Przedsiębiorcy, którzy podpisali umowę leasingu operacyjnego nie zawsze są w stanie się z niej wywiązać. Przyczyn może być wiele, ale najczęściej chodzi o problemy związane ze spłatą rat leasingowych. Nie ma sytuacji bez wyjścia i tak też jest w tym przypadku. Przedsiębiorca może się zdecydować na przekazanie leasingu operacyjnego na osobę trzecią za zgodą leasingodawcy. Dzisiaj zajmiemy się rozliczeniem cesji leasingu operacyjnego na gruncie podatku VAT.

Leasing operacyjny

Przy umowie leasingu operacyjnego przedmiot leasingu nie znajduje się w ewidencji środków trwałych leasingobiorcy. Przedsiębiorca, podpisując taką umowę otrzyma fakturę na opłatę wstępną i będzie otrzymywał faktury obejmujące spłatę rat leasingowych. Od dokonywanych płatności przedsiębiorcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT na zasadach wynikających z ustawy o VAT.

W jaki sposób dochodzi do cesji umowy leasingu operacyjnego?

Cesja umowy leasingu polega na przeniesieniu praw i obowiązków z dotychczasowego leasingobiorcy na osobę trzecią. Na przeprowadzenie takiej czynności musi wyrazić zgodę leasingodawca, z którym należy uzgodnić, w jaki sposób mają być dopełnione wszelkie formalności. Firmy leasingowe mają bowiem różne procedury stąd konieczność doprecyzowania wymogów.

Odstępne przy cesji leasingu

Odstępne jest formą rekompensaty dla leasingobiorcy, który przekazuje przedmiot leasingu cesjonariuszowi, a więc osobie przejmującej przedmiot leasingu i wchodzącej w prawa leasingobiorcy. Z punktu widzenia podatkowego jest to forma odpłatnego zbycia praw majątkowych. Wysokość opłaty za odstępne będzie uzależniona od dwóch danych:

• wartości rynkowej przedmiotu leasingu na moment przejęcia,
• wysokości opłat rat leasingowych pozostałych do spłaty do końca umowy.

Im wyższa będzie pomiędzy nimi różnica, tym wysokość odstępnego teoretycznie powinna rosnąć. Należy jednak mieć na uwadze, że zbyt wysokie odstępne może zniechęcić potencjalnych nabywców.

Odstępne a podatek VAT

Faktura na kwotę odstępnego powinna być wystawiona przez leasingobiorcę zbywającego (cedenta) przedmiot leasingu. Z punktu widzenia podatku VAT odstępne powinno być zakwalifikowane jako przeniesienie praw majątkowych, co jest definiowane jako świadczenie usług. Jest to więc czynność opodatkowana podatkiem VAT, stawką podstawową 23%.

Podatek VAT odliczony przez cedenta od rat leasingowych

Dotychczasowy leasingobiorca, który odliczył podatek VAT naliczony od rat leasingowych i od opłaty wstępnej, w przypadku leasingu operacyjnego może się zastanawiać, czy będzie miał obowiązek dokonania korekty podatku VAT naliczonego. Przepisy ustawy o podatku VAT nie regulują tej kwestii, a więc cedent nie musi dokonywać korekty odliczonego VAT-u. Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 16 czerwca 2020 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.241.2020.2.ICZ uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe. W przedmiotowej interpretacji doszło do wcześniejszego rozwiązania umowy leasingu operacyjnego i wnioskodawca zapytał, czy ma obowiązek dokonywania korekty podatku naliczonego. W jego ocenie brak jest takiego obowiązku i Dyrektor KIS zgodził się z jego argumentacją.

Rozliczenie podatku VAT przez cesjonariusza

Przedsiębiorca przejmujący umowę leasingu ma prawo do odliczenia podatku VAT zarówno od faktury VAT, na której znajduje się odstępne, jak również od rat leasingowych, które będzie opłacał po cesji leasingu. Kwestia czy będzie miał prawo do odliczenia 50%, czy 100% podatku VAT od samochodów osobowych, jeżeli one byłyby przedmiotem leasingu, jest wtórna i będzie uzależniona od sposobu wykorzystywania pojazdów w działalności gospodarczej.