Świadczenie pielęgnacyjne a działalność nierejestrowana

Świadczenie pielęgnacyjne jest materialnym wsparciem dla osób opiekujących się osobą z niepełnosprawnością do 18. roku życia. Zastanawiasz się, czy takie świadczenie można pobierać, prowadząc jednocześnie działalność nierejestrowaną?

Jeśli tak, to przeczytaj niniejszy artykuł.

Czym jest świadczenie pielęgnacyjne i komu przysługuje?

Kwestię świadczeń rodzinnych reguluje ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych. Istotą świadczenia pielęgnacyjnego jest pomoc osobom rezygnującym z zatrudnienia z uwagi na konieczność objęcia opieką niepełnosprawnego członka rodziny oraz przyznawane jest w celu zrekompensowania osobom zdolnym do pracy kosztów związanych z decyzją o rezygnacji z zatrudnienia, z uwagi na utracone przez nie dochody.

Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie, celem świadczenia pielęgnacyjnego, które stanowi rodzaj ekwiwalentu pieniężnego, jest udzielenie wsparcia osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a które rezygnują z aktywności zawodowej, by opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny [tak NSA w wyroku z dnia 22 lutego 2013 r., sygn. akt I OSK 3051/12].

Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 ustawy o świadczenia rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

• matce albo ojcu;
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego

jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia, legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Z kolei świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

• osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
• osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
• osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.

Pamiętaj, że świadczenie pielęgnacyjne podlega waloryzacji na zasadach przewidzianych dla waloryzacji minimalnego wynagrodzenia za pracę. Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc:

• ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje;
• zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Świadczenie pielęgnacyjne a działalność nierejestrowana

Działalność nierejestrowana charakteryzuje się tym, że:

• może ją prowadzić wyłącznie osoba fizyczna;
• przychód należny z działalności nierejestrowanej nie może przekroczyć w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia brutto – limit przychodów dla działalności nieewidencjonowanej w 2024 roku wynosi od stycznia do czerwca 3 181,50 zł, a od lipca do grudnia 3 225,00 zł;
• osoba fizyczna, która chce wykonywać działalność nieewidencjonowaną w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat), nie wykonywała działalności gospodarczej.

Od dnia 1 stycznia 2024 roku nastąpiła zmiana brzmienia przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujące warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Do tej pory w zakresie ustalenia czy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną albo zamierzająca taką działalność podjąć może korzystać ze świadczenia pielęgnacyjnego, należało odnieść się do regulacje ustawy o świadczeniach rodzinnych, a przede wszystkim art. 17 ust. 1, które w brzmieniu dotychczasowym stanowiło, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje jedynie, gdy uprawnione podmioty nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Tym samym do dnia 31 grudnia 2023 roku nie można było korzystać ze świadczenia pielęgnacyjnego i prowadzić jednocześnie działalności nierejestrowanej, albowiem kwalifikowała się ona do „innej pracy zarobkowej” z uwagi na osiągane z tego tytułu przychody. Natomiast przepisy po nowelizacji zawierają wyłącznie katalog osób uprawnionych do korzystania ze świadczenia pielęgnacyjnego. Oznacza to, że w 2024 roku nie istnieją przeszkody do prowadzenia działalności nierejestrowanej i pobierania świadczenia pielęgnacyjnego.

Podsumowanie

Świadczenie pielęgnacyjne, to niewątpliwie ważna forma wsparcia pieniężnego dla osób sprawujących opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością. Dlatego też nowelizacja przepisów o świadczeniach rodzinnych i nowe brzmienie przepisu art. 17 ust. 1 wpłynęły korzystnie na osoby prowadzące działalność nierejestrowaną, ponieważ dzięki tej zmianie mogą pobierać przedmiotowe świadczenie pieniężne, czyli dorabiać w ramach nierejestrowanej działalności.

Jeśli chcesz wiedzieć, czym jest świadczenie wspierające, czyli nowe świadczenie, które obowiązuje od dnia 1 stycznia 2024 roku, to przeczytaj ten artykuł.