5 sprawdzonych modeli biznesowych dla startupów

Przez modele biznesu należy rozumieć sposób, w jaki dana organizacja (np. przedsiębiorstwo) wytwarza, dostarcza oraz monetyzuje określoną wartość.

W każdym przypadku tak rozumiany model biznesu musi być dopasowany do charakterystyki przedmiotu działalności organizacji. Inny model biznesu przyjmie ta działająca w sektorze e-commerce, inny ta działająca stacjonarnie; inaczej funkcjonować będzie ta dostarczająca fizyczny produkt, inaczej zaś ta oferująca produkty cyfrowe.

Nie bez znaczenia dla doboru modelu biznesu pozostaje również stadium rozwoju, w jakim znajduje się dane przedsiębiorstwo.

Platforma 

Platformy stanowią współcześnie szczególnie atrakcyjny model biznesu – zarówno biorąc pod uwagę potrzeby klienta, jak i dostępne narzędzia.

Ten pierwszy docenia możliwość podejmowania decyzji w oparciu o zagregowane w jednym miejscu dane, dzięki czemu wzrasta jego świadomość i trafność wyborów, oszczędzane są czas i pieniądze. Z perspektywy zaś młodego przedsiębiorstwa platforma, o ile jest odpowiednio targetowana, będzie generowała ruch – zainteresowanie nią rośnie bowiem wraz z zainteresowaniem określonego rodzaju transakcjami, w których ta pośredniczy.

Może ona również korzystać z systemu opartego o abonament, dzięki czemu będzie minimalizować koszty i czas potrzebny do wdrożenia; wszelkie zaś problemy techniczne rozwiązywać będzie dostawca oprogramowania.

Wśród popularnych marek, wykorzystujących ten model biznesu znajdują się m.in. Amazon, eBay, Allegro, Airbnb oraz Vinted. 

Freemium

Model freemium sprowadza się do równoległego zaproponowania klientom produktów w dwóch wariantach: podstawowym i zaawansowanym, przy czym ten pierwszy jest dostępny za darmo i nie posiada pewnych funkcjonalności, dostępnych z poziomu wersji premium. Jest to model pozwalający na zainteresowanie produktem publiczności w drodze bezpośredniego zaproponowania jej korzystania z produktu w ograniczonym zakresie. 

Bardzo ważne w tym przypadku jest umiejętne balansowanie między dwoma wariantami produktu – ten podstawowy, mimo ograniczonej użyteczności, musi być pozytywny w odbiorze na tyle, aby zachęcić do wypróbowania jego rozbudowanej wersji; nie jednak do tego stopnia, aby przejście na wersję płatną wydawało się zbędne.

Z tego modelu biznesu korzystają m.in. Spotify i YouTube. 

Subskrypcja

To model biznesowy wykorzystywany zarówno przez podmioty oferujące produkty cyfrowe, jak też te fizyczne. Pozwala on na zbudowanie bazy klientów, zapewniających regularny, okresowy przychód.

O atrakcyjności tego modelu stanowi wygoda, jaką oferuje się konsumentom (np. świeża żywność dostarczana regularnie do domu), niższa cena (np. cena samochodu udostępnianego w ramach modelu subskrypcyjnego vs. cena zakupu własnego samochodu) czy dostęp do najnowszych treści (np. w przypadku platform oferujących dostęp do produkcji filmowych i seriali).

W oparciu o ten model biznesowy funkcjonuje np. Spotify, BookBeat i Netflix. 

DIY

Ciekawym modelem biznesowym dla start-upów może być również DIY (z ang. do it yourself), oznaczający „zrób to sam”. Warto na niego zwrócić uwagę w kontekście rosnącego zainteresowania personalizowanymi towarami i usługami w ramach tzw. gospodarki doznań / doświadczeń.

Klient, posiadając wpływ na końcowy kształt produktu, wykazuje bowiem zdecydowanie podwyższony poziom zadowolenia z niego. Personalizowane produkty nie tylko cieszą się dużym zainteresowaniem, ale też ograniczają koszty produkcyjne i kształtują się w oczach odbiorcy jako bardziej wartościowe, a co za tym idzie – droższe, kiedy mowa o kategoriach cenowych.

Przykładem zastosowania tego modelu biznesowego jest np. marka biżuteryjna Lilou, oferująca klientom opcję personalizowanego graweru, czy Obag, który pozwala dostosować materiał, kształt i wykończenie torebek.

Na żądanie

Start-upy wykorzystujące ten model biznesowy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom współczesnych klientów, dla których ważne są dostępność produktu, możliwość czynienia z niego użytku tak szybko, jak to możliwe oraz brak długoterminowych zobowiązań.

W związku z tym to kanały komunikacji i dystrybucji stanowią centrum zainteresowania przedsiębiorców decydujących się na jego wdrożenie. Źle zaprojektowany w tym zakresie user’s experience przekreśla bowiem szansę powodzenia biznesowego.

Wśród marek zorientowanych wokół tego właśnie modelu biznesowego znajdują się m.in. Uber, Glovo czy Pyszne.pl.