Amortyzacja środków trwałych w postaci budynków 2023

Amortyzacja budynków - omówione zagadnienia:

Pokaż więcej ↓

Jeśli nieruchomość jest wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej, to przedsiębiorcy chcieliby mieć możliwość rozliczania kosztów amortyzacji budynków. Jednak jak się okazuje, nie zawsze będzie to możliwe, a wynika to wprost z przepisów. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się omówieniem zagadnień związanych z amortyzacją środków trwałych w postaci budynków.

Czym jest amortyzacja?

Z pojęciem amortyzacji można się spotkać w komunikacie Ministra Rozwoju i Finansów nazywanym Krajowy Standard Rachunkowości nr 11, który w całości został poświęcony tematyce środków trwałych. Pod pojęciem amortyzacji należy rozumieć dokonywanie stopniowych odpisów amortyzacyjnych, które na gruncie prawa podatkowego stanowią koszty uzyskania przychodów. Amortyzacja odzwierciedla stopniowe wykorzystanie potencjału korzyści ekonomicznych danego środka trwałego, a nie utratę całości lub części tego potencjału. Wysokość odpisów amortyzacyjnych ustala się na jednostkę czasu użytkowania środka trwałego.

Środki trwałe podlegające amortyzacji muszą być kompletne i zdatne do użytkowania

Środki trwałe stanowią własność lub współwłasność przedsiębiorcy

Odpisy amortyzacyjne najczęściej dokonywane są miesięcznie

Okres amortyzacji zależy od ekonomicznej użyteczności środka trwałego, który może być mierzony przykładowo w latach, liczbie przejechanych kilometrów, liczbie godzin pracy sprzętu, ton wydobytych kopalin

Przed rozpoczęciem amortyzacji przedsiębiorca powinien ustalić:

wartość początkową środka trwałego,
wybrać metodę amortyzacji.

Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych znajduje się w załączniku do ustawy o podatku dochodowym

Amortyzacja budynku

W Rozporządzeniu w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) zdefiniowane zostały pojęcia budynku mieszkalnego i niemieszkalnego.

Budynki
Mieszkalne	Niemieszkalne
Obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywany do celów mieszkalnych. Część mieszkalna obejmuje: kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie, pomieszczenia pomocnicze, piwnice, pomieszczenia ogólnego użytkowanie, np. suszarnie, wózkarnie, pralnie.	Jeśli mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek jest klasyfikowany jako niemieszkalny.

Budynki amortyzuje się według metody liniowej, wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych znajduje się w załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obecnie na wykazie widnieją jedynie stawki amortyzacji dla budynków i lokali niemieszkalnych, ponieważ nie można dokonywać odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych.

Nazwa środka trwałego	Roczna stawka amortyzacji
Budynki i lokale niemieszkalne	2,5%
Placówki opiekuńczo-wychowawcze, domy opieki społecznej bez opieki medycznej	2,5%
Podziemne garaże i zadaszone parkingi oraz budynki kontroli ruchu powietrznego (wieże)	4,5%
Zbiorniki, silosy oraz magazyny podziemne, zbiorniki i komory podziemne (z wyłączeniem budynków magazynowych i naziemnych)	4,5%
Kioski towarowe, trwale związane z gruntem, o kubaturze poniżej 500 m3	10%
Domki kempingowe, budynki zastępcze – trwale związane z gruntem
Plantacje wikliny

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się miesięcznie, począwszy od następnego miesiąca po wprowadzeniu środka trwałego do ewidencji. Ustawodawca dopuszcza możliwość podwyższania stawek amortyzacji w określonych przypadkach.

Amortyzacja budynku według stawek podwyższonych

W art.22i ust. 2 pkt 1 lit. a i b ustawodawca wskazał, o ile można podwyższać stawki amortyzacji dla budynków i budowli użytkowanych w warunkach pogorszonych i złych.

Budynki i budowle	Współczynnik stawki podwyższonej	Podstawowa stawka amortyzacji	Podwyższona stawka amortyzacji
Używane w warunkach pogorszonych	Nie wyższy niż 1,2	2,5%	3%
		4,5%	5,4%
		10%	12%
Używane w warunkach złych	Nie wyższy niż 1,4	2,5%	3,5%
		4,5%	6,3%
		10%	14%

Jak należy rozumieć warunki złe i pogorszone zostało wyjaśnione pod załącznikiem nr 1 do ustawy PIT.

Pogorszone warunki używania budynków i budowli

Uważa się używanie tych środków trwałych pod ciągłym działaniem:

wody,
par wodnych,
znacznych drgań,
nagłych zmian temperatury,
innych czynników powodujących przyspieszenie zużycia obiektu.

Złe warunki używania budynków i budowli

Uważa się używanie tych środków trwałych pod wpływem niszczących środków chemicznych, a zwłaszcza gdy służą one produkcji, wytwarzaniu lub przechowywaniu żrących środków chemicznych. Dotyczy to również przypadków silnego działania na budynek lub budowlę niszczących środków chemicznych rozproszonych w atmosferze, wodzie lub wydzielających się w postaci oparów, których źródłem są inne obiekty znajdujące się w pobliżu.

Amortyzacja budynków według stawek indywidualnych

Budynki mogą być jeszcze amortyzowane według stawek indywidualnych, o czym mówi z kolei ustawa PIT w art. 22j.

Amortyzacja według stawek indywidualnych dotyczy budynków, lokali, budowli używanych lub ulepszonych wprowadzonych po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych danego przedsiębiorcy

Okres amortyzacji nie może być krótszy niż 3 lata dla budynków, lokali budowli:

Trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem.
Kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych.

Okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat dla pozostałych budynków, lokali i budowli, w tym także dla:

Inwestycji w obcych budynkach, lokalach lub budowlach.
Dla budynków, lokali niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5%, liczona jako 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez przedsiębiorcę.

W przypadku budynków, lokali, budowli środki trwałe uważa się za:

Używane – jeżeli przedsiębiorca wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane przez podmiot inny niż on, co najmniej przez okres 60 miesięcy lub
Ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Amortyzacja budynków według stawek indywidualnych na terenie gmin o wysokiej stopie bezrobocia

Ustawa o podatku PIT daje prawo do ustalania indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla wprowadzanych po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wytworzonych we własnym zakresie budynków, lokali niemieszkalnych i budowli, zaliczonych do grupy 1 i 2 Klasyfikacji Środków Trwałych. Wprowadzone rozwiązanie ma na celu wsparcie przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w gminach o wysokiej stopie bezrobocia oraz jednocześnie niskim dochodzie w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Indywidualne stawki amortyzacyjne dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami, lokalami niemieszkalnymi i budowlami, zaliczonymi do grupy 1 i 2 Klasyfikacji, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych danego podatnika, w przypadku gdy ten środek trwały znajduje się na obszarze gminy zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi:

Od 120% do 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 10 lat.
Powyżej 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 5 lat.

Z preferencyjnych stawek amortyzacji mogą skorzystać przedsiębiorcy będący mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców.

Skorzystanie z przyspieszonego planu amortyzacji z uwagi na wysokie bezrobocie i niskim dochodzie na mieszkańca stanowi dla przedsiębiorcy pomoc de minimis.

Amortyzacja budynku handlowo-usługowego

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) budynki handlowo-usługowe zostało wymienione w rodzaju 103 KŚT. W oparciu o zebrane powyżej informacje na temat amortyzacji można wnioskować, że w takim przypadku ustalenie zasad dokonywania odpisów amortyzacyjnych będzie zależało od kilku czynników.

Roczna stawka amortyzacji	Warunki stosowania
2,5%	Na zasadach ogólnych
3,0%	Budynek usługowy używany w warunkach pogorszonych
3,5%	Budynek usługowy używany w warunkach złych
Amortyzacja nie krótsza niż 3 lata	Budynek usługowy używany lub ulepszony wprowadzony po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych danego przedsiębiorcy, trwale związany z gruntem.
Amortyzacja nie krótsza niż 10 lat	Budynek usługowy wytworzony we własnym zakresie, po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych, który znajduje się na obszarze gminy zagrożonej wysokim wskaźnikiem bezrobocia od 120% do 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju.
Amortyzacja nie krótsza niż 3 lata	Budynek usługowy wytworzony we własnym zakresie, po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych, który znajduje się na obszarze gminy zagrożonej wysokim wskaźnikiem bezrobocia powyżej 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju.

Środek trwały w budowie

Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na wybudowanie budynku we własnym zakresie, to dopóki nie będzie on kompletny i zdatny do użytku należy go traktować, jako środek trwały w budowie. W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą poszczególne wydatki ponoszone na budowę środka trwałego nie znajdą się od razu w kosztach uzyskania przychodów. Dopiero gdy budowa zostanie zakończona, a budynek zostanie przyjęty do użytkowania, przedsiębiorca będzie mógł rozliczać odpisy amortyzacyjne od wyliczonej wartości początkowej budynku.

Przedsiębiorca powinien gromadzić dokumenty potwierdzające poniesione wydatki przez cały okres budowy środka trwałego.

Po zakończeniu budowy przedsiębiorca powinien zsumować poniesione wydatki w kwotach netto w przypadku czynnego podatnika VAT lub brutto w przypadku nievatowca. Będzie to wartość początkowa środka trwałego.

Do wartości początkowej środka trwałego w budowie zaliczane są między innymi:

przygotowanie placu budowy,
zakup towarów i materiałów,
usługi obce,
wynagrodzenia pracowników wraz z pochodnymi,
odsetki od kredytu na budowę uregulowane do dnia przyjęcia do użytkowania,
wydatki na pozwolenia, ekspertyzy,
zużyte media.

Jakie koszty nie zwiększają wartość początkową środka trwałego?

Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że w wartości początkowej środka trwałego nie znajdą się wszystkie poniesione wydatki. Mówi o tym wprost ustawa o PIT, gdzie wymienione zostały w szczególności:

wartości pracy własnej przedsiębiorcy, jego małżonka i małoletnich dzieci,
odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania,
opłat o charakterze sankcyjnym.

Czy ubezpieczenie zwiększa wartość środka trwałego?

Problematyczne może być rozstrzygnięcie, czy koszty ubezpieczenia budynku będą zwiększały wartość początkową środka trwałego? O tym, czy wydatki poniesione przed wprowadzeniem budynku do ewidencji środków trwałych będą stanowiły koszt, rozliczany poprzez odpisy amortyzacyjne decyduje związek kosztu z realizowanym przedsięwzięciem inwestycyjnym. Przepisy nie odnoszą się do tego zagadnienia wprost.

W interpretacji nr 0111-KDIB1-2.4010.22.2020.1.SK z dnia 5 marca 2020 r. padło pytanie, czy wydatki poniesione na ochronę i ubezpieczenie inwestycji środka trwałego w trakcie realizacji powiększają jego wartość początkową? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) zwrócił uwagę, że wartość poniesionych wydatków na ochronę i ubezpieczenie środka trwałego w trakcie budowy ma bezpośredni związek z realizowaną inwestycją i jest niezbędne dla dalszych prac dotyczących tej inwestycji. W związku z powyższym stanowią one koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem środka trwałego, zwiększają jego wartość początkową i podlegają rozliczeniu poprzez odpisy amortyzacyjne.

Nieruchomość mieszkalna

Pod pojęciem nieruchomości mieszkalnej kryją się obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywany do celów mieszkalnych. Jeśli przedsiębiorca wykorzystuje w prowadzonej działalności gospodarczej nieruchomość mieszkalną, to nie ma prawa do dokonywania od niej odpisów amortyzacyjnych. A co w sytuacji, gdy dana nieruchomość dysponuje lokalami o różnym przeznaczeniu – mieszkalnym i niemieszkalnym? W przepisach podatkowych nie sprecyzowano, w jaki sposób należy traktować budynki o charakterze mieszanym.

Jak można przeczytać w opracowaniu Joanna Szlęzak-Matusewicz zakwalifikowanie nieruchomości do odpowiedniej grupy przez urząd statystyczny może być podstawą do wydania interpretacji podatkowej. Organem uprawnionym do orzekania w tym zakresie jest właściwy urząd statystyczny. W przypadku wątpliwości może warto rozważyć wystąpienie z wnioskiem o dokonanie odpowiedniej klasyfikacji nieruchomości, a następnie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Tego typu działanie może w niektórych przypadkach pozwolić na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w budynkach posiadających część mieszkalna i niemieszkalną.

Mieszkanie na budowie

Zakończenie budowy nie oznacza automatycznego prawa do użytkowania nieruchomości. Większość obiektów wymaga złożenia wniosku o pozwolenie na użytkowanie, znajdują się tutaj między innymi budynki:

biurowe,
handlowe,
usługowe,
produkcyjne,
pozostałe mieszkalne.

Wraz z wnioskiem inwestor musi przedłożyć szereg dokumentów, z których wynika, że proces budowy zakończył się, a nieruchomość może być użytkowana zgodnie z przeznaczeniem. Użytkowanie obiektu budowlanego można rozpocząć dopiero po otrzymaniu pozwolenia na użytkowanie. Decyzja powinna być wydana w terminie miesiąca, termin może być przedłużony do dwóch miesięcy po uprzednim zawiadomieniu.

Uwaga!
Za użytkowanie obiektu budowlanego bez decyzji o pozwoleniu na użytkowanie grożą kary, które wymierza nadzór budowlany.

W przypadku domów jednorodzinnych wymagane jest zawiadomienie o zakończeniu budowy. Jeśli w ciągu 14 dni Państwowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego nie wniesie sprzeciwu można rozpocząć użytkowanie.

Pozwolenie na użytkowanie w przypadku domu jednorodzinnego jest wymagane w sytuacji, gdy inwestor:

Chce zamieszkać przed zakończeniem wszystkich prac budowlanych.
Chce zalegalizować samowolę budowlaną.

Zabudowa meblowa jako środek trwały

Trwała zabudowa meblowa, została zdefiniowana w interpretacji ogólnej, wydanej przez Ministra Finansów dnia 17 maja 2020 r. Czytamy w niej, że na wykonanie trwałej zabudowy meblowej składa się, szereg czynności począwszy od jej zaprojektowania aż po jej montaż w obiekcie budowlanym lub jego części.

Elementy trwałej zabudowy meblowej mocowane są do ścian, sufitu, podłogi lub schodów za pomocą przykładowo: kotew, haków, kołków, śrub, listew montażowych, wkrętów, metalowych profili, klejów, specjalnie wykonanych konstrukcji stalowych.

Trwała zabudowa meblowa, może być wykonana z wykorzystaniem cegieł klinkierowych lub płyt gipsowo-kartonowych.

Cechą charakterystyczną trwałej zabudowy meblowej jest takie dopasowanie jej elementów, które uwzględnia indywidualne i niepowtarzalne cechy elementów konstrukcyjnych budynku, w którym następuje montaż.

Ustalenie czy mamy do czynienia z trwałą zabudową meblową ma związek z wartością początkową nieruchomości braną pod uwagę przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych.

W interpretacji nr 0115-KDIT3.4011.405.2019.3.JG z dnia 24 stycznia 2020 r. padło pytanie, czy m.in. koszt wykonania szafy wnękowej, mebli kuchennych i szafki łazienkowej zintegrowanej z umywalką, stanowiących zgodnie z opisanym stanem faktycznym część składową mieszkania znajdzie się w wartości początkowej lokalu mieszkalnego? Dyrektor KIS zgodził się, że takie wydatki powiększają wartość początkową lokalu, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne.

W tym miejscu warto zauważyć, że rozstrzygnięcie dotyczy stanu prawnego sprzed 2022 roku, gdzie jeszcze można było dokonywać odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości mieszkalnych. Jednak jeśli uznać, że mamy do czynienia z nieruchomością niemieszkalną, to zasada rozliczania powinna być analogiczna.

Jak wprowadzić nieruchomość do działalności gospodarczej?

Kupując nieruchomość, przedsiębiorca może od razu zdecydować, że będzie ona wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku do zakupu może dojść na drodze nabycia:

Od firmy – dokumentem potwierdzającym zakup będzie wystawiona faktura z naliczonym podatkiem VAT.
Od osoby prywatnej – dokumentem potwierdzającym zakup będzie akt notarialny. Przy zakupie notariusz naliczy opłatę skarbową w wysokości 2%.

Faktura VAT lub akt notarialny będą podstawą do ujęcia nieruchomości w ewidencji, lub wykazie środków trwałych w przypadku ryczałtu.

Przedsiębiorca może wprowadzić do działalności gospodarczej nieruchomość, którą wcześniej wykorzystywał prywatnie lub otrzymał w drodze spadku czy darowizny. W takim przypadku przedsiębiorca powinien zadbać o właściwą dokumentację, najczęściej będzie to oświadczenie przekazaniu nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Na tej podstawie nieruchomość znajdzie się w ewidencji lub wykazie środków trwałych w przypadku ryczałtu.

Jeśli nieruchomość będzie spełniała wymogi pozwalające na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych, to znajdą się one w kosztach uzyskania przychodów pod warunkiem, że przedsiębiorca wybrał opodatkowanie według skali podatkowej lub na podatku liniowym.

Amortyzacja nieruchomości w działalności gospodarczej

Amortyzacja nieruchomości w działalności gospodarczej odbywa się na zasadach omówionych powyżej. Przedsiębiorcy, podobnie jak osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, nie mają prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości o charakterze mieszkalnym, ale czy zawsze?

W interpretacji nr 0115‑KDIT3.4011.278.2023.2.AD z dnia 28 kwietnia 2023 r. padło pytanie, czy w przypadku przewagi powierzchni lokali użytkowych ponad 50% nad lokalami mieszkalnymi znajdujących się w tym samym budynku w roku 2023 i w latach następnych będzie istniała możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej całego budynku, w którym znajdują się zarówno lokale mieszkalne, jak i lokale użytkowe nabyte, wynajęte i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przed 1 stycznia 2022 r.? W ocenie stanowiska decydującą rolę odegrało przeznaczenie tego budynku według kryteriów Rozporządzenia w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny zgodnie z jego przeznaczeniem. Tym samym Dyrektor KIS uznał, że przedsiębiorca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od całej nieruchomości, tj. od lokali mieszkalnych i niemieszkalnych.

W innej interpretacji z dnia 0.12.2022 r. nr 0111-KDIB1-1.4010.655.2022.1.SH przedsiębiorca chciał się upewnić, czy będzie mógł amortyzować zakupiony budynek w działalności noclegowej. W tej interpretacji Dyrektor KIS jasno podkreślił, że jeżeli wskazany we wniosku budynek, zostanie prawidłowo zakwalifikowany zgodnie z KŚT, jako budynek niemieszkalny do rodzaju 109 KŚT i zostanie on wprowadzony do ewidencji środków trwałych pod tym symbolem, jako budynek niemieszkalny, to spółka będzie mogła, dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej budynku.

Czy można amortyzować grunty?

W kontekście omawianej tematyki warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden ważny wątek, a mianowicie grunty, na których jest posadowiony budynek. Skoro odpisy amortyzacyjne stanowią koszty uzyskania przychodów, to musimy ustalić, czy wszystko można amortyzować? W ustawie o PIT w art. 23 wymieniony został katalog czynności, których nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów. Na pierwszym miejscu znalazły się grunty, a to oznacza, że nie będą mogły się znaleźć w kosztach podatkowych. Rodzi to pewne problemy w przypadku nabycia budynku łącznie z gruntem. Umowa zakupu nieruchomości musi mieć zawsze postać aktu notarialnego, w przeciwnym razie jest nieważna. Natomiast w akcie notarialnym podawana jest wartość nieruchomości w jednej kwocie, a więc łącznie z gruntem a to oczywiście rodzi problemy z ustaleniem wartości początkowej środka trwałego, od której można dokonywać odpisów amortyzacyjnych. To jest punktem wyjścia do naszych dalszych rozważań.

Wycena do amortyzacji budynku kupionego łącznie z gruntem

Wycena do amortyzacji budynku kupionego łącznie z gruntem nie będzie wcale taka prosta. Napisaliśmy już, że w akcie notarialnym znajdziemy wartość zakupionego gruntu podaną łącznie z budynkiem. Ustawodawca nie ustalił żadnego klucza podziałowego, który można by było stosować w takim przypadku. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym budynek i grunt stanowią odrębne środki trwałe i tak powinny zostać zapisane w ewidencji.

Kupując budynek z gruntem na potrzeby amortyzacji, należy ustalić wartość budynku i wartość gruntu

Grunty nie podlegają amortyzacji, dlatego muszą zostać wyłączone z wartości początkowej budynku

Przedsiębiorca musi znaleźć skuteczną metodę dokonania takiej wyceny. Może to przykładowo powołanie rzeczoznawcy

Jak się okazuje, dokonywanie amortyzacji budynku łącznie z gruntem może być bardzo kosztowne w skutkach. Przekonał się o tym jeden z przedsiębiorców, a sprawa została rozstrzygnięta przez NSA w wyroku sygn. akt. II FSK 2195/19 z dnia 29.03.2022 r. W tej sprawie przedsiębiorca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od całej wartości, tj. łącznie z gruntem, co w ocenie NSA było naruszeniem przepisów podatkowych. Dlatego też całość odpisów amortyzacyjnych została zakwestionowana, a nie tylko jej zawyżona część. Ta informacja powinna być wyraźnym sygnałem dla przedsiębiorców, którzy chcieliby podjąć decyzję o zaliczaniu pełnej kwoty odpisów amortyzacyjnych od wartości budynku i gruntu.

Podsumowanie

W dzisiejszej publikacji poruszony został temat amortyzacji środków trwałych w postaci budynków.

Zaprezentowana problematyka jest wielowątkowa i złożona. Mamy kilka stawek amortyzacji budynków, lokali i budowli, które mogą być podwyższane przy spełnieniu założeń ustawowych.

Jak się okazuje, problematyczne może być ustalanie wartości początkowej nieruchomości, od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne. Przepisy nie dają wielu odpowiedzi, dlatego przedsiębiorcy decydują się na kierowanie zapytań do organu podatkowego.

Przy ocenie czy od danej nieruchomości można dokonywać odpisów amortyzacyjnych ważną rolę odgrywa zakwalifikowanie nieruchomości do odpowiedniej grupy KŚT przez urząd statystyczny. Warto rozważyć posiadanie takiego dokumentu przed złożeniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Jak się okazuje może to rzutować na prawo dokonywania odpisów amortyzacyjnych w przypadku budynków o charakterze mieszanym – mieszkalnym i niemieszkalnym.

Najczęściej budynek jest nabywany łącznie z gruntem. O ile dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej nie stanowi żadnej różnicy, to już w przypadku działalności gospodarczej jest dużą przeszkodą z uwagi na konieczność wydzielenia wartości gruntu z całej kwoty transakcji. Oczywiście pod warunkiem, że budynek może być amortyzowany.

Okres amortyzacji budynków niemieszkalnych jest bardzo długi, dlatego jeśli organ podatkowy w trakcie kontroli ustali, że odpisy są naliczane wadliwie, to wyłączy je z kosztów uzyskania przychodów w całym okresie, w którym zobowiązanie podatkowe jeszcze się nie przedawniło. Nie trzeba chyba nikomu tłumaczyć, jakie to są dotkliwe konsekwencje finansowe z tego tytułu.

Stan prawny na dzień: 28.05.2025 r.