Generalnie podatnik, u którego powstała zaległość podatkowa, jest zobowiązany do jej uregulowania w jak najszybszym możliwym terminie. Jeśli jednak sytuacja jest wyjątkowo ciężka, urząd skarbowy może zdecydować o umorzeniu zaległości podatkowej.

Umorzenie zaległości podatkowej jako pomoc publiczna

Umorzenie zaległości podatkowej nie należy do standardowej procedury – przyznanie takiej ulgi zależy wyłącznie od decyzji urzędu skarbowego i nie może być wykorzystywane bez powodu. Aby organ skarbowy zgodził się na tego typu pomoc dla podatnika, musi być ona poparta ważnym interesem podatnika oraz interesem społecznym.

Ustawy podatkowe nie regulują znaczenia tych pojęć. Z praktyki wynika jednak, że przez ważny interes podatnika rozumiemy np. istotną przyczynę powstania zaległości, jak klęska żywiołowa, poważna choroba, załamanie rynku. Interesem społecznym będzie natomiast np. utrzymanie stanowisk pracy lub utrzymanie rodziny.

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej

Jeśli podatnik chciałby skorzystać z umorzenia zaległości podatkowej, powinien skierować wniosek do urzędu skarbowego, uwzględniając w nim wspomniane wcześniej argumenty w postaci interesu podatnika oraz interesu społecznego. Wniosek składamy papierowo lub elektronicznie, wykorzystując ePUAP.

Na podstawie przedstawionego wniosku organ skarbowy podejmuje decyzję o umorzeniu zaległości podatkowej. Jeśli jest ona pozytywna – przedsiębiorca otrzymuje pomoc publiczną i nie musi regulować zobowiązania. W przeciwnym razie zaległość powinna zostać opłacona, co ważne – wraz z odsetkami za zwłokę.

Umorzenie zaległości podatkowej z urzędu

Ciekawą kwestią w przypadku umorzenia zaległości podatkowej jest fakt, że organ skarbowy może dokonać takiego umorzenia z urzędu – tj. bez wniosku podatnika. Zgodnie z przepisami, takie zdarzenie może mieć miejsce, jeśli:

• Zakłada się, że ewentualne postępowanie egzekucyjne nie przyniesie korzyści wyższych niż wydatki poniesione na egzekucję,
• Zaległość podatkowa jest niższa niż pięciokrotna wartość kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,
• Przeprowadzono i zakończono postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe, mimo to zaległość nie została zaspokojona,
• Sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości,
• Podatnik zmarł, i nie pozostawił majątku, bądź też majątek nie podlega egzekucji (na podstawie odrębnych przepisów), bądź pozostawił przedmioty codziennego użytku o łącznej wartości nieprzekraczającej 5000 zł; oraz brak jest spadkobierców, zatem nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osobę trzecią.