Program “Laptop dla ucznia” – czy rodzice nie zapłacą podatku od sprzętu, który otrzymało dziecko?

Laptop dla nauczyciela i laptop dla ucznia — co to za programy

Laptop dla nauczyciela, to program, który polegał na sfinansowaniu zakupu laptopa dla nauczyciela przez państwo w roku 2023.

Laptop dla ucznia to podobna inicjatywa rządowa, dzięki której niektórzy uczniowie dostawali swojego laptopa. Przy czym właścicielem tego otrzymanego nieodpłatnie sprzętu stawał się rodzic, jeśli nie podpisywał umowy użyczenia ze szkołą.

A zatem niektórzy rodzice i nauczyciele spełniający odpowiednie warunki mogli dostać bezpłatnie laptopa dla dziecka lub specjalny bon na zakup laptopa. Oznaczało to, że niektórzy otrzymali laptop za darmo lub pewna część kwoty na zakup laptopa została im dofinansowana

O laptopie dla nauczyciela z punktu widzenia sprzedawcy elektroniki pisaliśmy tutaj: Sprzedajesz laptopy? Zrealizuj bon na laptop dla nauczyciela

Laptop dla ucznia zwolniony z podatku od spadków i darowizn

Ustawa o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli (dalej: ustawa o wsparciu), czyli ta wprowadzająca dofinansowanie laptopu dla nauczycieli oraz rodziców niektórych uczniów, dokonała także zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, wyłączając otrzymane laptopy spod podatku od darowizn.

… ale nie wyłączony z opodatkowania w zeznaniu rocznym PIT

Wyłączenie spod opodatkowania nabycia własności rzeczy wymienionych w art. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn oznacza, że dany przychód (np. otrzymaną darmowo rzecz) należy rozpatrywać w kontekście opodatkowania PIT.

W konsekwencji nabycie na podstawie ustawy o wsparciu laptopów i bonów na zakup laptopów, na skutek wykluczenia spod opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, wchodzi w zakres ustawy o PIT.

Wartość świadczenia w postaci otrzymanego na własność laptopa, jak i bonu na zakup laptopa jest przychodem w rozumieniu ustawy o PIT (art. 11 ust. 1) przyporządkowanym do tzw. innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9).

Dodatkowo, w ustawie o PIT nie znajdziemy przepisu, który zwalnia z podatku otrzymane laptopy przez nauczycieli i rodziców (uczniów). A brak takiego wskazania oznacza, że wartość świadczenia w postaci laptopa/bonu na zakup laptopa, podlega opodatkowaniu podatkiem PIT, na ogólnych zasadach, według skali podatkowej.

Zatem w obecnym stanie prawnym osoba, która na podstawie ustawy o wsparciu otrzymała na własność w 2023 r. laptopa albo bon na zakup laptopa, uzyskuje podatkowy przychód w rozumieniu ustawy PIT — a wartość tego świadczenia podlega obowiązkowi wykazania (wraz z pozostałymi przychodami) w rocznym zeznaniu podatkowym składanym za 2023 rok.

Rozwiązaniem Rozporządzenie w sprawie braku podatku od laptopa

Aby otrzymanego darmowo laptopa nie trzeba było wykazywać w rozliczeniu rocznym jako przychód z innych źródeł, Ministerstwo Finansów przygotowało projekt Rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych przychodów uzyskanych przez osoby fizyczne z tytułu otrzymania komputerów przenośnych typu laptop albo bonów na ich zakup.

Treść Rozporządzenia składa się jedynie z trzech paragrafów:

§1 Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych z tytułu otrzymanych na własność przez osoby fizyczne świadczeń w postaci komputerów przenośnych typu laptop, zwanych dalej „laptopami”, oraz bonów na zakup laptopów lub laptopów przeglądarkowych w ramach wsparcia, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli (Dz. U. poz. 1369)

§ 2 Zaniechanie, o którym mowa w § 1, ma zastosowanie do przychodów uzyskanych od dnia 2 sierpnia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.

§ 3 Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Powyższe przepisy wskazują jednoznacznie, że nauczyciele oraz uczniowie (rodzice), którzy otrzymali bon na zakup laptopa lub darmowego laptopa nie muszą zapłacić podatku od otrzymanych darmowo laptopów w okresie od 2 sierpnia do 31 grudnia 2023 roku. Czyli pomijają te przychody w PIT za 2023.

Wydanie Rozporządzenia, Minister Finansów argumentuje “Nie ulega wątpliwości, że projektodawcom ustawy o wsparciu nie chodziło jedynie o „uwolnienie” od opodatkowania nabycia laptopów oraz bonów na zakup laptopów od podatku od spadków i darowizn, ale w ogóle od opodatkowania jakimkolwiek podatkiem, w tym podatkiem PIT. Niemniej jednak brak wprowadzenia do ustawy PIT, podczas prac legislacyjnych nad ustawą o wsparciu, zwolnienia przedmiotowego powoduje, że w obecnym stanie prawnym wartość otrzymanych świadczeń podlega opodatkowaniu. W ocenie Ministra Finansów zachodzą zatem przesłanki do uznania, że ważny interes podatników nie pozwala na opodatkowanie podatkiem PIT wartości świadczeń w postaci otrzymanych na własność laptopów lub bonów na zakup laptopów otrzymanych na podstawie ustawy o wsparciu”.

Termin wejścia w życie Rozporządzenia

Proponuje się, aby Rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od otrzymanego na własność laptopa przez nauczyciela weszło w życie dzień po ogłoszeniu — ze względu na wysoki priorytet sprawy związany z tym, że obecnie trwa już rozliczanie zeznań rocznych za 2023 rok, a termin ich składania upływa niebawem, bo już 30 kwietnia 2024 roku.

Jak czytamy w uzasadnieniu do Rozporządzenia “Podatek dochodowy od osób fizycznych jest podatkiem rocznym i jego rozliczenie, co do zasady, dokonywane jest do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w składanym zeznaniu podatkowym. Zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych może dotyczyć jedynie podatku, który nie został ostatecznie rozliczony, a nie zaległości podatkowej. Termin rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2023 r. upływa natomiast z dniem 30 kwietnia 2024 r.

Akcja rozliczeniowa podatku PIT za 2023 r. trwa od 15 lutego 2024 r. i przed upływem terminu rozliczenia, czyli przed 30 kwietnia 2024 r. podatnicy muszą mieć pewność co do tego, jakie dochody mają uwzględnić w zeznaniu podatkowym, a jakich w zeznaniu nie należy wykazywać. Jeśli jednak wartość otrzymanego świadczenia podatnik uwzględnił w rozliczeniu rocznym, to po wejściu w życie rozporządzenia, będzie uprawniony do złożenia korekty zeznania w tym zakresie. To wszystko sprawia, że wydanie rozporządzenia jest sprawą pilną.

Etap pracy legislacyjnej nad Rozporządzeniem można śledzić na podlinkowanej stronie.