Ulga na start – kto może z niej skorzystać w 2024 roku?

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej w tym temacie, to przeczytaj niniejszy artykuł.

Ulga na start a przepisy prawa

Zgodnie z przepisem art. 18 Prawa przedsiębiorców

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej [por. ustęp 1];
Przedsiębiorca może zrezygnować z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych [por. ustęp 2];
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do przedsiębiorców spełniających warunki określone w art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2022 r. poz. 933, 1155 i 2140) [por. ustęp 3].

Podstawowym celem ulgi na start jest niewątpliwie ułatwienie początkującym przedsiębiorcom rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej.

Kto może skorzystać z ulgi na start?

Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi prowadzący jednoosobową działalność albo są wspólnikami spółek cywilnych pod warunkiem, że:

podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie, po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.

Kto nie może skorzystać z ulgi na start?

Możliwość skorzystania z ulgi na start nie przysługuje osobom, które:

prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;
wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Z ulgi na start nie może skorzystać rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2017 r. poz. 2336 ze zm.). Tym samym rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełnia jednocześnie następujące warunki:

złoży w Kasie oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności;
jednocześnie nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym;
nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym;
nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 4 088 zł.

Okres obowiązywania ulgi na start

Uprawnienie wynikające z ulgi na start obowiązuje przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Okres 6 miesięcy należy rozumieć jako pełne miesiące kalendarzowe, co oznacza, że w przypadku gdy działalność gospodarcza zostanie rozpoczęta w trakcie miesiąca, to wtedy tego miesiąca nie wlicza się do okresu trwania ulgi na start, tylko wlicza się dopiero kolejny pełny miesiąc. Z kolei gdy przedsiębiorca w trakcie trwania tych 6 miesięcy zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, to okres zawieszenia nie przerywa biegu okresu ulgi – oznacza to, że zawieszenie działalności gospodarczej nie wydłuży okresu korzystania z ulgi na start.

WAŻNE – ulga na start przysługuje przedsiębiorcy maksymalnie przez okres 6 pełnych miesięcy kalendarzowych od podjęcia działalności gospodarczej.

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

Z przepisu art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców wynika, że przedsiębiorca, który spełnia określone przesłanki nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Ulga dotyczy wyłącznie składek na ubezpieczenie społeczne, co oznacza, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowa, ale jeśli przedsiębiorca będzie chciał, zrezygnować z tego uprawnienia, to może w każdym czasie to uczynić i zgłosić się do ubezpieczeń społecznych.

WAŻNE – osoba fizyczna, która rejestruje działalność gospodarczą i nie jest ubezpieczona z innego tytułu będzie zobowiązana zgłosić się do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać składki na przedmiotowe ubezpieczenie. Wysokość składki zdrowotnej zależy od wysokości dochodów oraz wybranej formy opodatkowania.

Należy mieć jednak świadomość, że niepodleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym uniemożliwia otrzymanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, tj. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego czy też zasiłku opiekuńczego.

Opłacanie składek po upływie okresu ulgi na start

Przedsiębiorca może opłacać składki na ubezpieczenie społeczne:

przed upływem okresu 6 miesięcy – w wybranym przez niego momencie;
po upływie okresu 6 miesięcy.

W obu powyższych przypadkach przedsiębiorca będzie mieć możliwość opłacania obniżonych składek społecznych przez okres 24 miesięcy (składki będą liczone od zadeklarowanej przez przedsiębiorcę kwoty jednak nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia).

Jak się zgłosić do ulgi na start?

Zgłoszenia należy dokonać na formularzu ZUS ZZA, a samo zgłoszenie moż zostać dokonanie bezpośrednio w ZUS albo w trakcie rejestracji firmy w CEiDG.

WAŻNE – w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności przedsiębiorca chcący skorzystać z ulgi na start musi zgłosić się w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego.

Podsumowanie

Skorzystanie z ulgi na start oznacza brak obowiązku opłacania składki na ubezpieczenia społeczne przez okres 6 miesięcy dla osoby fizycznej rozpoczynającej działalność gospodarczą albo ponownie podejmującej taką działalność po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia. W czasie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Adrianna Glapiak

Autorka tekstów prawnych na ifirma.pl. Prawnik posiadająca wieloletnie doświadczenie w doradztwie prawnym oraz podatkowym. Na co dzień swoją wiedzę i doświadczenie poszerza dzięki pracy jako specjalista do spraw prawnych, a czas wolny poświęca na podnoszeniu kwalifikacji w zakresie aspektów prawnych w e-commerce i social mediach oraz szeroko pojętym prawie autorskim.