Zarządca sukcesyjny a rozliczenie podatku dochodowego

zarządca sukcesyjny a podatek dochodowy

Zastanawiasz się, jak rozliczać podatki przy sukcesji firmy? Przeczytaj artykuł na temat rozliczania podatku dochodowego.

Pojęcie sukcesji pojawiło się stosunkowo niedawno w przestrzeni podatkowej. Śmierć przedsiębiorcy, często niespodziewana, może skomplikować życie najbliższej rodziny. Dlatego ważne, żeby przedsiębiorcy, ale nie tylko, poznali podstawowe informacje na temat sukcesji firmy. W dzisiejszej publikacji skupimy się na rozliczaniu podatku dochodowego.

Co to jest przedsiębiorstwo w spadku?

Zanim przejdziemy do rozliczania podatku dochodowego przez zarządcę sukcesyjnego ważna jest jeszcze odpowiedź na pytanie, jak należy rozumieć przedsiębiorstwo w spadku.
Przedsiębiorstwo w spadku tworzą wszystkie składniki posiadane przez przedsiębiorcę w chwili śmierci, które wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej.
W chwili śmierci przedsiębiorcy nie ma znaczenia ustrój majątkowy, jaki istniał pomiędzy małżonkami (wspólność czy rozdzielność majątkowa). W skład przedsiębiorstwa w spadku wchodzi całe przedsiębiorstwo, a żyjący współmałżonek jest jego właścicielem.

W jaki sposób rozlicza się podatek dochodowy przedsiębiorstwo w spadku?

Wraz z wejściem w życie przepisów o zarządzie sukcesyjnym w ustawie o podatku dochodowym pojawiły się pojęcia przedsiębiorstwa w spadku. Jak wynika z przepisów, do końca roku podatkowego, w którym zmarł przedsiębiorca wpisany do CEIDG, przedsiębiorstwo w spadku kontynuuje sposób rozliczania podatku dochodowego według formy wybranej przez zmarłego:

  • jeżeli to będą zasady ogólne – skala podatkowa lub podatek liniowy, to takie zasady rozliczania obowiązują również po śmierci przedsiębiorcy,
  • taka sama zasada obowiązuje przy zryczałtowanym podatku dochodowym,
  • w przypadku karty podatkowej podatek jest płacony w wysokości ustalonej w decyzji organu podatkowego.

Dopiero w kolejnym roku podatkowym można zmienić formę opodatkowania dochodów.

Zasady rozliczania niektórych przychodów i kosztów

Jeżeli przedsiębiorca wybrał zasady ogólne rozliczaniu podatku dochodowego mogą wystąpić sytuacje opisane poniżej:

    Niektóre nierozliczone przychody uzyskane przed śmiercią rozlicza przedsiębiorstwo w spadku.

Przykład 1

Przedsiębiorca zmarł 12 stycznia 2021 roku. W dniu 10 stycznia wpłynęła zaliczka na poczet przyszłej dostawy, która została zrealizowana 20.02.2021 r. Przychód w podatku dochodowym powstał w lutym 2021 roku i wykaże go już przedsiębiorstwo w spadku, pomimo że zaliczka wpłynęła jeszcze przed jego śmiercią, ale nie zrodziła obowiązku w podatku PIT.

    Niektóre nierozliczone koszty poniesione przed śmiercią rozlicza przedsiębiorstwo w spadku.

Przykład 2

Przedsiębiorca przed śmiercią zamówił reklamę, która została sfinalizowana już w okresie po jego śmierci, faktura została wystawiona po śmierci podatnika. W takim przypadku koszt reklamy może zostać wykazany przez przedsiębiorstwo w spadku.

    Jeżeli przedsiębiorca zatrudniał pracowników przedsiębiorstwo w spadku rozlicza koszty wynagrodzeń.

Przykład 3

Przedsiębiorca zatrudniał 5 pracowników przed swoją śmiercią. Powołany zarządca sukcesyjny zawarł porozumienia z pracownikami, które gwarantują ciągłość stosunków pracy aż do wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. W tym przypadku zarządca sukcesyjny będzie miał obowiązek naliczać, pobierać i odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego będzie zobowiązany do złożenia deklaracji rocznej PIT-4R i informacje o dochodach pracowników PIT-11. W składanych deklaracjach i informacjach uwzględnia się kwoty dotyczące wypłaconych należności oraz dokonanych świadczeń od początku roku podatkowego, w tym należności i świadczenia wypłacone lub dokonane od otwarcia spadku (art. 42f ust. 4 ustawy o PIT).

Pozostałe zasady rozliczania podatku dochodowego

Przepisy pozwalają na skorzystanie z pewnych przywilejów, które powstały jeszcze za życia przedsiębiorcy:

    Dochód można pomniejszać o stratę podatkową, zarówno zmarłego przedsiębiorcy, jak i przedsiębiorstwa w spadku.

Przykład 4

Przedsiębiorca zmarł w marcu 2021 roku, firma była przez niego prowadzona od 2015 roku. W 2018 roku przedsiębiorca poniósł stratę w wysokości 50.000 zł, której do tej pory nie rozliczył. Jeżeli w zeznaniu rocznym za 2021 rok przedsiębiorstwo w spadku uzyska dochód, to będzie mogło odliczyć maksymalnie 50% straty z 2018 roku, a więc nie więcej niż 25.000 zł.

    Można rozliczyć wydatki na działalność badawczo-rozwojową (B+R), również w części nieodliczonej przez przedsiębiorcę.
    Należy rozliczać amortyzację według wcześniej przyjętej metody amortyzacji.

Przykład 5

Przedsiębiorca nabył przed swoją śmiercią samochód osobowy o wartości początkowej 90.000 zł, który został wpisany do ewidencji środków trwałych i jest amortyzowany metodą liniową w wysokości 20% w skali roku. Przedsiębiorstwo w spadku ma obowiązek kontynuowania naliczania amortyzacji na takich samych zasadach z uwzględnieniem dotychczas dokonanych odpisów. W tym przypadku odpis miesięczny będzie wynosił 1.500 zł.

Zaliczka na podatek dochodowy przedsiębiorstwa w spadku

Przedsiębiorstwo w spadku nie ma obowiązku obliczenia zaliczki od dochodu z działalności gospodarczej i odprowadzenia jej do urzędu skarbowego za miesiące przed śmiercią przedsiębiorcy. Do zapłaty zaliczki na podatek dochodowy zobowiązany był podatnik. Z chwilą jego śmierci jego byt prawny, jako osoby fizycznej ustał, nie ma więc podmiotu, na który przepisy podatkowe nakładają taki obowiązek. Sposób rozliczania zaliczek w podatku dochodowym został omówiony na przykładach wskazanych poniżej.

Przykład 6

Jan Kowalski prowadził działalność handlową, rozliczał się podatkiem liniowym w okresach miesięcznych, zmarł 25 października 2020 roku. Przedsiębiorca ustanowił zarządcę sukcesyjnego, w takim przypadku jego działalność gospodarcza będzie kontynuowana, jako przedsiębiorstwo w spadku. Obliczając zaliczkę na podatek dochodowy za miesiąc październik 2020 r. zarządca sukcesyjny ujmie jedynie przychody i koszty powstałe od 25.10.2020 r. do 31.10.2020 r.

Przedsiębiorstwo w spadku – rozliczenie roczne

Jeżeli chodzi o rozliczenie roczne przedsiębiorstwa w spadku, to odbywa się ono na specjalnych formularzach, o których jest mowa w przepisach, w zależności od formy rozliczania dochodów będą to:

  • PIT-36S,
  • PIT-36LS,
  • PIT-28S.

Więcej szczegółów na temat rozliczania zeznania rocznego przedsiębiorstwa w spadku można przeczytać w podlinkowanej publikacji.

Pomimo tego, że ustawa o sukcesji firmy obowiązuje od 2018 roku, to i tak temat ten jest na razie mało znany i stosowany przez polskich przedsiębiorców. Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego nie wiąże się z ponoszeniem nakładów finansowych, dlatego właściciele jednoosobowych firm powinni chociażby rozważać tego typu rozwiązanie.

Najważniejsze pytania

  1. 🔸Co to jest przedsiębiorstwo w spadku?

    Przedsiębiorstwo w spadku tworzą wszystkie składniki posiadane przez przedsiębiorcę w chwili śmierci, które wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej.

  2. 🔸Zarządca sukcesyjny a rozliczenie roczne - jak się odbywa?

    Jeżeli chodzi o rozliczenie roczne przedsiębiorstwa w spadku, to odbywa się ono na specjalnych formularzach, o których jest mowa w przepisach, w zależności od formy rozliczania dochodów będą to:

    • PIT-36S,
    • PIT-36LS,
    • PIT-28S.

Klauzula/ zastrzeżenie prawne na ifirma.pl

Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników ifirma.pl odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami.

Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA S.A dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu ifirma.pl.

księgowość biuro rachunkowe online księgowość biuro rachunkowe online
Darmowy program do faktur online Darmowy program do faktur online Darmowy program do faktur online

O księgowości wiemy wszystko,
żebyś Ty nie musiał

Daj się zaskoczyć profesjonalnej wiedzy naszych księgowych i oddaj swoje rozliczenia w dobre ręce. A może wolisz samodzielną księgowość? Nasz program do księgowania online jest wyjątkowo prosty i intuicyjny w obsłudze, podobnie jak narzędzie do wystawiania faktur. Wybierz to, co najlepiej odpowiada Twoim potrzebom - ręczymy za każdą z usług ifirma.pl.

Romek

z ifirma.pl

Masz pytania?
Skontaktuj się z nami

Załóż darmowe konto i testuj ifirmę bez zobowiązań

Nowoczesna

Rzetelna

Księgowość