Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku [por. art. 888 Kodeksu cywilnego].
Stronami umowy darowizn są:
Stroną umowy darowizny mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, w tym także ułomne osoby prawne. Co szczególnie istotne, stroną obdarowaną może być również dziecko poczęte, lecz jeszcze nieurodzone.
Celem darowizny jest nieodpłatne przysporzenie korzyści obdarowanemu kosztem majątku darczyńcy. Tym samym darowizna polega na przeniesieniu na obdarowanego prawa własności, wierzytelności czy innego prawa zbywalnego o charakterze majątkowym.
Przedmiotem umowy darowizny mogą być wszystkie rzeczy i prawa dopuszczone do obrotu, przykładowo nieruchomość, przedsiębiorstwo, spadek, pieniądze, rzecz ruchoma w postaci np. samochodu, aparatu fotograficznego. Nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:
Ogólnie ujmując darowizna jest:
Więcej na temat darowizny i tego co powinna zawierać umowa darowizny przeczytasz w tym artykule.
Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn reguluje kwestie związane właśnie ze spadkami i darowiznami. Podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
– podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Obowiązek podatkowy powstaje:
Jeżeli na skutek przyjęcia spadku lub darowizny następuje zwolnienie nabywcy z zobowiązania albo jego wygaśnięcie, wartość tego zobowiązania wlicza się do podstawy opodatkowania.
– obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok.
Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi.
– w zeznaniu podatkowym nabywcy obowiązani są wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w okresie 5 lat poprzedzającym rok nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych.
W przypadku nabycia tytułem polecenia za zbywcę uznaje się odpowiednio darczyńcę lub spadkodawcę. W przypadku gdy darczyńca nakłada na obdarowanego tytułem polecenia obowiązek przeniesienia własności rzeczy lub przeniesienia praw na rzecz darczyńcy, za zbywcę uważa się obdarowanego.
Warto również zapamiętać, że wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
Za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.
W celu zgłoszenia i zapłacenia podatku od darowizny obdarowany jako podatnik zobowiązany jest złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego zeznanie SD-3 w ciągu miesiąca od dnia otrzymania darowizny. Nat darczyńcy nie spoczywają żadne obowiązki w zakresie złożenia dokumentów do urzędu skarbowego.
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zasada ta dotyczy osób fizycznych stających się podatnikami do osób posiadających obywatelstwo polskie lub posiadających miejsce stałego pobytu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, nawet gdy mają obywatelstwo innego państwa lub nie posiadają obywatelstwa żadnego państwa.
Dla celów określenia zakresu pojęcia obywatelstwa polskiego niezbędnym jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim. Zgodnie z przepisami powołanej ustawy obywatelami polskimi są osoby, które posiadają obywatelstwo polskie na podstawie dotychczasowych przepisów.
Za obywatela polskiego uznaje się:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z orzecznictwem sądowym:
Tym samym przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nakazują traktować jednakowo podatników mających obywatelstwo polskie, nie klasyfikując ich sytuacji z uwagi na miejsce zamieszkania. Niewątpliwie nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
– darowizna otrzymana przez obywatela polskiego za granicą jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn w Polsce. Istotny jest wyłącznie fakt posiadania obywatelstwa polskiego, z kolei miejsce stałego pobytu obywatela polskiego nie ma znaczenia dla określenia podstawy opodatkowania, stawki podatku czy też zwolnienia podatkowego.
Jeśli zatem podatnik posiada polskie obywatelstwo, to darowizna zagraniczna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn obowiązującym na terenie Polski.
Darowizna otrzymana przez obywatela polskiego za granicą jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn obowiązującym na terenie Polski. Istotny jest wyłącznie fakt posiadania obywatelstwa polskiego, z kolei miejsce stałego pobytu obywatela polskiego nie ma znaczenia dla określenia podstawy opodatkowania, stawki podatku czy też zwolnienia podatkowego. Jednakże pamiętaj, że darowizna w gronie najbliższej rodziny co do zasady korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, chyba że nie zostanie złożony formularz SD-Z2 w terminie 6 miesięcy.
Prowadzisz działalność gospodarczą i chcesz dokonać darowizny składników majątkowych na rzecz rodziny? Przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się więcej na ten temat.
Zastanawiasz się jak dokonać korekty sprzedaży po powrocie do zwolnienia z VAT? W dzisiejszym artykule…
Zastanawiasz się, czy można podzielić spółkę z o.o. i jak przebiega proces podziału? Jeśli tak,…
W świecie sztucznej inteligencji linie między fikcją a rzeczywistością czasem się rozmywają. Podczas gdy innowacyjne…
Sprawcy przestępstw lub wykroczeń skarbowych mają szansę na uniknięcie kary jeśli po popełnieniu czynu zabronionego…
Spółka z o.o. a długi wspólnika – z takim zagadnieniem mogą się niekiedy spotkać wspólnicy…
Zastanawiasz się jak rozliczyć koszty przy wykupie z leasingu z końcem roku? W dzisiejszym artykule…