podczas generowania pomysłów liczy się ilość, a nie jakość.

• Warto umieścić pytanie projektowe na środku – tak aby każdy z badaczy pamiętał na czym powinien się skupić.

• Członkowie zespołu nie powinni przywiązywać się do swoich pomysłów.

• Przeczytany pomysł staje się własnością grupy – w końcu zespół pracuje razem.

• Każdy pomysł jest na tyle dobry by go zapisać i przedstawić innym.

• Warto bazować na pomysłach kolegów, rozwijać je i tworzyć nowe.

• Każdy członek zespołu jest równie ważny – tym samym każdy pomysł jest równie cenny.

• Nie należy skupiać się jedynie na rozwiązaniu idealnym.

• Pomysły mogą być odważne i irracjonalne.

Należy bawić się tym etapem, pobudzić kreatywność i wszelkie fantazje. Wszelkie rozpraszacze powinny być usunięte, dzięki temu zespół badaczy jest w stanie skupić się na problemie bez zbędnych przeszkód.

Narzędzia wykorzystywane podczas generowania pomysłów

Tyle ile pomysłów, tyle kreatywnych narzędzi. Najbardziej popularnym narzędziem jest ,,burza mózgów”, natomiast istnieje wiele jej odłamów. Najpopularniejszym z nich jest tzw.

• Silent brainstorm – czyli proces, w którym każdy z badaczy indywidualnie generuje pomysły tak, następnie przedstawić je pozostałym. Wymaga ona pilnowania określonego czasu, w którym należy wygenerować jak najwięcej różnorodnych pomysłów. Podczas wyboru burzy mózgów, należy wziąć pod uwagę kilka czynników, takich jak ilość osób w zespole, czy występują w nim osoby dominujące lub miejsce, w którym wykonywane jest badanie.
• SCAMPER– to metoda polegająca na ulepszaniu istniejących już rozwiązań. Nazwa techniki jest akronimem odnoszącym się do poszczególnych technik (S-substitute, C-combine, A-adapt, M- modify, P – put to other uses, E – eliminate, R – reverse) Każdej z wymienionych deinficji służą poszczególne pytania, które umożliwiają wgłębienie się w istotę problemu oraz modyfikowanie obecnych rozwiązań.
• Bionika – idea bazująca na generowaniu pomysłu w oparciu o zjawiska przyrodnicze. Źródłem inspiracji jest wykorzystywanie w technice, architekturze, transporcie itp. bioniki podczas tworzenia nowych koncepcji i pomysłów. Najbardziej znanym przykładem jest Velcro – zapięcie na rzep opatentowane przez George de Mestrala, który zaczerpnął inspiracji podczas spaceru, kiedy na jego ubraniu przyczepiły się tzw. „rzepy” (owocostan łopianu).
• Brainwriting 635 – jest to alternatywa dla burzy mózgów. W badaniu grupa dzielona jest po 6 osób w zespole, każda z osób ma 5 minut na zapisanie 3 pomysłów, które są odpowiedzią na dane zagadnienie. Po upływie czasu, uczestnik przekazuje swoją kartkę kolejnej osobie, która następnie wpisuje swoje 3 pomysły bazując na poprzednich odpowiedziach. Mogą to być zupełnie nowe rozwiązania lub możliwe ulepszenia dla poprzedniego pomysłu. Jest to metoda błyskawiczna, ponieważ powinna zająć około 30 minut, a w tym czasie generowanych jest ponad 100 pomysłów.
• Koncepcja systemu idealnego – jest to metoda G. Naglera, w której na samym początku tworzy się idealną koncepcje, a następnie stopniowo przeciera się system, który docelowo będzie spełniał warunki ideału w pewnym ograniczeniu. Funkcja systemu jest w tym przypadku celem i cały system powinien dążyć do osiągnięcia tej funkcji.

Narzędzia generowania pomysłów dopasowujemy w zależności od danego problemu. Warto więc wgłębić się w cel generowanego pomysłu, a następnie czerpać inspirację z dostępnych metod badawczych.

Kategoryzacja idei w etapie generowania pomysłów

Kiedy wszystkie pomysły zostały już uporządkowane w jednym miejscu nadszedł czas na ich kategoryzowanie. Najlepiej będzie, jeżeli zostaną one podzielone na cztery kategorie:

• Pomysły do wyrzucenia – są to te, które znacząco odbiegły od istoty problemu lub zostały już wypróbowane lecz nie przyniosły zadowalających efektów.
• Inspirujące, ale szalone – pomysły, które w pierwszej chwili wydają się być niemożliwymi do zrealizowania, natomiast posiadają w sobie drzemiący potencjał, który kiedyś może zostać wykorzystany do wcielenia ich w życie.
• Szybkie strzały – to idee, które nieznacząco różnią się od istniejących, jednak posiadają w sobie modyfikacje, która może zostać wykorzystana w codziennym życiu jako innowacja.
• Pomysły z potencjałem – na nich powinno zależeć zespołowi badawczemu najbardziej. To one przy wykorzystaniu istniejącej technologii i wiedzy, pozwalają badaczom na stworzenie docelowych produktów dopasowanych do potrzeb odbiorców.

Podczas wyboru pomysłów, badacze powinni w największym stopniu skupić się na pomysłach z potencjałem oraz tych inspirujących, ale szalonych. To właśnie z nich wyciągane są najciekawsze i najbardziej wartościowe idee, nad którymi w dalszych etapach będzie rozwijała się dalsza część procesu myślowego. W doborze odpowiednich pomysłów może pomóc matryca decyzyjna. W niej należy uszeregować pomysły względem istotności dla użytkownika oraz łatwości wdrożenia, co pozwala na obiektywne podjęcie decyzji, które z innowacji zostaną wykorzystane dla obu stron.