Czynny podatnik VAT, który otrzyma zaliczkę na poczet przyszłej dostawy towarów lub świadczenia usług, powinien wykazać przypadający na tę kwotę podatek od towarów i usług oraz wystawić fakturę (zaliczkową). Od reguły tej istnieje jednak szereg wyjątków, wśród których możemy znaleźć np. usługi najmu, dzierżawy i leasingu. W tym wypadku otrzymanie zaliczki nie rodzi bowiem obowiązku podatkowego w VAT oraz konieczności wystawienia faktury – dlaczego?

Najem firmowego lokalu – obowiązek podatkowy

Usługi najmu to szczególny przypadek na gruncie podatku od towarów i usług. Przede wszystkim, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, obowiązek podatkowy w odniesieniu do nich powstaje z chwilą upływu terminu wystawienia faktury przewidzianego w ustawie, chyba że ta zostanie wystawiona wcześniej – wówczas obowiązek podatkowy powstaje w dacie jej wystawienia (a nie jak mówi zasada ogólna, z chwilą dokonania dostawy lub wykonania usługi). Kiedy zatem należy sporządzić taki dokument?

Najem firmowego lokalu a faktura

Również w zakresie momentu wystawienia faktury za najem ustawa o VAT przewiduje szczególne zasady – przedsiębiorca ma bowiem obowiązek wystawić ją nie później niż z upływem terminu płatności (art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy). A co w sytuacji, jeśli podatnik nie dostosuje się do ww. przepisu i nie wystawi faktury lub zrobi to z opóźnieniem? W takim wypadku obowiązek podatkowy w VAT z tytułu najmu powstanie w dniu upływu terminu płatności za taką usługę.

Najem firmowego lokalu a zaliczka

Jak zostało wspomniane na wstępie, w przypadku usług najmu (podobnie jak dzierżawy lub leasingu), otrzymanie zaliczki na ich poczet nie powoduje automatycznie powstania obowiązku podatkowego w stosunku do otrzymanej kwoty. Co więcej, przedsiębiorca, który otrzyma taką wpłatę nie ma obowiązku wystawienia faktury zaliczkowej.

Zaliczka na najem a podatek dochodowy

W tym miejscu warto podkreślić, że samo otrzymanie zaliczki na najem także nie powoduje obowiązku w podatku dochodowym. Działa tu zasada ogólna, zgodnie z którą powstanie on dopiero w momencie wykonania usługi, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury lub uregulowania należności.