Opieka naprzemienna nad dzieckiem a rozliczenie z dzieckiem

Rozliczanie dochodów rocznych z dzieckiem jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które osiągają wysokie przychody opodatkowane według skali podatkowej. Nie każdy rodzic może skorzystać z takiego preferencyjnego rozliczania. W dzisiejszej publikacji będziemy szukali odpowiedzi na pytanie, czy opieka naprzemienna pozwala na wspólne rozliczenie z dzieckiem.

Kto może złożyć wspólne zeznanie roczne z dzieckiem?

Szczegółowe regulacje na ten temat znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co do zasady wspólne zeznanie roczne mogą złożyć osoby samotnie wychowujące dziecko, jeżeli są:

• opiekunem prawnym,
• rodzicem biologicznym lub przysposobionym.

Niezbędny jest jeszcze status: panny, kawalera, wdowy, wdowca, rozwódki, rozwodnika, osoby pozostającej w separacji.

Pozostałe szczegółowe informacje na temat warunków wspólnego rozliczenia z dzieckiem można przeczytać w przepisach. Nas będzie interesowała sytuacja, w której rodzice wychowują dziecko naprzemiennie, ponieważ obydwoje sprawują opiekę nad dzieckiem. Rodzi się pytanie, czy każdy z nich może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem.

Opieka naprzemienna a wspólne rozliczenie w zeznaniu rocznym

Przy wspólnym rozliczeniu z dzieckiem podatek oblicza się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów. W przypadku osób, których dochody są opodatkowane również w drugim progu podatkowym, według stawki 32%, wystąpi niewątpliwie dużo niższy podatek do zapłaty.

Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych stoją jednak na stanowisku, że w przypadku naprzemiennego wychowywania dziecka nie ma możliwości złożenia wspólnego rozliczenia rocznego z dzieckiem. Osoby zainteresowane nie zgadzają się z taką opinią i składają odwołania do sądu.

Stanowisko sądów w sprawie opieki naprzemiennej

W jednym z ostatnich wyroków sygn. akt I SA/Sz 869/20 z dnia 04.02.2021 r. Sąd WSA w Szczecinie przyznał rację wnioskodawczyni, że przysługuje jej prawo do wspólnego rozliczenia z dzieckiem, pomimo że opieka jest sprawowana wspólnie z byłym małżonkiem. W uzasadnieniu Sąd podkreślił, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego, między innymi do tego, czy osoba ta w roku podatkowym samotnie wychowywała małoletnie dzieci. Przy czym ustawodawca nie uzależnił tego prawa od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające, aby taki stan zaistniał w ciągu roku.

Ponadto zdaniem Sądu, skoro ustawodawca w ustawie o PIT nie zastrzegł wprost, że z ustanowionej tym przepisem ulgi podatkowej może korzystać tylko jeden z rodziców dziecka, to nieuprawniona jest taka interpretacja tego przepisu, która wyklucza jednego z rodziców wychowującego dziecko bez udziału drugiego rodzica, czyli samotnie.

Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był w tym czasie wyeliminowany z opieki i wychowania dzieci, taki bowiem warunek przeczyłby polityce prorodzinnej Państwa. W tym miejscu Sąd przywołał również wyrok NSA z dnia 20 maja 2020 sygn. akt II FSK 383/20r., z którego wynika m.in., że określone w przepisie kryterium samotnego wychowywania dzieci jest spełnione również wtedy, gdy dany rodzic wychowuje dzieci naprzemiennie z drugim rodzicem. Odnosząc się do wyroku NSA można uznać, że w takim przypadku wspólnego rozliczenia z dzieckiem może dokonać obydwoje rodziców.

Niestety dla rodziców fiskus w wydawanych interpretacjach podatkowych nie jest przychylny takiemu podejściu. Dopiero skargi składane do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a niekiedy dopiero do NSA przyznają rodzicom prawo do preferencyjnego rozliczania, jako rodzić samotnie wychowujący dziecko/dzieci.