Więcej na ten temat przeczytaj w poniższym artykule.
Pierwszą z możliwości, którą można wykorzystać w sporze z pracodawcą, jest wystąpienie z roszczeniem o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie. Tym samym pracownik, z którym rozwiązano umowę, w taki sposób może skierować do sądu pracy powództwo o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.
Sąd pracy może, ale nie musi nie uwzględnić powództwa pracownika o uznaniu wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe.
W kontekście braku możliwości lub celowości należy odnieść się do orzecznictwa i poglądów doktryny, przykładowo:
W przypadku gdy przed wydaniem orzeczenia upłynął termin, do którego umowa o pracę zawarta na czas określony miała trwać, lub jeżeli przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.
WAŻNE – decyzja o wyborze rodzaju roszczenia, czy to o przywrócenie do pracy, czy wypłacie odszkodowania należy do pracownika.
Należy zapamiętać, że:
Dodatkowo pracownik, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, ma prawo do otrzymania od pracodawcy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc.
Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem w wieku przedemerytalnym albo z pracownicą w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego lub od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części do dnia zakończenia tego urlopu, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy.
Jednakże należy pamiętać, iż pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.
Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
WAŻNE – pracownikowi, któremu przyznano odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, odpowiadający okresowi, za który przyznano odszkodowanie.
W razie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas określony z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. W takim przypadku odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Jeżeli pracodawca rozwiązał umowę o pracę w okresie wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia.
Zastanawiasz czy można cofnąć wypowiedzenie umowy o pracę? Jeśli tak, to zapoznaj się z tym artykułem.
Z kolei zgodnie z przepisem art. 61(1) Kodeksu pracy:
W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
Tym samym pracodawca ma prawo do roszczenia o odszkodowanie, jeżeli doszło do nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę przez pracownika. Przede wszystkim takie rozwiązanie umowy o pracę musi być nieuzasadnione, a więc złożone, mimo że pracodawca nie dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Zgodnie z przepisem art. 55 § 1(1) Kodeksu pracy:
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Zatem jeśli pracownik zechce rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, powołując się na dokonanie ciężkich naruszeń przez pracodawcę, to musi wykazać, iż rzeczywiście do takich to naruszeń doszło, albowiem w odmiennym przypadku pracodawca może zażądać wypłaty na jego rzecz odszkodowania. O zasadności rozwiązania umowy o pracę przez pracownika w trybie przepisu art. 55 § 1(1) Kodeksu pracy muszę zadecydować zaistniałe okoliczności faktyczne oraz ich kwalifikacja jako ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Jeśli takie rozwiązanie umowy o pracę okazałoby się niezasadne, to pracodawcy przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. A jeśli dojdzie do rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
W orzecznictwie wskazuje się, że:
Niewątpliwie rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia jest niezgodne z przepisami prawa pracy, gdy nastąpiło ono przede wszystkim bez przewidzianej prawem przyczyny czy też bez spełnienia wymagań dotyczących formy rozwiązania umowy o pracę. Jednakże z takimi bezprawnymi działaniami można skutecznie walczyć na drodze postępowania sądowego, występując z konkretnymi roszczeniami w postaci, chociażby, żądania wypłaty stosownego odszkodowania.
A jeśli zastanawiasz się, czy w czasie okresu wypowiedzenia możesz skorzystać z urlopu wypoczynkowego, to zapoznaj się z tym artykułem.
Zastanawiasz się jak dokonać korekty sprzedaży po powrocie do zwolnienia z VAT? W dzisiejszym artykule…
Zastanawiasz się, czy można podzielić spółkę z o.o. i jak przebiega proces podziału? Jeśli tak,…
W świecie sztucznej inteligencji linie między fikcją a rzeczywistością czasem się rozmywają. Podczas gdy innowacyjne…
Sprawcy przestępstw lub wykroczeń skarbowych mają szansę na uniknięcie kary jeśli po popełnieniu czynu zabronionego…
Spółka z o.o. a długi wspólnika – z takim zagadnieniem mogą się niekiedy spotkać wspólnicy…
Zastanawiasz się jak rozliczyć koszty przy wykupie z leasingu z końcem roku? W dzisiejszym artykule…