Urlop bezpłatny – podstawowe zasady

Urlop bezpłatny – prawo pracownika

Urlop bezpłatny to specyficzna sytuacja, w ramach której pracownik czasowo rezygnuje z prawa do wykonywania pracy oraz prawa do wynagrodzenia. Dlatego też przyznanie wolnego w takiej formie może nastąpić wyłącznie na wniosek pracownika – pracodawca nie może sam zdecydować o wysłaniu pracownika na przymusowe, bezpłatne wolne. Forma wniosku o urlop bezpłatny nie jest określona przepisami, zatem teoretycznie może być on przedstawiony nawet w formie ustnej; jednakże w praktyce zalecane jest skierowanie takiego wniosku w wersji pisemnej.

Jeśli jednak zatrudniony planowałby dłuższą nieobecność, warto taką argumentację przedstawić pracodawcy w związku z faktem, że przyznanie urlopu bezpłatnego przez pracodawcę nie jest obligatoryjne.

Pracownik, udając się na urlop bezpłatny powinien pamiętać, że zasadniczo okres jego trwania nie wlicza się do stażu pracy, a w jego trakcie pracownik nie jest objęty ubezpieczeniem chorobowym.

Przyznanie urlopu to decyzja pracodawcy

Pracodawca, otrzymując wniosek o urlop bezpłatny od pracownika, ma właściwie nieograniczone prawo do jego przyznania – przepisy pracownicze nie przewidują tu ograniczeń np. liczbą dni, jak w przypadku urlopu płatnego. Co istotne, pracodawca może zgodzić się na cały okres urlopu, o który wnioskuje pracownik; lub tylko na jego część.

Ważne!

Pracodawca ma prawo do skrócenia urlopu bezpłatnego, który chciałby dostać pracownik, ale nie może go wydłużyć ani przesunąć na inny termin, niż wskazany we wniosku. Z drugiej strony, jeśli pracownik z przyznanym już urlopem bezpłatnym chciałby wcześniej wrócić do pracy, pracodawca może, ale nie musi wyrazić na to zgody.

Urlop a zwolnienie

Pracodawca przyznając urlop bezpłatny rezygnuje z obowiązku pracy pracownika na określony czas. Dlatego też nie ma on obowiązku zgadzania się na przyznanie takiego wolnego. Ponadto jeśli urlop pracownika będzie trwał dłużej niż 3 miesiące, a w trakcie jego trwania wystąpią w firmie ważne i niedające się wcześniej przewidzieć przesłanki, pracodawca ma prawo do odwołania pracownika z urlopu. Urlop bezpłatny – tak jak standardowy – zasadniczo chroni pracownika przed wypowiedzeniem stosunku pracy, a także przed zmianą warunków pracy. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, kiedy w firmie przeprowadzane są zwolnienia grupowe, a bezpłatny urlop trwa dłużej niż trzy miesiące.

Czy wiesz, jak rozliczyć urlop pracownika? Sprawdź prostą instrukcję!