|
|
6 minut czytania

Reklama zgodna z prawem – co i w jaki sposób można reklamować?

Reklama dźwignią handlu – niewątpliwie reklama jest narzędziem umożliwiającym podmiotom gospodarczym dotarcie do szerokiego grona adresatów, którzy po zapoznaniu się z przekazem handlowym są w stanie na tyle zainteresować się danym produktem, że ostatecznie dokonują jego zakupu. Jak zatem powinno się reklamować produkty, aby odbywało się to zgodnie z prawem?

reklama

Reklama – definicja

O reklamie można przeczytać w kilku aktach prawnych, przykładowo w:

  • ustawie z dnia 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji;
  • ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym;
  • ustawie dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Jednakże najbardziej dokładną definicją reklamy jest ta z ustawy z dnia 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji uregulowana w przepisie art. 4 pkt 17, zgodnie z którym „reklamą jest przekaz handlowy, pochodzący od podmiotu publicznego lub prywatnego, w związku z jego działalnością gospodarczą lub zawodową, zmierzający do promocji sprzedaży lub odpłatnego korzystania z towarów lub usług; reklamą jest także autopromocja”.

Warto w tym miejscu wyjaśnić pojęcie przekazu handlowego, którym jest „każdy przekaz, w tym obrazy z dźwiękiem lub bez dźwięku albo tylko dźwięki, mający służyć bezpośrednio lub pośrednio promocji towarów, usług lub renomy podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą lub zawodową, towarzyszący audycji lub wideo stworzonemu przez użytkownika lub włączony do nich, w zamian za opłatę lub podobne wynagrodzenie, albo w celach autopromocji, w szczególności reklama, sponsorowanie, telesprzedaż i lokowanie produktu”. [pr. Art. 4 pkt 17 ustawy o radiofonii i telewizji].

Tym samym, mając na uwadze powyższe, reklama:

  • stanowi treść niejako informacyjną, np. zaproszenie do zawarcia umowy;
  • służy do promocji danego produktu;
  • może być przestawiona w dowolny sposób, np. audiowizualny, w prasie itp.;
  • jest kierowana do ogółu adresatów (potencjalnych klientów) przez podmiot publiczny albo prywatny, który prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową.

Reklama w internecie i w social mediach

Odnosząc się z kolei do reklamy w internecie, również możemy uznać, że jest to przekaz handlowy, który pochodzi od podmiotu prywatnego czy też publicznego w związku z jego działalnością gospodarczą, który ma na celu promocję jakiegoś produktu czy też marki i odbywa się w formie elektronicznej, z wykorzystaniem Internetu i technologii cyfrowej. Taka reklama również musi być zgodna z przepisami i nie może np. wprowadzać w błąd czy też ingerować w sferę prywatności itp.

Co więcej, należy pamiętać o tym, że w dniu 6 września 2022 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) opublikował wytyczne dotyczące oznaczania treści reklamowych w mediach społecznościowych – „Rekomendacje Prezesa UOKiK dotyczące oznaczania treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych”.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.

Od dnia opublikowania wytycznych osoby, które reklamują produkty czy usługi w mediach społecznościowych, muszą poinformować, że dana reklama stanowi właśnie reklamę, post jest dodany w ramach współpracy, albo jest autopromocją, jeśli promujemy nasz własny produkt.

Przykładowo, jeśli mamy influencera, który od marki kosmetycznej dostał do przetestowania i zareklamowania produkty kosmetyczne, to musi oznaczyć dodany przez siebie post jako materiał reklamowy. Natomiast jeśli kosmetyki zostały zakupione prywatnie przez tę osobę i ten influencer nie otrzymał jakichkolwiek korzyści materialnych za promocję tych produktów oraz nie jest związany umową z firmą kosmetyczną, to nie musi oznaczać faktu zareklamowania produktu, jeśli podzieli się rekomendacją w mediach społecznościowych.

Tym samym:

  • jeśli influencer nie czerpie korzyści ze sprzedaży, to nie musi oznaczać produktów, które przedstawia w swoich mediach społecznościowych;
  • jeśli influencer czerpie korzyści z otrzymania produktów, to powinien oznaczyć dodawane przez siebie materiały jako materiał reklamowy, współpraca, barter, reklama;
  • jeśli influencer promuje swój własny produkt, to powinien oznaczyć udostępniane materiały jako autoreklama.
A jeśli chcesz wiedzieć, czym się różni oferta od reklamy, to przeczytaj ten artykuł. https://www.ifirma.pl/blog/oferta-a-reklama-co-stanowi-propozycje-do-zawarcia-umowy/

Jaka nie może być reklama?

Reklama przede wszystkim musi być zgodna z przepisami prawa – musi być zarówno skonstruowana tak, aby nie wprowadzała konsumenta w błąd oraz aby była uczciwa względem konkurencji.

Przykładowo czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:

  • reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;
  • reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
  • reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
  • wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
  • reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.

Jeśli chodzi o social media, to należy pamiętać, że np. na Instagramie nie wolno reklamować treści niezgodnych z zasadami platformy, takich jak: treści pornograficzne, nielegalne substancje, nielegalne usługi, przemoc, nienawiść, dyskryminacja, oszustwa, fałszywe informacje.

Dodatkowo należy pamiętać, że zgodna z prawem reklama nie może być:

  • Reklamą przynętą, która polega na propozycji nabycia produktu po określonej cenie, bez ujawniania, że przedsiębiorca może mieć uzasadnione podstawy, aby sądzić, że nie będzie w stanie dostarczyć lub zamówić u innego przedsiębiorcy dostawy tych lub równorzędnych produktów po takiej cenie, przez taki okres i w takich ilościach, jakie są uzasadnione, biorąc pod uwagę produkt, zakres reklamy produktu i oferowaną cenę.
  • Reklamą przynętą i zamianą, która polega na propozycji nabycia produktu po określonej cenie, a następnie odmowie pokazania konsumentom reklamowanego produktu lub odmowie przyjęcia zamówień na produkt lub dostarczenia go w racjonalnym terminie lub demonstrowaniu wadliwej próbki produktu, z zamiarem promowania innego produktu.
  • Kryptoreklamą, która polega na wykorzystywaniu treści publicystycznych w środkach masowego przekazu w celu promocji produktu, w sytuacji gdy przedsiębiorca zapłacił za tę promocję, a nie wynika to wyraźnie z treści, obrazów lub dźwięków łatwo rozpoznawalnych przez konsumenta.

Co można reklamować?

Przedmiotem reklamy zasadniczo może być każda dziedzina życia, przykładowo:

  • produkty:
    • żywność i napoje,
    • kosmetyki,
    • gry komputerowe,
    • sprzęt AGD i RTV,
    • odzież i obuwie,
  • usługi:
    • usługi turystyczne,
    • usługi zdrowotne,
    • usługi prawne,
    • usługi finansowe,
    • usługi edukacyjne,
    • kursy online,
  • wydarzenia:
    • wydarzenia kulturalne,
    • wydarzenia sportowe,
    • wydarzenia filmowe.

Należy jednak pamiętać, że nie wolno reklamować:

  • wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu;
  • napojów alkoholowych (ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi);
  • usług medycznych świadczonych wyłącznie na podstawie skierowania lekarza (ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej);
  • produktów leczniczych (ustawa z dnia 6 września 2001 roku – Prawo farmaceutyczne);
  • gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier na automatach (ustawa z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych).

Podsumowanie

Niewątpliwie reklama to skuteczne narzędzie do promocji danych towarów i usług. Stworzenie oryginalnej reklamy, która pozwoli się wyróżnić danej firmie na tle konkurencji, to niekiedy klucz do sukcesu. Niemniej należy pamiętać o pewnych zasadach nie tylko powszechnie i społecznie wymaganych, ale przede wszystkim tych uregulowanych przepisami prawa – w końcu ochrona konsumentów i utrzymanie uczciwej konkurencji to ważne założenia w polskim prawie i gospodarce.

Autor ifirma.pl

Adrianna Glapiak

Autorka tekstów prawnych na ifirma.pl. Prawnik posiadająca wieloletnie doświadczenie w doradztwie prawnym oraz podatkowym. Na co dzień swoją wiedzę i doświadczenie poszerza dzięki pracy jako specjalista do spraw prawnych, a czas wolny poświęca na podnoszeniu kwalifikacji w zakresie aspektów prawnych w e-commerce i social mediach oraz szeroko pojętym prawie autorskim.

Dodaj komentarz

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

Potrzebujesz
wystawić fakturę?

Zrób to za darmo z programem IFIRMA!

  • Wszystkie rodzaje faktur
  • Baza kontrahentów
  • Program magazynowy
  • Wsparcie techniczne BOK
Załóż darmowe konto

Może te tematy też Cię zaciekawią

Biuro rachunkowe - ifirma.pl

Mobilnie. Wszędzie

Z ifirma.pl masz księgowość w swoim telefonie. Wysyłaj dokumenty, sprawdzaj salda i terminy online, gdziekolwiek jesteś. Aplikację znajdziesz na najpopularniejszych platformach.

Mobilnie